Bacne, czyli trądzik na plecach. Czym jest i jak sobie z nim poradzić?

Skórę traktujemy jak swoją wizytówkę, dlatego dbamy o to, by była zdrowa i piękna, zwłaszcza w jej często odsłoniętych partiach. Niewiele jednak mówi się o problemach skrywanych pod warstwami ubrań. Bacne, czyli trądzik na plecach, to jedno z tych schorzeń, które, choć często ukryte przed wzrokiem innych, mają ogromny wpływ na samopoczucie i pewność siebie.

Panuje powszechne przekonanie, że trądzik to problem dojrzewania, który mija wraz z wiekiem. Rzeczywistość bywa jednak inna. Coraz więcej osób dorosłych zgłasza się do dermatologów z problemem uporczywego trądziku na plecach. Stres, zmiany hormonalne, niewłaściwa dieta, intensywny tryb życia, nieodpowiednia pielęgnacja, a nawet masaże to czynniki, które mogą zaostrzać tzw. bacne.

Kogo najczęściej dotyka bacne?

– Trądzik na plecach jest charakterystyczny dla kilku grup pacjentów. Po pierwsze, dla chłopców i mężczyzn w wieku między 13. a 20. rokiem życia, u których zaczynają się problemy z trądzikiem w ogóle. Po drugie, dla dziewcząt w wieku młodzieńczym, które borykają się z trądzikiem o ciężkim przebiegu, mającym podłoże genetyczne – u takich pacjentek często występują też zaburzenia hormonalne objawiające się na przykład podwyższonymi frakcjami androgenowymi. Trzecią grupę stanowią dorosłe kobiety, u których występuje trądzik ludzi dorosłych – jest to postać trądziku kosmetycznego, będącego następstwem stymulacji zmian trądzikowych, najczęściej przez stosowanie szamponów albo innych produktów do mycia i pielęgnacji włosów – tłumaczy dr Ewa Chlebus.

Ekspertka tłumaczy, że trądzik na plecach nie jest tożsamy z trądzikiem różowatym: – To dwie zupełnie różne jednostki chorobowe. Trądzik na plecach może się pojawić po 30. roku życia, szczególnie u osób, które mają trądzik przewlekły, tzw. Przetrwały, lub borykają się z trądzikiem powstającym de novo, ponieważ mają skórę wrażliwą i występuje u nich problem uczuleń, podrażnień i stanów zapalnych po kosmetykach (zwłaszcza po produktach do pielęgnacji włosów).

Najczęstsze przyczyny bacne

Plecy, choć często bywają pomijane w codziennej pielęgnacji, są strefą, która wymaga szczególnej uwagi. Noszenie obcisłych ubrań z syntetycznych, plastikowych materiałów, pocenie się, np. podczas ćwiczeń, a także pozostawianie odżywki do włosów na skórze podczas kąpieli – to wszystko może prowadzić do powstania zmian trądzikowych. Dodatkowo z racji trudnego dostępu do tej części ciała dokładne jej oczyszczanie bywa sporym wyzwaniem. Ale to nie wszystko. Trądzik na plecach może być manifestacją stresu, który ma ogromny wpływ na kondycję skóry. Kortyzol, który jest hormonem stresu, pobudza produkcję sebum, co w połączeniu z nagromadzeniem martwych komórek skóry i bakterii stanowi prostą drogę do powstawania wyprysków. Ważne, aby pamiętać, że bacne jest chorobą skórną, której leczenie wymaga cierpliwości, leki bowiem nie zadziałają od razu.

– Trądzik na plecach jest chorobą, którą trudno się leczy. Z tego względu potrzebna jest farmakoterapia, a szczególnie ważne jest leczenie doustne. Przy leczeniu izotretynoiną zmiany na plecach ustępują dopiero 1–2 miesiące po ustąpieniu zmian na twarzy. Leczenie tego typu trądziku trwa znacznie dłużej i wymaga terapii podtrzymującej oraz wsparcia w postaci retinoidów zewnętrznych. Nierzadko konieczna okazuje się też terapia przeciwzapalna, jeżeli choroba jest wynikiem uczuleń na szampony. U młodych dziewcząt, u których zmiany są nasilone, należy dodatkowo wykonać badania hormonalne na poziom androgenów. W tym przypadku leczenie trądziku bardzo często wymaga terapii antyandrogenowej, czyli odpowiednio dobranego leczenia antykoncepcyjnego – opowiada dr Chlebus. Ekspertka tłumaczy, że jeżeli zmiany są spowodowane uczuleniem na środki do mycia włosów, skuteczne będą terapie zewnętrzne, ale niestety trwają one nawet kilka miesięcy. Na ostatnim etapie leczenia pomocne są za to peelingi chemiczne, stosowane głównie w celu pozbycia się przebarwień pozapalnych i poprawy struktury skóry.

Nie należy zapominać, że na zdrowie skóry wpływ mają również emocje. Stres związany z pracą, obowiązkami czy relacjami międzyludzkimi powoduje zwiększoną produkcję kortyzolu, hormonu stresu, który sprzyja powstawaniu trądziku. W takich chwilach troska o siebie i zarządzanie stresem stają się równie ważnym elementem dbania o zdrowie skóry, jak odpowiednia pielęgnacja.

Jak skutecznie wyleczyć bacne?

Pierwszym krokiem jest zrozumienie, że skóra na plecach zasługuje na taką samą uwagę jak skóra twarzy. Regularne złuszczanie naskórka (uwaga na gruboziarniste peelingi, które mogą znacząco zaostrzać stan zapalny!), używanie żeli myjących z kwasem salicylowym czy mlekowym, a także włączenie do pielęgnacji produktów antybakteryjnych to pierwsze kroki ku zdrowej skórze. Dieta również odgrywa tu istotną rolę – warto zadbać o zrównoważony sposób odżywiania, unikać przetworzonej żywności i produktów bogatych w cukry, które mogą potęgować stany zapalne. Dobrze jest zainwestować w miękką szczotkę na długiej rączce, ułatwiającą oczyszczanie pleców. Trzeba także pamiętać, aby zawsze dokładnie spłukiwać odżywkę czy maskę do włosów, unikać obcisłych ubrań podczas upału i zwracać uwagę na ich skład – noszenie poliestrowych bluzek czy swetrów z akrylu nie sprzyja postępom w leczeniu. Warto ponadto korzystać z psychologicznych metod takich jak mindfulness czy techniki oddechowe, które pomagają w radzeniu sobie ze stresem, a tym samym wpływają korzystnie na kondycję skóry.

Oczywiście dobrze jest skonsultować się z dermatologiem, który pomoże dobrać leczenie dostosowane do potrzeb skóry. – To ważne – tłumaczy dr Chlebus. – U ludzi młodych nie jesteśmy w stanie zapobiec pojawianiu się zmian trądzikowych na plecach, ponieważ jest to naturalny przebieg choroby. Jesteśmy za to w stanie zapobiec powstawaniu blizn pozapalnych, jeżeli szybko włączymy leczenie. W przypadku ludzi dorosłych z kolei możemy zapobiec powstawaniu zmian, jeżeli będziemy bardzo uważać na stosowane kosmetyki. Najlepiej wybierać produkty do skóry wrażliwej, z krótką listą składników, bezbarwne i bezwonne, by nie drażniły i nie uczulały skóry.

Trądzik na plecach wymaga odpowiedniej strategii pielęgnacyjnej i konsekwencji. Używanie profesjonalnych produktów do pielęgnacji, regularne wizyty u dermatologa i korzystanie z dedykowanych zabiegów pozwala skutecznie uporać się z tym problemem. Nie ma jednej uniwersalnej recepty, ale dzięki odpowiedniemu podejściu można uzyskać widoczne rezultaty i cieszyć się zdrową skórą pleców.