Monogamia jest głęboko zakorzeniona w społeczeństwie i przez długi czas była uważana za jedyną akceptowalną formę związków. Do dziś większość ludzi dąży do bycia w parze, choć coraz częściej mówi się o alternatywnych modelach związków, o czym świadczy chociażby duża liczba opublikowanych ostatnio artykułów na ten temat. Jednak różne modele związków, które pojawiły się w ostatnich latach, niekoniecznie są łatwe do zdefiniowania.
Oto zestawienie i wyjaśnienie najbardziej znanych form związków. Oczywiście istnieje wiele innych modeli, z których część może stanowić mieszankę istniejących form relacji. W końcu związki międzyludzkie są kwestią tak indywidualną jak sami ludzie.
Co kryje się za pojęciami związanymi z relacjami?
Od amatonormatywności do triady: oto najważniejsze pojęcia dotyczące związków w kolejności alfabetycznej.
Amatonormatywność
Określenie to, stworzone przez amerykańską filozofkę Elizabeth Brake, odnosi się do społecznej preferencji dwuosobowych związków romantycznych i faworyzowania innych form relacji, takich jak przyjaźń. Termin ten nawiązuje również do założenia, że ludzie są szczęśliwsi w (monogamicznych) związkach. Innymi słowy mówi, że single zawsze będą szukać partnerów.
Anarchizm związkowy
Wymyślony przez szwedzką dziennikarkę Andie Nordgren model anarchizmu związkowego odrzuca wszelkie formy hierarchii w relacjach osobistych. Dotyczy to nie tylko relacji romantycznych czy seksualnych, lecz także przyjaźni. Nie dokonuje się tu rozróżnienia między partnerami w sensie romantycznym, seksualnym czy platonicznym – wszyscy są równi, tylko w inny sposób.
Monogamia
Termin monogamia oznacza związek na wyłączność, o charakterze romantycznym i seksualnym, między dwojgiem ludzi. Ściśle mówiąc, termin ten odnosi się do związku trwającego całe życie z tylko jednym partnerem. Związek na wyłączność, w którym partnerzy są sobie wierni, ale po zakończeniu którego można zawrzeć kolejny związek, nazywany jest monogamią seryjną – jest to obecnie najbardziej powszechna forma związku. Jak pokazuje badanie przeprowadzone przez ElitePartner, tylko 17 procent ankietowanych jest w stanie wyobrazić sobie model związku niemonogamicznego.
Związek otwarty
Określenie „związek otwarty” odnosi się do kontaktów seksualnych wykraczających poza monogamiczny związek partnerski, zazwyczaj bez romantycznego lub emocjonalnego zaangażowania. Wiele par decyduje się na otwarty związek w sytuacji, gdy podoba im się monogamia emocjonalna, ale jednocześnie nie chcą ograniczać się na płaszczyźnie seksualnej do jednego partnera.
Poliamoria
Poliamoria jest praktyką, która pozwala ludziom na utrzymywanie relacji (seksualnych) z więcej niż jedną osobą. Jest to ogólny termin określający różne konsensualne niemonogamiczne formy związków, takie jak związki otwarte, związki w trójkącie lub pozostawanie w kilku związkach naraz. Ważne jest, aby wszystkie zaangażowane strony były świadome struktury związku i wyraziły na nią zgodę. Nierzadko spotyka się w tym wypadku struktury hierarchiczne, gdy na przykład osoba jest w „głównym” związku z partnerem, z którym mieszka na co dzień i ma rodzinę, oraz jednocześnie jest w jednym lub w kilku drugorzędnych związkach.
Poliwierność
Poliwierność to forma związku, w której wszyscy partnerzy są postrzegani jako równi sobie i godzą się na romantyczną i seksualną aktywność tylko w obrębie tej grupy. Innymi słowy, chodzi o wzajemną wierność w szerszych ramach. Może to być na przykład para, która zgadza się na relacje z niektórymi innymi partnerami, którzy razem tworzą zamknięty „związek poliamoryczny”.
Poligamia
Termin ten pochodzi od greckich słów poly (wiele) i gamos (małżeństwo) i odnosi się do związku małżeńskiego z więcej niż jedną osobą. Aczkolwiek taki związek nie jest prawnie dozwolony w wielu krajach. Wyróżnia się różne odmiany: poligynandria odnosi się do małżeństwa zawartego między kilkoma mężczyznami i kobietami, podczas gdy poligynia dopuszcza małżeństwo jednego mężczyzny z kilkoma kobietami. Najrzadszą formę, polegającą na małżeństwie jednej kobiety z kilkoma mężczyznami, nazywamy poliandrią.
Poliamoria solo
Tym terminem określa się bycie w poliamorycznym związku bez żadnych zobowiązań – na przykład jako trzecia osoba w otwartym związku.
Swinging
Model swingowania przypomina otwarty związek, bo często dochodzi w nim do wspólnych doświadczeń seksualnych z udziałem partnera i innych par. Termin ten jest obecnie używany rzadziej, choć pary wciąż praktykują ten model.
Triada
Triada, znana również jako „trójkąt”, to relacja między trzema osobami, która może mieć charakter otwarty lub wyłączny. Konstrukcja jest podobna do tak zwanego „zamkniętego V”: jedna osoba pozostaje w związku z dwiema niepowiązanymi ze sobą osobami, tworząc niejako centrum „V”.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.