Z Juncee Dunn, autorką książki poświęconej menopauzie, o jej własnym doświadczeniu i rzeczach, których dowiedziała się od ekspertów w trakcie zbierania informacji, rozmawia dziennikarka amerykańskiego „Vogue’a”.
– Zdziwiłam się, że nie powiązałam od razu pewnych swoich objawów z perimenopauzą. A przecież zawodowo zajmuję się zdrowiem! – mówi Jancee Dunn, autorka bestsellerowych powieści, dziennikarka i była prezenterka MTV, która właśnie wydała swoją najnowszą książkę „Hot and bothered: What no one tells you about menopause and how to feel like yourself again”. Po 20 latach pisania o zdrowiu i nauce Dunn była zaskoczona brakiem dostępnych informacji na temat perimenopauzy, którą zaczęła przechodzić. Wiele kobiet nie spotkało się nigdy z tym określeniem, choć tylko dziś jej diagnozę usłyszy 6 tysięcy z nich. Biorąc pod uwagę, że na większości uczelni medycznych lekarze poświęcają zaledwie godzinę zajęć na temat menopauzy, nie dziwi, że luka informacyjna niestety się pogłębia.
Brak wiedzy i mit sowy
Prowadząc research na potrzeby swojej książki, Dunn przeprowadziła rozmowy z różnymi specjalistami, między innymi ginekologami, neurobiologami, dermatologami, psychologami i nie tylko. Jej celem było pomóc czytelniczkom dowiedzieć się, jak złagodzić takie symptomy, jak uderzenia gorąca, bolesne stosunki i wahania nastroju. W końcu to krok w stronę zrozumienia tajemnicy tego, co „przydarza się połowie populacji zamieszkującej Ziemię”. Co ciekawe, wyniki pracy Dunn publikowane są w momencie, gdy młodsze pokolenia chętniej niż kiedykolwiek naśladują starsze osoby. Ubrania Eileen Fisher cieszą się popularnością na TikToku, Julia Fox wychwala piękno siwych włosów, a starzenie się kojarzy się z pewnego rodzaju elegancją i wyrafinowaniem. Dunn podkreśla jednak, że niezależnie od wieku, nikt nie musi godzić się na wizerunek mitycznej sowy. – W swojej książce unikałam słowa „mądrość”, ponieważ mam wrażenie, że na kobietach ciąży ogromna presja, by z wiekiem stawały się mądre i rozsądne – mówi Dunn. – A przecież może się okazać, że wcale nie jesteśmy rozsądne! – śmieje się.
Idealną sytuacją byłoby, gdyby dyskusja na temat menopauzy osiągnęła „równy poziom otwartości co rozmowy o miesiączkowaniu, naszych ciałach i problemach związanych ze zdrowiem psychicznym”, który zawdzięczamy pokoleniu Z – mówi Dunn. – Chciałabym, by pokolenie, które teraz przechodzi przez menopauzę, szeroko otworzyło te drzwi – pozbyło się stygmatyzacji tego zjawiska i towarzyszącego mu wstydu – mówi. W ramach pigułki niezbędnej wiedzy razem z Dunn pochylamy się nad siedmioma kwestiami związanymi z menopauzą, o których się nie mówi.
Czym perimenopauza różni się od menopauzy?
Perimenopauza zazwyczaj zaczyna się około 45. roku życia i trwa (średnio) od czterech do ośmiu lat. – To czas poprzedzający menopauzę, gdy miesiączki stają się nieregularne, a ciało zaczyna się trochę zmieniać – mówi Dunn. Gdy się pojawia, nasze życie staje się trudne na wielu różnych poziomach. –Zazwyczaj jesteśmy w połowie drogi zawodowej, wychowujemy dzieci, opiekujemy się rodzicami, więc za bardzo o tym nie myślimy – wyjaśnia. Symptomy (o których mowa poniżej) mogą być „pewnego rodzaju hormonalną ścieżką, która może być równie wyboista co okres dojrzewania” – mówi Dunn, dodając, że mogą się wtedy nasilić objawy napięcia przedmiesiączkowego. W okres menopauzy natomiast wchodzi się przeciętnie w wieku 51 lat. – 12 miesięcy bez miesiączki oznacza, że doświadczamy menopauzy – wyjaśnia Dunn. – Menopauza nigdy się nie kończy. Przez wiele dekad jesteśmy w okresie postmenopauzalnym, a perimenopauza to czas, który ją poprzedza. Dla mnie perimenopauza była gorsza niż moment, w którym w końcu przestałam miesiączkować.
Symptomy mogą być bardzo różne
– Każdy wie o uderzeniach gorąca, ale jest też wiele innych: łamliwość paznokci, zawroty głowy, nieregularny puls – mówi Dunn o objawach perimenopauzy i menopauzy, do których należy również coś tak mało znanego jak mrowienie – uczucie „jakby po skórze całego ciała chodziły robaki – to też może się zdarzyć”. Powodem, dla którego Dunn wspomina o istnieniu „najprawdopodobniej” 34 objawów, jest fakt, iż kilku ekspertów, z którymi rozmawiała, zgadza się, że może ich być o wiele więcej. – Jeśli nie wiesz, czym tak naprawdę są, nie umiesz skojarzyć ich z tym, co się z tobą dzieje –mówi, podkreślając, jak ważna jest świadomość zrozumienia ich rozpiętości. – Jeśli masz nieregularne miesiączki, niekoniecznie myślisz, że mogą mieć coś wspólnego z perimenopauzą. Może ci się wydawać, że jest to spowodowane stresem lub że twoja antykoncepcja nie działa – do głowy mogą przyjść nam niezliczone powody. Właśnie to przytrafiło się mnie. Dunn doświadczyła pierwszych objawów w wieku 45 lat, gdy zajmowała się swoim małym dzieckiem. – Wiedza, jakie to symptomy, jest niezmiernie pomocna, ponieważ pomaga je wyprzedzić i nie dać się im zaskoczyć, tak jak to było w moim przypadku, gdy było już bardzo późno – mówi. Depresja okołomenopauzalna to również jedno z trzech powiązanych z hormonami zaburzeń nastroju u kobiet (pozostałe to PMS i depresja poporodowa). – W okresie perimenopauzy kobiety powinny mieć rutynowo wykonywane badania w kierunku depresji, ponieważ jest to okno największej podatności – mówi Dunn. – Trudno może być odróżnić zaburzenia lękowe i depresję od stresu ogólnie towarzyszącego życiu.
Konieczna jest normalizacja rozmowy na temat menopauzy z partnerem i przyjaciółmi
– Nieustannie podkreślam, jak istotna jest transparentność i normalizacja tej dyskusji – mówi Dunn. – Nie znałam nawet historii rodzinnej mojej matki związanej z menopauzą, ponieważ pierwszą rozmowę na ten temat przeprowadziłyśmy, dopiero gdy pisałam tę książkę. Mama po prostu cierpiała w milczeniu. By móc naprawdę otwarcie rozmawiać o menstruacji, należy zacząć ją postrzegać jako jedną z funkcji życiowych. – Musiałam zmuszać się, by szczerze rozmawiać o menopauzie – wspomina Dunn. – Rozmawiałam o niej z przyjaciółmi, z mężem, z moim 13-letnim dzieckiem, a nawet w pracy – mówi. – Wiele razy łapałam się na tym, że nie mówię mężowi, co się dzieje – dodaje, podkreślając, jak ważne jest, by partner był na bieżąco. – Seks zaczął być bolesny, a ja wstydziłam się tego, że się starzeję. Kto by się tym przejął? Dlaczego nie powiedziałam partnerowi, co się dzieje? Zamiast tego zaczęłam go unikać. Rozmawiając z wieloma terapeutami par, dowiedziała się, że jest to niesamowicie powszechna sytuacja. – Jedna osoba po prostu zaczyna unikać drugiej, myśląc: „Tak już jest, nigdy nie będzie lepiej”. Żałuję, że nie byłam bardziej otwarta, ponieważ to jedyny sposób, by wyciągnąć ten temat na światło dzienne.
Będziesz musiała wprowadzić zmiany do codziennej pielęgnacji
– Wszystkie twoje sprawdzone produkty przestaną działać – o tym również trzeba mówić – podkreśla Dunn, która nie była przygotowana na zmianę potrzeb jej skóry. – Musiałam zmienić codzienną pielęgnację o 180 stopni, a moja cera zaczęła robić się naprawdę wrażliwa. To zdarza się często. Dermatolodzy polecili jej produkty do skóry z egzemą, których zaczęła używać do pielęgnacji ciała, po raz pierwszy w życiu włączyła też do pielęgnacji skóry retinol. – Ponieważ moja skóra zrobiła się zauważalnie bardziej sucha, stosowałam przeróżne olejki. Do ciała, do brwi, do skórek przy paznokciach, do ust, twarzy. Jeśli istnieje olejek do jakiejś części ciała, ba pewno go już używam – mówi Dunn, zauważając, że podoba jej się teraz dodatkowy połysk. Poza tym stosuje produkty warstwowo, szuka peptydów i sposobów na uderzenia gorąca. – Twoim przyjacielem będą mgiełki, choć nie może to być po prostu woda, musi zawierać glicerynę, by dodatkowo nie wysuszać skóry. W czasie naszej rozmowy Dunn bierze do ręki buteleczkę Store Rosewater & Glycerine Hydrating Facial Mist Heritage, którą trzyma przy łóżku, i zaczyna się nią pryskać. Mianem „naprawdę fantastycznych” określa produkty Pause Well-Aging, Skin Renewing Night Cream Cerave (– Duża tubka naprawdę się sprawdziła – mówi), Advanced Therapy Ointment Body Spray Aquaphor, który jest „bardzo fajny i się nie lepi”, oraz stuprocentowy olej kokosowy extra virgin. Do pielęgnacji włosów „próbowała już wszystkiego” i twierdzi, że Perfecting Leave-In Lolavie jest „zdecydowanie najlepszym produktem dla nowych kędzierzawych, menopauzalnych włosów – działa wspaniale”.
Nagłe miesiączki zdarzają się naprawdę
Podobnie jak w scenie z „I tak po prostu”, w którym Charlotte nagle dostaje okres, określony tam jako „flash period”, będąc w białych spodniach, krwawienia menstruacyjne mogą stać się nieobliczalne. – Zadzwoniłam do dr Mary Minkin z Yale i zapytałam: Czy „flash period” to termin medyczny? – mówi Dunn o swojej reakcji, gdy zobaczyła ten odcinek serialu. – Odpowiedziała przecząco, ale dodała, że jest to bardzo powszechne zjawisko. Dunn przydarzyło się ono, gdy w związku z pracą dla „Vogue’a” pływała na otwartych wodach Bahama. – Dostałam okres po raz pierwszy od nie wiem ilu miesięcy, gdy akurat płynęła za nami ławica barakud – wspomina. – Zapytałam naszą trenerkę pływania: „Co to za ryby za nami? Wyglądają na spore!”. Odpowiedziała: „To barakudy. Nie podpłyną, o ile nie ma się błyszczącej biżuterii albo się nie krwawi”. Dunn wróciła na pokład łodzi.
Wizyta u specjalisty jest bardzo pomocna
Dunn podkreśla, jak ważne jest, by pójść na wizytę do specjalisty zajmującego się menopauzą. –Większość lekarzy pierwszego kontaktu jest może po godzinie zajęć z menopauzy, więc nie wie za dużo na jej temat – mówi Dunn. – Nie zostawiaj tego na kontrolę u swojego ginekologa – to złożony temat, na który należy poświęcić więcej czasu niż 10 minut przed wyjściem od lekarza, warto więc umówić się na osobną wizytę. Dobra wiadomość jest taka, że certyfikowanych lekarzy zajmujących się tematem menopauzy można łatwo znaleźć na stronie NAMS (North American Menopause Society). – Muszą spełniać bardzo rygorystyczne wymagania. Co trzy lata muszą odnowić swój certyfikat, możliwe są też wizyty wirtualne – mówi Dunn. – Wielu z tych lekarzy to świetni badacze, szefowie katedr z najważniejszych uniwersytetów. Można umówić się na wizytę u specjalistów, którzy mają na swoim koncie 500 publikacji, i to właśnie oni zajmą się twoim przypadkiem. Ponieważ jedna osoba nie jest w stanie zająć się każdym z problemów, to przydatne narzędzie, by znaleźć odpowiedniego lekarza. – Jeśli doświadczasz bólu podczas stosunku, masz uderzenia gorąca, nie możesz spać, jeśli twoje kości stają się łamliwe, do wyboru masz wielu różnych ekspertów. Dunn opowiada o ich wiedzy na temat najnowszych terapii i leków. – Posiadanie kogoś takiego, kto może opracować szczegółowy plan terapeutyczny, jest czymś cudownym.
Wiele objawów mija
Objawy menopauzy można opanować, zwłaszcza gdy się je z kimś przedyskutuje. – Niektóre kobiety przechodzą przez menopauzę, nie doświadczając żadnych objawów. Nie zawsze musi to być udręka –mówi Dunn. Jednak i dla tych, dla których jest to spore obciążenie, istnieje nadzieja. Wśród wielu badaczy mózgu, z którymi rozmawiała Dunn, Pauline Maki z University of Chicago, która od lat bada zjawisko menopauzy i funkcje poznawcze, wspomniała o tym, że mgła mózgowa to stan, który mija. – Mgła mózgowa i problemy z pamięcią to w okresie menopauzy coś normalnego, na szczęście z czasem mijają – mówi Dunn. – To naprawdę wspaniała wiadomość, ponieważ jak często zdarza się, że odzyskujemy w życiu coś, co nasze ciało lub mózg straciło? Bardzo się z tego cieszę. Już dziś Dunn doświadcza symptomów na zupełnie innym poziomie. – Uderzenia gorąca prawie zupełnie minęły. Mój mózg znowu funkcjonuje normalnie. Wiem, jak zająć się swoją skórą i włosami. Mając odpowiednie narzędzia, można przez to przejść – mówi. I dodaje: – Fantastycznie jest już nie miesiączkować.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.