Choć kortyzol jest nam wszystkim potrzebny do regulacji metabolizmu i poziomu cukru we krwi oraz zachowania zdrowej równowagi hormonalnej, to zbyt duża jego ilość – będąca rezultatem chronicznego, długotrwałego stresu – może być szkodliwa. Jak ją rozpoznać?
Jeszcze niedawno wyszukiwanie w internecie materiałów na temat kortyzolu w Wielkiej Brytanii wzrosło skokowo, a według raportu Google hasło „jak obniżyć poziom kortyzolu” było tam czwartą najczęściej wyszukiwaną frazą w ciągu ostatnich 90 dni. Choć kortyzol jest potrzebny, to jego zbyt wysoki poziom może być szkodliwy. Jeśli uważasz, że możesz odczuwać efekty niebotycznie wysokiego poziomu kortyzolu, pierwszym krokiem do poradzenia sobie z nimi jest wiedza, jak rozpoznawać świadczące o tym oznaki.
Oto pięć objawów wysokiego poziomu hormonu stresu, na które warto zwrócić uwagę.
Nadmiar tkanki tłuszczowej na brzuchu
Nieustające uczucie stresu może zwiększać prawdopodobieństwo, że będziemy zbyt dużo jeść lub podejmować złe decyzje co do wyboru pokarmów traktowanych przez nas jako przekąski. Jednak tycie w okolicach brzucha nie wskazuje jedynie na to, że niewłaściwie się odżywiamy, jest to bowiem również bezpośredni efekt zbyt wysokiego poziomu kortyzolu w organizmie. Gdy nasze ciało poddawane jest działaniu stresu, kortyzol i adrenalina (inny z hormonów wytwarzany w ramach odpowiedzi na stres) są uwalniane, by pomóc organizmowi w przygotowaniach do radzenia sobie z nim. Przyspiesza to przemianę materii i prowadzi do uwolnienia zgromadzonej glukozy, jednak każda ilość glukozy, która nie zostanie wykorzystana, jest przekształcana w tłuszcz i gromadzona na brzuchu. Powód, dla którego jest ona tak szybko akumulowana, sprowadza się do rodzaju stresora, z jakim mamy do czynienia, który prawdopodobnie nie jest stresorem fizycznym (jak na przykład ucieczka przed tygrysem), ale raczej psychicznym (jak przepełniona skrzynka mailowa). Z tego powodu istnieje mniejsze prawdopodobieństwo, że uda nam się spalić tę glukozę, co oznacza, że trafia ona prosto na nasz brzuch.
Zaburzenia snu
Stężenie kortyzolu wykraczające poza jego optymalną krzywą może znacznie zaburzać rytm snu, więc wszelkie problemy z zasypianiem lub budzenie się w nocy mogą stanowić oznaki, że poziom tego hormonu wykracza poza normę. Poprawna krzywa kortyzolu charakteryzuje się wysokim jego poziomem o poranku, potem spada pomału, by osiągnąć minimum przed porą, gdy kładziemy się do łóżka. Zaburzona krzywa to w zasadzie sytuacja odwrotna: wyższy niż pożądany poziom kortyzolu w nocy, który może powodować bezsenność i niepokój, przez które nie wysypiamy się jak należy.
Opuchnięta twarz
Obrzmiała lub nadmiernie zaokrąglona twarz (określana czasem jako twarz jak księżyc w pełni) występuje, gdy zbyt wysoki poziom kortyzolu powoduje, że organizm odkłada nadmiarowy tłuszcz po bokach twarzy. Nadmierny poziom tego hormonu sprawia, że w organizmie zatrzymuje się woda, co również może wyjaśniać, dlaczego nasza twarz w sytuacjach stresowych wygląda na bardziej opuchniętą niż zazwyczaj. W niektórych przypadkach obrzmiała twarz jest również objawem choroby Cushinga, która występuje, gdy nasz organizm produkuje zbyt dużo kortyzolu lub gdy absorbuje nadmierne jego ilości w związku z długotrwałym przyjmowaniem takich leków jak sterydy.
Gorsze gojenie się ran
Jeśli masz skaleczenia i siniaki, które się nie goją, lub cierpisz na ból, który wydaje się nie przechodzić, winowajcą może być kortyzol. Wyższy niż zwykle poziom tego hormonu hamuje produkcję molekuł zwanych cytokinami, które są odpowiedzialne za zapoczątkowywanie procesów gojenia i łagodzenie stanów zapalnych. Nic dziwnego, że w połączeniu ze stanem zapalnym wywoływanym przez samą w sobie chroniczną ekspozycję na działanie kortyzolu nasz organizm może mieć trudności w dochodzeniu do siebie.
Ciągłe wzdęcia
Niezmiennie wysoki poziom kortyzolu zmusza organizm do zmian lub zupełnego wyłączania funkcji, które mogą przeszkadzać w bezpośrednim przetrwaniu, a jako jeden z pierwszych dotknięty jest przez to układ pokarmowy. W związku z funkcją, jaką pełni w regulacji różnych procesów w organizmie, kortyzol jest odpowiedzialny również za absorpcję soli i składników mineralnych. Gdy jesteśmy zestresowani, nadmiar kortyzolu zwiększa także poziom soli, co z kolei prowadzi do zatrzymywania w organizmie większej ilości wody, niż jest to konieczne. Zmniejszony przepływ krwi do układu trawiennego również zaburza perystaltykę jelit, co prowadzi do problemów z równowagą ich flory bakteryjnej. Zaburzenia flory bakteryjnej mogą być przyczyną złego trawienia niektórych węglowodanów, przez które produkowane są nadmierne ilości gazów. To, w połączeniu z zatrzymaną w organizmie wodą, przyczynia się do występowania wzdęć.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.