Grupa LEGO® na rzecz rozwoju dziecięcej kreatywności

Globalne badanie LEGO® Play Well 2024 przeprowadzone przez Grupę LEGO® rzuca światło na temat tego, jak presja perfekcjonizmu i językowe uprzedzenia mogą wpływać na kreatywność i pewność siebie młodych dziewczynek. Jego wyniki pokazują, że już pięciolatki zaczynają odczuwać ograniczenia związane z oczekiwaniami społecznymi, które wpływają na ich sposób zabawy i rozwój kreatywny.

Badanie LEGO® Play Well 2024 dotyczące trendów społecznych wpływających na pewność siebie dzieci w kontekście kreatywności zostało przeprowadzone wśród ponad 1600 rodziców i dzieci w wieku 5–12 lat w Polsce. Jego wyniki pokazują, że presja doskonałości oraz język, którym posługują się dorośli, mogą ograniczać potencjał twórczy dziewczynek. Okazuje się bowiem, że mimo iż 70% pięcioletnich dziewczynek jest pewnych swojej kreatywności, wraz z wiekiem poziom tej pewności spada. Dwie trzecie z nich zaczyna obawiać się dzielenia swoimi pomysłami i wynikami prac. Powód? Narastający lęk przed popełnianiem błędów.

Presja perfekcjonizmu blokadą dla kreatywności

Perfekcjonizm to postawa, w której dąży się do osiągania wyników bezbłędnych, a każda pomyłka staje się powodem do obaw. W przypadku dzieci, zwłaszcza dziewczynek, taki sposób myślenia bardzo szybko ogranicza ich odwagę do eksperymentowania. Aleksandra Belta-Iwacz, psycholożka dzieci i rodziców, podkreśla, że dzieci powinny wiedzieć, że popełnianie błędów jest naturalnym elementem procesu twórczego i rozwoju. – Kiedy dziecko czuje, że nie musi być doskonałe, zyskuje odwagę do próbowania nowych rzeczy, rozwijania swoich umiejętności i odkrywania własnych mocnych stron – tłumaczy. I radzi, by zamiast skupiać się na efektach, zachwycać się ponoszonym wysiłkiem i zaangażowaniem. – Każda podejmowana próba to krok w stronę budowania silnej, kreatywnej i pewnej siebie osoby – mówi. Wtóruje jej dr Anika Petrella, badaczka i psychoterapeutka, której zdaniem mentalność perfekcjonizmu sprawia, że trzymamy się utartych ścieżek, boimy się porażki i łatwo rezygnujemy. 

Jak język wpływa na rozwój dziewczynek

Wyniki badania LEGO® Play Well 2024 sugerują, że znaczący wpływ na to, jak dzieci postrzegają swoją twórczość, ma język, którym posługują się dorośli. Aż 65% dziewczynek w wieku 5–12 lat przyznało, że słowa, które słyszą, sprawiają, że obawiają się popełniania błędów i czują, że nie powinny eksperymentować. Rodzice, pytani o to, jak społeczeństwo traktuje twórczość dziewczynek w porównaniu do chłopców, przyznają, że istnieje tendencja do używania zróżnicowanych określeń w zależności od płci. Słowa takie jak „słodka”, „ładna” i „piękna” są częściej przypisywane twórczości dziewczynek, natomiast „odważny”, „genialny” i „innowacyjny” – twórczości chłopców. – Presja perfekcjonizmu oraz przekonanie, że dorośli bardziej doceniają kreatywność chłopców, mogą wpływać na obniżenie pewności siebie dziewczynek, a także zniechęcać je do eksperymentowania, sprawdzania tego, co sprawia im przyjemność, czy uczenia się na błędach – wyjaśnia Aleksandra Belta-Iwacz.

Psychologowie i edukatorzy zwracają uwagę, że zmiana naszego języka może pomóc w stworzeniu bardziej wspierającego środowiska dla dzieci. Warto, aby słowa takie jak „pomysłowa”, „odważna” i „kreatywna” były kierowane do dziewczynek równie często jak do chłopców. Przestawienie się na język, który akcentuje proces twórczy i starania, a nie perfekcyjne efekty, może pomóc dziewczynkom zyskać pewność siebie i uwierzyć we własne możliwości.

Rola zabawy w rozwoju kreatywności

Większość rodziców biorących udział w przeprowadzonym przez Grupę LEGO® badaniu przyznaje, że idealnym sposobem na to, by dziecko mogło wyrazić siebie i poczuć się pewniej w eksperymentowaniu, jest zabawa – jedna z podstawowych metod, z pomocą której dzieci się uczą, eksplorują świat i rozwijają swoje umiejętności. – Zabawa klockami LEGO®, zarówno poprzez swobodne budowanie, jak i według instrukcji, pomaga rozwijać kluczowe umiejętności, które są równie ważne dla wszystkich dzieci w dzisiejszych czasach. Poprzez budowanie i odbudowywanie staje się fundamentem kreatywnej pewności siebie, odwagi i wiary w siebie. A to jest kluczowe, ponieważ gdy dziewczynki mają przestrzeń i swobodę do pełnego wyrażania siebie, są nie do zatrzymania. Są pomysłowymi wynalazczyniami, ciekawskimi naukowczyniami, odważnymi marzycielkami i śmiałymi odkrywczyniami – mówi Alero Akuya, wiceprezes Global Brand w Grupie LEGO®. 

Aż 85% dziewczynek, które wzięły udział w badaniu LEGO® Play Well 2024, twierdzi, że zabawa klockami LEGO® pomaga im przezwyciężyć obawy związane z błędami, a 89% czuje się pewniej w swoich umiejętnościach twórczych dzięki możliwościom, jakie oferuje ten system. To pokazuje, że zabawa jest fundamentem, który pozwala dzieciom odkrywać świat w sposób wolny od ocen i ograniczeń. Dzięki niej dzieci uczą się, że błędy to naturalna część procesu twórczego i że nie muszą być doskonałe, aby być wartościowe.

Przyszłość bez uprzedzeń – inicjatywy Grupy LEGO®

Grupa LEGO® regularnie podejmuje działania, aby przeciwdziałać stereotypom i wspierać różnorodność oraz równość płci w swoich produktach i treściach. Firma zobowiązała się do współpracy z organizacjami, takimi jak Geena Davis Institute on Gender in Media, aby zwrócić uwagę na problem ograniczających stereotypów społecznych i uprzedzeń, które mogą wpływać na dzieci. Dzięki współpracy z ekspertami oraz organizacjami takimi jak Save the Children Grupa LEGO® angażuje się w działania na rzecz przełamywania barier w dostępie do kreatywnych możliwości.

Aby pomóc rodzicom wspierać kreatywny rozwój dzieci, Grupa LEGO® opracowała też przewodnik – „10 kroków do budowania kreatywnej pewności siebie” – który powstał we współpracy z ekspertką ds. rodzicielstwa, Jennifer Wallace. Zawiera praktyczne wskazówki, jak poprzez zabawę wspierać dziecko w odkrywaniu swoich pasji i rozwijaniu talentów. Tak, by zabawa była dla niego przestrzenią swobody, radości i inspiracji, bo tylko wtedy w pełni rozwinie swoje skrzydła.