Znaleziono 0 artykułów
12.12.2022

Historia sztuki według Louis Vuitton: Gwiazdy, ikonoklaści, skandaliści

12.12.2022
Pokaz na wiosnę-lato 2014 (Fot. Getty Images)

W siedzibie Louis Vuitton w Paryżu, w imponującym XIX-wiecznym domu towarowym, można oglądać wystawę „LV Dream”, zupełnie za darmo. Ekspozycja przedstawia historię działającej od 1854 roku marki. W tej opowieści przełomy wyznaczają głośne kooperacje artystyczne. Przy okazji otwarcia „LV Dream” przypominamy najważniejsze współprace w historii marki.

XXI-wieczni kreatorzy Louis Vuitton najpierw wpletli sztukę w modę, a potem zatarli między nimi granice. Virgil Abloh, dyrektor artystyczny firmy w latach 2018–2021, zamienił pokazy w spektakularne totalne dzieła sztuki. Wplótł w nie nawet awangardową poezję. Marc Jacobs, który kierował Louis Vuitton od 1997 do 2014 roku, zapraszał do współpracy zarówno twórców lekkich i atrakcyjnych estetyk, jak i tych, których prace przerażają i są krytyczne wobec norm wyznaczanych przez tradycyjny świat mody. Na liście nazwisk twórców współpracujących z marką są legendy mody, gwiazdy sztuki, ikonoklaści i skandaliści.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)
Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Stephen Sprouse: Od niego wszytko się zaczęło

W kolekcjach Louis Vuitton na sezon wiosna–lato 2001 roku pojawiły się torebki i kufry ozdobione linearnymi napisami, namalowanymi w manierze graffiti. To prace Stephena Sprousea, projektanta i artysty, który w latach 80. połączył punka z popem i szykiem. Ubierał chociażby Debbie Harry, wokalistkę grupy Blondie.

Kooperacja stała się początkiem burzliwej rewolucji, którą w starym domu mody rozpętał Marc Jacobs, a jej siłą napędową były artystyczne reinterpretacje monogramu LV. Louis Vuitton stało się jeszcze bardziej pożądane.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Takashi Murakami: Kolorowy, narkotyczny świat

Słynny francuski monogram powstał w 1896 roku, a zaprojektował go Georges Vuitton, syn Louisa. W 2003 roku LV dostało nowe życie dzięki japońskiemu gwiazdorowi sztuk wizualnych Takashiemu Murakamiemu. Tradycyjne japońskie malarstwo nihonga spotyka się w jego twórczości z anime, mangą, futuryzmem, animacją i estetyką gier wideo. W połowie lat 90. Murakami wymyślił „maskotę” (a może własne alter ego?) o imieniu Mr. DOB, która jest koszmarna i przerażająca, a zarazem słodka i zabawna. Postać wyróżniają: zębiska, zaostrzone kły, nieludzki uśmiech, hipnotyzujące spojrzenia, zwielokrotnione oczy. Mr. DOB (istniejący jako figurka, rzeźba, obraz, nadruk na koszulce) przyciąga, rozśmiesza i hipnotyzuje, ale też przeraża.

Uwodzicielska sztuka Murakamiego jest krytyczna wobec konsumeryzmu i globalizacji, nawiązuje do buddyzmu i spirytualizmu, opowiada o traumach. Uwodzi, a jednocześnie obrzydza.

Takashi Murakami zinterpretował LV w prosty sposób – pokolorował litery ponad trzydziestoma barwami, które zaczerpnął z własnej sztuki. Na torebkach pojawiły się też wisienki (hit hitów), kwiaty wiśni i oczywiście horrorowaty Mr. DOB.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Richard Prince: Otchłanie seksistowskich wyobrażeń

Podczas pokazu wiosna–lato 2008 po wybiegu LV przeszły postaci z obrazów Richarda Princea. Uwielbiany artysta przedstawia bohaterów amerykańskiej kultury masowej: motocyklistów, kowboi, celebrytów, a także samochody i sceny pornograficzne.

Szczególne miejsce w twórczości Princea zajmują pielęgniarki z wyobrażeń fetyszystów. Z wizerunków kobiet w kitlach ściekają farby, a z namalowanych fartuchów krew. Pielęgniarki są seksowne, zmysłowe, czasem odkrywają ciała, ale są też nieme – zakneblowane maskami, które w 2008 roku nie były jeszcze częścią codziennego życia. Na maseczkach widać odbicia ust, ślady szminki.

Tła obrazów Richarda Princea przypominają wyrafinowane malarstwo abstrakcyjne, ale mogą też symbolizować otchłanie seksistowskich wyobrażeń pożądającego ludu. „Nurse” to postać z erotycznych horrorów, a jej wizerunki ujawniają mroczną stronę masowej wyobraźni.

Muzami nowojorczyka były bohaterki okładek szmirowatych książek z lat 60. i 70. z serii „The Naughty Nurse”. Pelęgniarki z tandetnych powieści najpierw trafiły na płótna Princea, a potem na wybieg LV, po którym przemaszerowały do dźwięków Daft Punk. Spod ażurowych pielęgniarskich kitli prześwitywała seksowna bielizna (cukierkowe, pastelowe halki godne pin-up girls), a białe maski zostały zastąpione przez maski z koronek. Akcesoria pokryto złowieszczymi, abstrakcyjno-ekspresjonistycznymi tłami z obrazów.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Tracey Emin: Intymne zakamarki

Pod koniec lat 90. brytyjską prasę obiegały zdjęcia ostro imprezującej Tracey Emin. Artystka kumplowała się z Kate Moss i Stellą McCartney. Otwarcie mówiła o seksie i aborcji, a pod drzwiami jej londyńskiej pracowni czyhali polujący na Madonnę paparazzi.

Emin zabiera publiczność w najmroczniejsze i najbardziej intymne zakamarki własnego życia. Jedna z jej najsłynniejszych instalacji przedstawia niezasłane łóżko z brudną pościelą, na którym leży poplamiona krwią menstruacyjną bielizna. Wokół rozrzucono niedopałki papierosów, puste butelki po wódce, opakowania po tamponach, zużyte prezerwatywy. Kontrowersyjne dzieło stanęło w Tate Modern w 1998 roku. „My Bed”, czyli portret załamanej i pogrążonej w depresji kobiety, sprzedano później za ponad dwa i pół miliona funtów.

W 2011 roku powstało 50 egzemplarzy apaszek Louis Vuitton z akwarelą Emin „Sex 21 Sydney (2011)”. Dochód z ich sprzedaży trafił do jednej ze szkół średnich w Ugandzie.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Yayoi Kusama: Halucynacje w kropki

Źródłem słynnych kropek Yayoi Kusamy są łąki z rozkwitającymi kwiatami. Wpatrzona w nie dziewczynka, przyszła artystka, została pochłonięta przez kolorowe punkty i poczuła, że rozpada się na wiele kropek. Wszechświat i ludzkość też są dla Kusamy zbiorami kropek, Ziemia – kropką we wszechświecie, a człowiek w społeczeństwach i populacji.

Halucynacja stała się początkiem jednej z największych karier w dziejach sztuki, a także przyczyną powstania jednej z najlepiej sprzedających się linii luksusowych torebek w historii mody.

Pierwszą serię pochłoniętych przez kropki akcesoriów zrealizowano w 2012 roku, a drugą odsłonę Louis Vuitton x Yayoi Kusama Collection zaplanowano na styczeń 2023. Naturalistyczna rzeźba przedstawiająca Kusamę w krainie kropek znowu stanie w witrynach LV.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Jake i Dinos Chapman: Szokujące dekoracje

Instalacje braci Chapman składają się ze zdeformowanych surrealistyczno-naturalistycznych postaci. Ich przerażające dzieła sztuki porównać można z przedstawieniami piekła w malowanych przed wiekami „Sądach Ostatecznych”. Rzeźby Jakea i Dinosa Chapmanów ukazują rozczłonkowane i zżerane przez robaki ciała, ukrzyżowanych klaunów, głowy z nosem w kształcie penisa i ustami naśladującymi odbyt, a także uprawiających seks analny nazistów z Waffen-SS. Trudno sobie wyobrazić bardziej przerażającą sztukę i bardziej nieodpowiednich dekoratorów torebek. Niemniej jednak w 2013 i 2017 roku namalowane przez braci Chapman potwory i zwierzęta (oczywiście mniej odrażające niż hitlerowcy) pokryły męskie projekty Louis Vuitton. Domem mody zarządzał wówczas Kim Jones, a kooperacja wyszła świetnie.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Rei Kawakubo, Frank Gehry, Christian Louboutin, Cindy Sherman: Ikony oraz ikonoklaści

Istotą torebek, które w 2014 roku dla Louis Vuitton zaprojektowała Rei Kawakubo, są dziury, wyglądające, jakby były wypalone lub wyżarte przez toksyczny środek. Nazwa firmy jest urwana, niedokończona, niedopowiedziana.

Twórczyni Comme des Garçons to ikonoklastka mody, która w ostatniej dekadzie XX wieku wylansowała mrok, dekonstrukcję i stroje deformujące zmysłowe zachodnioeuropejskie sylwetki. Japonka obaliła ideały piękna i uczyniła luksusowym i wyrafinowanym to, co uznawano wcześniej za smutne i brzydkie. Projekt „Bag With Holes” powtórzono i stworzono jego nowe wersje w 2021 roku, już za czasów Virgila Abloha.

Dziurawe akcesorium to część serii „Icon and Iconoclast: Celebrating Monogram”, która powstała z okazji urodzin marki. Oprócz Rei, torebki zaprojektowali: Frank Gehry, Karl Lagerfeld, Christian Louboutin, Marc Newson i Cindy Sherman.

Cindy Sherman wymyśliła kufer, który jest toaletką z lustrem i szufladkami w kolorach inspirowanych upierzeniem papugi. Artystka słynie z autoportretów, na których odgrywa różne płciowe i kulturowe role. Sherman przedstawia je w krzywym zwierciadle, obnażając w ten sposób ich opresyjny charakter.

Frank Gehry, architekt stojącej w Lasku Bulońskim galerii Fondation Louis-Vuitton, zaprojektował krzywy kuferek w kształcie skręconego prostopadłościanu.

Wystawa „LV Dream” (Fot. materiały prasowe)

Jeff Koons: Gwiazdorstwo poszybowało ku niebu

W 2017 roku uwielbiane przez celebrytki i bogaczki Louis Vuitton, czyli dom mody, którym kierują kreatorzy z pierwszych stron gazet, zaprosił do współpracy gwiazdora sztuki Jeffa Koonsa, byłego męża gwiazdy porno Ciccioliny, a ten ozdobił torebki arcydziełami europejskich artystów takich jak: Leonardo da Vinci, Rubens, Tycjan i Van Gogh. Gwiazdorstwo, sława, luksus osiągnęły szczyty, a potem jeszcze poszybowały ku niebu.

Przyczepiona do toreb zawieszka naśladuje „Królika”, słynną rzeźbę Koonsa z 1986 roku, która jest jednym z najdroższych dzieł sztuki sprzedanych przez żyjącego artystę. Licytowany obiekt osiągnął wartość przekraczającą 91 milionów dolarów.

Pozbawione twarzy, jedzące marchewkę zwierzątko o lustrzanej skórze wykonane jest ze stali nierdzewnej, która udaje nadmuchiwane helem balony. Bożek sztuki i bóstwo próżności łączy przeciwieństwa, jest jednocześnie trywialne i poważne, ciężkie i efemeryczne, zupełnie jak moda.

LV Dream”, 2, rue du Pont-Neuf, Paryż, wystawa czynna do 15 listopada 2023 roku

Marcin Różyc
  1. Moda
  2. Historia
  3. Historia sztuki według Louis Vuitton: Gwiazdy, ikonoklaści, skandaliści
Proszę czekać..
Zamknij