Nareszcie doczekamy się związków partnerskich w Polsce. Premier zapowiada projekt ustawy

Jeszcze tej zimy będziemy procedować projekt [ustawy] o związkach partnerskich – zapowiedział premier Donald Tusk. – Mowa o tygodniach, a nie o miesiącach – dodał. Czy to oznacza, że uznanie związków par jednopłciowych w Polsce wreszcie stanie się faktem?

Związki partnerskie w Polsce?

Obywatele 29 krajów Europy mogą sformalizować relację, nie zawierając małżeństwa – są to związki partnerskie, zwane też związkami cywilnymi czy partnerstwem domowym. W 20 krajach należących do UE pary jednopłciowe mogą wziąć też ślub. W Polsce jednak osoby należące do społeczności LGBT+ wciąż są pomijane. Nie ma możliwości sformalizowania związków par jednopłciowych ani nie uznaje się tych zawartych w innych krajach, gdzie jest to możliwe. W praktyce oznacza to  m.in. że parom jednopłciowym nie przysługuje możliwość wspólnego rozliczenia podatków, w przypadku hospitalizacji osoby te mają utrudniony dostęp do informacji o stanie zdrowia partnera czy partnerki, nie mają wpływu na kierunek leczenia, nie mogą liczyć na zasiłek opiekuńczy, żeby pielęgnować go/ją w chorobie.

Sytuację tę ma uregulować – a przede wszystkim uzdrowić – ustawa o związkach partnerskich, nad powstawaniem której ma czuwać ministra Katarzyna Kotula. I choć nie znamy konkretnych dat, kiedy projekt zostanie przedstawiony (choć zgodnie z zapowiedzią Donalda Tuska z 27 grudnia ma się to stać jeszcze tej zimy), nie padły też informacje o ewentualnej możliwości adopcji dzieci przez pary jednopłciowe ani o małżeństwach osób jednopłciowych, które oznaczają pełne zrównanie praw, to zmiany obiecywane przez nowy rząd i tak wydają się rewolucyjne. Co najważniejsze, pozbawione jałowej debaty nad uznaniem ich zasadności.

Za czy przeciw? Polskie społeczeństwo a formalny związek partnerski

– Nikt z nas nie ma prawa urządzać tego świata na swoją modłę. Uczucia są najważniejsze i nikt nie ma prawa w nie ingerować – mówiła w podcaście Justyny Kopińskiej „O milimetr do przodu” Jolanta Kwaśniewska. Wydaje się, że jej opinia na temat tego, czym w swojej istocie są związki partnerskie, potwierdza też większość polskiego społeczeństwa. Badania z 2023 roku przeprowadzone przez Ipsos wykazują poparcie społeczne dla legalizacji związków par jednopłciowych w Polsce.

Zgodnie z badaniami Ipsos, co trzeci Polak popiera legalizację małżeństw jednopłciowych, a podobna grupa osób  (35%) uważa, że powinny się pojawić inne formy regulacji prawnej związków jednopłciowych. Ten współczynnik poparcia na przestrzeni lat wzrósł o połowę. Największymi orędowniczkami zmian w prawie są kobiety (61% jest za) i młode pokolenie – gen Z (61%). Jednocześnie za wychowywaniem dzieci przez pary jednopłciowe jest 38% respondentów w Polsce, podczas gdy średnia światowa wynosi 65%.

O tym, że Polska musi uznać związki osób tej samej płci, zadecydował Europejski Trybunał Praw Człowieka

Wyrok ETPC z 12 grudnia 2023 roku stwierdza jasno: Polska naruszyła artykuł 8 Europejskiej konwencji praw człowieka poprzez brak uznania i ochrony związków osób jednopłciowych. – Wierzyliśmy, że Trybunał w Strasburgu przyzna nam rację – prawa osób LGBT+ nie są kwestią światopoglądu tego czy innego polityka, że Polska jest w błędzie – przyznał Hubert Sobecki ze Stowarzyszenia Miłość nie Wyklucza, zrzeszonego w Koalicji na rzecz Związków Partnerskich i Równości Małżeńskiej w rozmowie dla Vogue.pl

Polscy politycy dostali w ten sposób jasny sygnał. – Koalicja rządząca deklaruje szacunek do prawa międzynarodowego i europejskich instytucji. Zdobyła władzę pod sztandarami praworządności, europejskich wartości, powrotu do Europy. W tej atmosferze źle wyglądałoby, gdyby teraz pokazali Strasburgowi środkowy palec. To była bardziej domena PiS-u. Koalicja potrzebuje niebieskiej flagi – dodał Hubert Sobecki, sugerując, że instytucjonalizacja związków partnerskich jest cywilizacyjnym standardem.