Arcydzieła mody

Filmy mody to więcej niż reklamy. Ważniejsza niż produkt jest tutaj sztuka. Dla wielkich marek tworzą je reżyserki i reżyserzy nagradzani na najlepszych festiwalach. Sprawdźcie, kogo warto obejrzeć.

Domy mody tworzą czasem arcydzieła, które nie są wcale ubraniami. Zapraszają do współpracy cenionych artystów i artystki, którzy wymyślają dla nich dzieła sztuki z różnych dziedzin. Szczególnie ważne są współprace z reżyserami i reżyserkami amerykańskiego i europejskiego kina, laureatami Złotych Palm, Srebrnych Niedźwiedzi czy Oscarów. Prada, Gucci, Dior, Proenza Schouler, Marc Jacobs to marki, które zaproponowały mistrzom i mistrzyniom kina nakręcenie filmów mody – artystycznych reklam, w których produkt ustępuje miejsca sztuce, a estetyka kolekcji stylowi reżysera lub reżyserki.

Feministyczna Agnès Varda

Miu Miu Women’s Tales to seria krótkich filmów, które dla domu mody Miu Miu tworzą wybitne reżyserki. W tym roku do ich grona dołączyła Polka, laureatka gdyńskich Złotych Lwów i berlińskiego Srebrnego Niedźwiedzia Małgorzata Szumowska. Women's Tales to ważna część feministycznych działań Miuccii Prady, założycielki domu mody.

W ramach cyklu powstało 19 wyjątkowych dzieł stworzonych przez kobiety, m.in. Agnes Vardę, pierwszą kobietę nagrodzoną honorowym Oscarem za całokształt twórczości. Zmarła rok temu Varda to jedna z największych indywidualistek światowego kina. Była mistrzynią psychologicznych fabuł skupionych na kobietach. Nagrodzone Złotym Lwem „Bez praw, bez dachu” (1985) to historia bezdomnej Mony Bergeron. Bohaterka mierzy się z trudami i tragediami włóczęgi, np. z gwałtem. Zachowuje jednak wolność, która jest tematem filmu. Agnes Varda to również czołowa twórczyni kina Nowej Fali. Nowofalowym arcydziełem Vardy jest „Cleo od 5 do 7” z 1962 roku, opowieść o piosenkarce, która czeka na informację o tym, czy zabije ją nowotwór.

Tworzyła dokumenty – „Black Panthers” z 1968 roku opowiada o protestach w obronie przywódcy Czarnych Panter Hueya P. Newtona. Kręciła filmy eksperymentalne, np. „Lwią miłość” (1969), poetycką, lekko kampową satyrę na Hollywood, z Vivą, gwiazdą Andy’ego Warhola w roli głównej.

Bogatą twórczość reżyserki w 2015 roku uzupełnił „Les 3 Boutons” – surrealistyczny film mody nakręcony dla Miu Miu. Bohaterką jest Jasmine, dziewczyna hodująca kozy. Pewnego dnia listonosz przynosi jej latającą różową sukienkę. Jasmine jej nie zakłada, ale do niej wchodzi. Przenosi się do Paryża. Gubi trzy guziki. Film Vardy zadebiutował na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji.

Bajkowy Wes Anderson

Miuccia Prada jest mecenaską nie tylko reżyserek. W 2013 roku pracował dla niej Wes Anderson.

Artysta tworzy malownicze bajki dla dorosłych. Styl retro, stara architektura i wzornictwo, mocne kolory i wyraziste kostiumy to elementy, które budują jego estetykę. Scenografia „Grand Budapest Hotel” jest jak zabytkowy dom dla lalek, a wysypisko śmieci z „Wyspy psów” to urzekający malarski krajobraz urbanistyczno-przemysłowy. Papeteria, maszyna latająca, telewizor, winda, a nawet gnijące jedzenie – w filmach Wesa Andersona wszystko jest stylowe i precyzyjnie zaprojektowane.

Takie są też scenografia, rekwizyty i kostium nakręconego dla Prady filmu „Castello Cavalcanti” z 2013 roku. Malownicze włoskie miasteczko zbudowano w rzymskim studiu Cinecittà. Tu realizowano dzieła Federica Felliniego, którego sztuka wpłynęła na Wesa Andersona. Akcja „Castello Cavalcanti” toczy się w 1955 roku w miejscowości o typowo włoskiej średniowieczno-renesansowej architekturze. Miasteczko znajduje się na trasie prestiżowego wyścigu. Jeden z zawodników, jego nazwisko brzmi tak samo jak nazwa miejscowości, rozbija czerwony sportowy samochód o posąg Chrystusa. Sportowiec zostaje w miasteczku na dłużej. Premiera „Castello Cavalcanti” odbyła się podczas Rome Film Festival.

Wes Anderson razem ze scenarzystą Romanem Coppolą nakręcił też reklamę perfum Prada Candy L’Eau. Zabawny film opowiada o trudnym miłosnym trójkącie. Akcja toczy się w Paryżu. Dwóch francuskich przystojniaków walczy o miłość Candy, którą gra Léa Seydoux, gwiazda „Życia Adeli”.

Harmony Korine – inne piękno

Harmony Korine napisał scenariusz do „Dzieciaków” z 1995 roku. Genialny film Larry’ego Clarka w bezpruderyjny sposób opowiada o intymnych i niebezpiecznych wydarzeniach z życia amerykańskiej młodzieży: imprezach, seksie, namiętnościach, okrucieństwie, HIV. Korine i Clark stworzyli nowy język opowiadania o młodzieży i wylansowali nowe gwiazdy kina, np. Chloë Sevigny. „Dzieciaki’” są dziś jednym z symboli sztuki i kultury lat 90.

Reżyserski styl Harmony’ego poznać można, oglądając „Skrawki” (1997). To opowieść o chłopakach ze zniszczonego przez tornado miasteczka w Ohio. Solomon i Tummler żyją w biedzie, są okrutni dla zwierząt, wąchają klej, uprawiają seks z dziewczyną z niepełnosprawnością intelektualną. „Julien Donkey-Boy” (1999) to historia o chorym na schizofrenię Julienie i jego osobliwej rodzinie. Film nakręcono zgodnie z zasadami manifestu Dogma 95 Larsa von Triera.

Wczesne działa Harmony’ergo Korine’a wyróżnia VHS-owy, niemal ziarnisty obraz, efekt niskiej rozdzielczości. Fabuła nie zawsze jest płynna, a kamera rozedrgana w rytm ciała operatora. Korine zawsze przekraczał jakieś tabu. Opowiadał o wykluczonych. Wydobywał piękno z biedy, brzydoty, ułomności, okrucieństwa.

Styl wczesnych dzieł reżysera wybrzmiewa w filmach mody nakręconych dla Proenza Schouler. „Act Da Fool” to poetycka opowieść o dziewczyńskim gangu żyjącym w nudnej amerykańskiej mieścinie pełnej porzuconych samochodów. Bohaterki piją tanie trunki, gadają o chłopakach, grają w kosza, dewastują już zdewastowany świat. Nie znoszą kościoła i prowincjonalnej mentalności, ale lubią gwiazdy. We love you girls, we really love you. We never leave you – mówią do nich gwiazdy. Fuck everyone else (…) The stars are never gonna leave us – komentuje narratorka.

W 2011 roku odbyła się premiera „Snowballs”, drugiego filmu nakręconego przez Korine’a dla Proenza Schouler. „Snowballs” jest jeszcze dziwniejszy.

Zupełnie inne są obrazy stworzone dla domów mody Dior i Gucci. Bliżej im do „Spring Breakers” z 2012 roku, filmu o fajnych dziewczynach, które nudzą się podczas wakacji na Florydzie. Główne role grają w nim popowe gwiazdy: James Franco, Vanessa Hudgens, Selena Gomez, Ashley Benson. W 2014 roku Korine stworzył reklamę perfum Dior Addict. Jej bohaterka przechodzi na drugą stronę lustra. Korine’owskiej dziwności nadaje filmowi muzyka Die Antwoord.

W 2016 roku powstała reklama Supreme. Bohaterem filmiku jest Gucci Mane, którego widzimy też w „Come As You Are RSVP” – reklamie kolekcji Gucci Cruise 2020. Reżyser zaaranżował imprezę, która odbyła się w urządzonej z przepychem Villa La Furibonda w Rzymie, u hrabiny Mariseli Federici. Goście i gościnie były młode, stare, kolorowe i queerowe. Przyszli m.in. Gucci Mane, Sienna Miller, Iggy Pop i Benedetta Barzini, modelka z pierwszej okładki „Vogue Italia”. Na imprezie słychać utwór ojca disco i pioniera muzyki elektronicznej wąsatego Giorgia Morodera.

David Lynch i następczynie

Prekursorem gatunku jest m.in. David Lynch, który w latach 90. nakręcił dziwne i przerażające reklamy dla marki Adidas i przepiękne dla Christiana Louboutin. Pracował też dla Armaniego.

Do historii modowego kina przeszły intymne dziewczęce reklamy stworzone przez Sophię Coppolę dla Diora i Marca Jacobsa. Reżyserka nakręciła też film dla Calvina Kleina (2017). Kirsten Dunst opowiada w nim o swoim pierwszym pocałunku. W ubiegłym roku Coppola stworzyła filmowy kolaż z okazji wystawy Chanel „Mademoiselle Privé”.

Gus Van Sant reżyserował dla Opening Ceremony, a Gregg Araki dla Kenzo. Moim ulubionym filmem z cyklu Miu Miu Women's Tales, oprócz „Les 3 Boutons”, jest „Somebody” Mirandy July (2014).