Czasami jeden mebel wystarczy, by całkowicie odmienić całą przestrzeń. Zostać uznany za dzieło sztuki i na zawsze zapisać się na kartach historii dizajnu. Razem z najlepszymi architektami i specjalistami z branży przygotowaliśmy listę 23 najbardziej kultowych, które warto znać.
Tak jak obrazy tworzy się, by na nie patrzeć, a modę by ją nosić, meble istnieją, by z nimi żyć – spać na nich, siedzieć, pracować. Narzucają, w jaki sposób wchodzimy w interakcję z otaczającą nas przestrzenią i jak postępujemy w codziennym życiu, nawet w tych najbardziej przyziemnych sprawach. Dobrym przykładem będzie tu kolekcja George’a Nelsona dla Hermana Millera, która okazała się wzorem dla boksów wszechobecnych dziś w biurowcach.
W roku 1961 Klein namalował obraz w kolorze International Klein Blue, który sam wymyślił (można go teraz oglądać w nowojorskim MoMA.) Dwa lata później, po śmierci artysty, wdowa po nim wprowadziła na rynek stolik kawowy w tym samym odcieniu ultramaryny, według prototypu zaprojektowanego przez zmarłego artystę. Jednak, w przeciwieństwie do sztuki, dizajn to medium, w którym forma zawsze podąża za funkcjonalnością. Oczywiście na stoliku IKB można postawić kubek – choć polecamy używać do tego podkładki.
Jakie projekty weszły nie tylko do naszych domów, ale również do zbiorowej świadomości? „Vogue” zapytał o to architektów wnętrz i innych ekspertów. Wśród ich typów znalazły się zarówno prosty wiejski stół, jak i kosmiczny fotel Up Gaetano Pesce Go.
Gilles Clement (Gilles Clement Designs): Stolik IKB zaprojektowany przez Yves’a Kleina
Kultowy stolik koktajlowy został stworzony przez Yves’a Kleina, jednego z najbardziej wybitnych, wpływowych i kontrowersyjnych francuskich artystów, którzy wybili się w latach 50., znanego również jako prekursor minimalizmu i pop-artu. Stolik Kleina jest podobny do jego wiszących prac w mocnych kolorach, od których ten projekt się wywodzi. Jest on bardzo prosty i elegancki w formie, która tak naprawdę ma niknąć w otaczającej go przestrzeni – najważniejszy jest kolor. Ponieważ użyty barwnik w pierwotnej postaci jest sypki, przywodzi na myśl przekonanie Kleina o znaczeniu czystej, pustej przestrzeni. Wzrok odbiorcy penetruje coś, co wydaje się nieograniczone niczym głębią. Yves Klein został zapamiętany przede wszystkim ze względu na swoje uwielbienie dla jednego koloru, intensywnego odcienia ultramaryny, który sam stworzył: International Klein Blue. Jego stolik stał się jednym z najbardziej kultowych i rozpoznawalnych mebli, przekraczających granice sztuki XX i XXI wieku.
Sara Cukerbaum (główna projektantka SLIC Design): Sofa Serpentine zaprojektowana przez Vladimira Kagana
Vladimir Kagan to jeden z moich ulubionych XX-wiecznych projektantów mebli. Jego nowoczesne projekty z połowy stulecia zdefiniowały krągłości tamtej epoki. Gdy pracuję nad swoimi współczesnymi projektami, często sięgam po krągłości, które łagodzą ostre architektoniczne linie oraz dodają przestrzeni ciepła i bardziej osobistego charakteru. Jego oszałamiająca sofa Serpentine jest dziś tak samo aktualna jak w przeszłości i ciągle pozostaje jednym z moich ulubionych mebli tapicerowanych.
Kelly Wearstler: Krzesło Wiggle Chair zaprojektowane przez Franka Gehry’ego
Krzesło Wiggle Chair stworzone przez Franka Gehry’ego to bez dwóch zdań jeden z moich ulubionych projektów wszech czasów. Jest bardzo proste i wytrzymałe, a jednocześnie zabawne. Absolutnie uwielbiam tak eksperymentalne podejście do wykorzystania kartonu – to uosobienie dizajnu, który nie może się zdezaktualizować. To również przykład na to, jak stosować bardziej ekologiczne materiały.
Robert Aibel (założyciel i dyrektor Moderne Gallery): Krzesła New Lounge zaprojektowane przez George’a Nakashimę
Krzesło New Lounge George’a Nakashimy to kultowy przykład amerykańsko-japońskiego dizajnu. Dzięki nowatorskiemu spojrzeniu na podłokietnik, w którym podkreślono naturalne cechy drewna, projektant zwraca uwagę na piękno natury. Formą i ręcznie rzeźbionym oparciem projekt nawiązuje do tradycyjnie amerykańskiego krzesła Windsor.
Robert Finger (Fogarty Finger): Fotel Up zaprojektowany przez Gaetano Pescego dla B&B Italia
Innowacyjny: w całości z pianki. Zaprojektowany tak, by dostarczyć go w płaskim kartonie – otwierasz go, a z opakowania wyrasta fotel. Super.
Keita Turner (Keita Turner Design): Zestaw Eames Lounge zaprojektowany przez Charlesa i Raya Eamesów dla Hermana Millera
Kultowy projekt Eames Lounge Hermana Millera pierwszy raz zobaczyłam, gdy byłam małą dziewczynką. Byłam wtedy zbyt młoda, by zrozumieć, jak ponadczasowe i transcendentne jest jego dziedzictwo, ale zwróciłam uwagę na to, jakie wrażenie robi w przestrzeni, w której się znajduje. Wiedziałam, że to coś absolutnie wyjątkowego.
Robert McKinley (Studio McKinley): Stoły i stołki zaprojektowane przez Charlotte Perriand dla marki Cassina
Wykonanie eleganckich, wręcz kultowych mebli ze skromnych materiałów to bardzo trudne zadanie. Charlotte Perriand udało się stworzyć piękne, funkcjonalne projekty, które są jednocześnie bardzo proste. Osobiście bardzo pociąga mnie takie podejście do dizajnu, a prace Perriand ciągle do mnie przemawiają i kształtują to, co sam robię. Taka filozofia szczególnie sprawdza się podczas projektowania wnętrz hotelowych na dużą skalę (jak to, które Perriand wykonała dla Les Arcs), ponieważ pozwala na przekazanie gościom czegoś interesującego i eleganckiego, nie uciekając się do epatowania bogactwem.
Nicholas G Potts: Stolik Eros zaprojektowany przez Angelo Mangiarottiego
Nie ma nic lepszego niż stolik Eros Angelo Mangiarottiego. To najbardziej prymitywny projekt, jaki można stworzyć – dwa kawałki kamienia, które trzymają się razem tylko dzięki tarciu, bez żadnych elementów mocujących – jednak detale tego połączenia sprawiają, że bardzo prosty mebel nabiera cech czegoś niezwykłego, a wręcz sensualnego.
Noam Dvir i Daniel Rauchwerger (BoND): Lampy Akari zaprojektowane przez Isamu Noguchiego
Lampy Noguchiego to chyba nasz ulubiony element dizajnu, który mógłbym wykorzystywać w każdym projekcie. W zgodzie z tradycyjnymi japońskimi technikami rzemieślniczymi, lampy składają się z drucianej konstrukcji i klosza z papieru ryżowego, który nadaje im pięknego blasku. Choć pojawiają się w tak wielu wnętrzach, ciągle uznaje się je za kultowe. To prawdopodobnie dzięki ich skromności, niskiej cenie, spójności i prostocie projektantom jest tak łatwo dopasować je do prawie każdej przestrzeni.
Martyn Lawrence Bullard: Krzesło Klismos zaprojektowane przez T H Robsjohna Gibbingsa dla Saridis
Krzesło Klismos to bez wątpienia jeden z najbardziej kultowych mebli w historii dizajnu. Pojawia się we wnętrzach od ponad tysiąca lat, a jego początki sięgają starożytnej Grecji. Po raz pierwszy zostało przedstawione na płaskorzeźbach i wazach z V wieku p.n.e., a potem na rzymskiej ceramice i kwasorytach. Przez stulecia uznawano je za niemodne, jednak w czasie drugiego neoklasycznego odrodzenia powróciło w wielkim stylu, znajdując swoje miejsce w garderobach, bawialniach i salonach socjety z lat 80. XVIII wieku, gdzie pozostało aż do późnych lat 30. XIX wieku. Pod koniec XX wieku inspirowane Grecją wnętrza znów stały się modne za sprawą Willi Kerylos na południu Francji, a Klismos znów zaczęło święcić triumfy.
Jednak moim ulubionym wcieleniem tego krzesła jest to zrobione w roku 1960 przez T.H. Robsjohna-Gibbingsa, który poznał parę greckich projektantów, Saridisów. Wspólnie stworzyli linię mebli Klismos, szczególny nacisk kładąc na reprodukcję krzesła Klismos wykończonego na wiele sposobów, w drewnie i metalu. Projekty te stały się ikonami połowy ubiegłego wieku, szalenie pożądanymi i wysoko cenionymi przez kolekcjonerów. Bardzo niewiele mebli przetrwało ewolucję gustów w modzie wnętrzarskiej. Klismos jest i bez wątpienia nadal będzie wyznacznikiem stylu i dobrego gustu.
Alberto Villalobos, A. Villalobos Design: Fotel wypoczynkowy Rio zaprojektowany przez Oscara Niemeyera
W Oscarze Niemeyerze cenię jego doświadczenie w architekturze modernistycznej, które pozwoliło mu na zupełnie nowe podejście do projektowania mebli. Ze względu na wykorzystanie wysokiej jakości materiałów i awangardowych rozwiązań technicznych jego projekty od samego początku zyskały status kultowych, będących perfekcyjnym mariażem rzeźby i dizajnu. Idealnym tego przykładem jest fotel wypoczynkowy Rio, będący przykładem żywej sztuki.
Gray Davis (dyrektor Meyer Davis): Fotel Grand Repos zaprojektowany przez duet Guillerme et Chambron
To fotele, które są teraz wszechobecne – nie bez powodu. Gdy kupiliśmy taki dla klienta, zakochałem się w nim i postanowiłem zamówić go również dla siebie. Myślę, że to fotele kultowe, ponieważ łączą w sobie naturalne materiały i klasyczne techniki z piękną, formalną formą. Prace duetu Guillerme et Chambron mają wpływ na wielu współczesnych projektantów. Ten fotel jest na tyle klasyczny, że pasuje do większości tradycyjnych przestrzeni, a jednocześnie wystarczająco dziwny, by zachwycać bardziej śmiałych miłośników dizajnu.
Celeste i Satu Greenberg, Tuleste Factory: Szezlong Longitude zaprojektowany przez Mayę Lin dla Knoll
To perfekcyjnie zaprojektowana świątynia relaksu w formie podwyższonego szezlongu. Klasyczna forma na platformie daje poczucie, że odrywamy się od ziemi. Absolutnie uwielbiam taki styl vintage, za jego prostotę, eleganckie linie, wygodę i iluzję unoszenia się w powietrzu.
RF: Meble biurowe zaprojektowane przez George’a Nelsona dla Hermana Millera
To moment przejścia pomiędzy staromodnymi, wolnostojącymi meblami biurowymi a znienawidzonymi przez dekady stanowiskami pracy w boksach. Podczas tworzenia nowoczesnych, uaktualnionych, funkcjonalnych mebli projektanci skupili się na ergonomice i zintegrowanym wyposażeniu (możliwości włożenia dokumentów pod blat biurka, telefonu, po który łatwo sięgnąć). Każdy element spełniał konkretne zadanie, miał być łatwy do przestawienia i elastyczny w zależności od potrzeb pracownika. Potem pojawiły się panele mające poprawić akustykę.
Erick Garcia, Maison Trouvaille: Lampa stołowa Atollo zaprojektowana przez Vico Magistrettiego
Lampa stołowa Atollo zaprojektowana przez Vico Magistrettiego w roku 1977 to współczesne dzieło sztuki, które wytrzymuje próbę czasu. Jej prosta geometryczna forma i klosz, który wydaje się unosić w powietrzu, zachowują idealne proporcje. Uwielbiam nastrojowy charakter bezpośredniego i pośredniego oświetlenia.
NGP: Fotel Club 1910 zaprojektowany przez Josefa Hoffmana
Uwielbiam meble tapicerowane Josefa Hoffmanna (które zdecydowanie powinny cieszyć się większym uznaniem), szczególnie fotel Club 1910. W 1910 roku wyprzedzały swoje czasy, a sto lat później ich ekstremalnie głębokie skórzane siedzenia nadal wyglądają świeżo, prawie jak szyte na miarę poprzedniczki sof Mario Belliniego, które są teraz wszędzie.
Heide Hendricks (Hendricks Churchill): Fotel Barcelona zaprojektowany przez Ludwiga Miesa van der Rohe
Na myśl natychmiast przychodzi mi fotel Barcelona Ludwiga Miesa van der Rohe. Jego opływowy kształt i wytrzymałe materiały sprawiają, że jest niesamowicie wszechstronny, idealnie pasując do wnętrz w różnym stylu. Współgra z innymi meblami, od tradycyjnych antyków po współczesne projekty. To również fotel, którego skóra pięknie się starzeje.
Kathryn M Ireland: Sofa do spania Ludwik XV
Absolutnie uwielbiam sofy do spania Ludwik XV. Umieszczałam je już w garderobach, sypialniach, a nawet w salonach, gdzie mogą pełnić funkcję dodatkowego siedzenia lub łóżka. Gdy natknę się na taką lub słyszę, że pojawi się na rynku, nigdy nie przegapiam okazji, by ją zdobyć.
Justina Blakeney (Jungalow): Fotel Peacock
Wywodzący się z Filipin fotel, tradycyjnie wykonywany z szybko rosnącego rattanu, przypominający tron, jest uwielbiany przez fotografów-portrecistów od początku XIX wieku. Szczególnie w latach 60. XX wieku lądowały na nim pośladki celebrytów wszelkiej maści, od Ala Greena i Dolly Parton po Johna Kennedy’ego. Najsłynniejszym zdjęciem z udziałem fotela Peacock jest prawdopodobnie kultowy plakat przedstawiający założyciela Black Panther, Hueya Newtona, trzymającego strzelbę i włócznię. Uwielbiam go za to, że jest wykonany z bardzo skromnych materiałów, ale nadaje królewskiego blasku każdej królowej i każdemu królowi, którzy na nim usiądą.
Whitney Frances Falk (założycielka i prezeska ZZ Driggs): Wiejski stół
Prosty wiejski stół to skromny, ale niezbędny element wyposażenia wnętrz. Jednocześnie ma w sobie wiele ponadczasowego wdzięku. Organiczne materiały, z których jest wykonany, wytrzymują próbę czasu, a ich wartość nadal jest aktualna, tak jak setki lat temu… choć z trochę innych powodów, biorąc pod uwagę kryzys klimatyczny. Podoba mi się w nim również to, że ceni się go za wszelkie oznaki zużycia, patynę i wyjątkowy charakter, nawiązujący do wszystkich wspólnie zjedzonych przy nim posiłków i opowiadanych historii, które zostają wyryte na jego powierzchni.
Jennifer Roberts (prezeska Design Miami): Świecznik Torchere Without Leaves zaprojektowany przez Claude Lalanne
Claude Lalanne była francuską rzeźbiarką, która z mężem Francois Xavierem tworzyła jeden z najbardziej płodnych duetów artystycznych swojej generacji. Sławę uzyskali jako Les Lalanne. Torchere Without Leaves należy do limitowanej edycji składającej się z ośmiu prac, które wywodzą się z języka natury i stanowią odpowiedź na modernizm. Jest to ilustracja niezrównanego kunsztu Claude Lalanne i podważania przez nią granic pomiędzy sztuką i dizajnem. Zainteresowali się nim między innymi tacy projektanci mody, jak Givenchy, Yves Saint Laurent i Chanel.
ND i DR: Krzesło Superleggera zaprojektowane przez Gio Pontiego
Krzesło Superleggera, zaprojektowane w roku 1957, u szczytu kariery Pontiego, reklamowane było jako tak lekkie, że nawet dziecko podniesie je jednym palcem. Od tamtego czasu aż do teraz produkowane jest przez markę Cassina. To krzesło, w którym zawarta jest esencja eleganckiego włoskiego modernizmu. Rozpoznawalne na pierwszy rzut oka, pasuje do wnętrz zarówno minimalistycznych, jak i bardziej nasyconych dizajnem.
Will Meyer (dyrektor Meyer Davis): Krzesło jadalniane Africa zaprojektowane przez Afrę i Tobię Scarpa dla B&B Italia
To krzesła, które zostały zaprojektowane jako część serii Maxalto B&B Italia mającej przesuwać granice rzemiosła ciesielskiego, co zdecydowanie się udało. Za każdym razem, gdy widzę je na aukcji lub osobiście, wyglądają na praktycznie nowe, co pokazuje geniusz ich projektantów. Są bardzo wygodne, a drewno palisandrowe i hebanowe inkrustacje sprawiają, że są wyjątkowo efektowne – to wokół nich powinno się projektować resztę pomieszczenia. Nie powstało ich wiele, ale wpływ, jaki wywarły na dizajn, widoczny jest dzisiaj w wielu masywnych, uproszczonych projektach krzeseł jadalnianych i stołków barowych.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.