Gypsy Sport: Nowy przyzwoity świat

Dom mody Gypsy Sport jest symbolem zagrożonej dziś wolności. Rio Uribe, kreator marki, stworzył utopijny świat, w którym panuje wolność artystycznego wyrazu, a granice płci rozmywają się. Znajdzie się w nim miejsce dla wszystkich, a w szczególności dla ofiar nasilających się fobii i dyskryminacji. 

W najnowszej kampanii reklamowej Gyspy Sport wystąpił między innymi Desmond is Amazing – drag queen, a właściwie drag kid. O dziesięcioletnim dziś Desmondzie zrobiło się głośno w 2015 roku, gdy wziął udział w New York City LGBT Pride March. Paradował wtedy po ulicach metropolii w tęczowo-złotej sukni, berecie i pełnym makijażu. Na paradzie pojawił się z mamą. Gdy przeszedł po wybiegu Gypsy Sport (pokaz jesień-zima 2018), amerykański „Vogue” okrzyknął go najbardziej wyjątkowym modelem nowojorskiego tygodnia mody. 

W świecie Desmonda równość zaczyna się w momencie urodzenia i jest wspierana przez nauczycieli i rodziców. Podobna utopia panuje na Haturn, wyimaginowanej planecie stworzonej przez Rio Uribe. Znak Haturn to jednocześnie logo marki, które powstało w wyniku połączenia dwóch odwróconych czapek z daszkiem. Znak wygląda jak otoczona pierścieniem planeta. Wzorem dla Haturn była prawdopodobnie sylwetka Saturna. 

Bez zezwolenia

Rio Uribe urodził się w Los Angeles w 1988 roku. W dzieciństwie bardzo często jeździł do Meksyku, mieszkał też w nowojorskim Harlemie. Markę Gypsy Sport uruchomił w 2012 roku. Niewykształcony designer zaczął wówczas projektować czapki basketballowe. Tworzył je między innymi z używanych ubrań. W 2014 roku projekty Uribe zadebiutowały w filmie. Kreator stworzył nakrycia głowy dla mieszkańców Dystryktu 12, jednej z dzielnic, w których toczy się akcja superprodukcji „Igrzyska śmierci: Kosogłos. Część 1”. 

Pierwszy indywidualny pokaz Gypsy Sport odbył się we wrześniu 2014 roku. Kolekcję pokazano nielegalnie w nowojorskim Washington Square Park. Na otoczonym parkiem placu stoi łuk triumfalny, upamiętniający Georga Washingtona. To w tym miejscu w XIX wieku rozpoczynały się pierwsze nowojorskie bunty robotników. W XX wieku walczono tu o prawa kobiet, później na placu protestowali między innymi hipisi. W Washington Square Park regularnie upominano się o wolność i równość. W tym symbolicznym miejscu modele i modelki Gypsy Sport wystąpili w do-ragach (przylegających do głowy chustkach, wiązanych na wysokości potylicy), które hip-hopowcy z USA przejęli od czarnoskórych niewolników. Ubrania i nakrycia głowy z kolekcji wiosna-lato 2015 wykonano z koszy do gry w koszykówkę i pasów karate. Koszykarskie ubrania posłużyły z kolei do stworzenia neutralnych płciowo sukien. Biżuterię zaprojektowano z biletów do nowojorskiego metra. 

Z naruszeniem prawa powstała również sesja zdjęciowa kolekcji. Zrobiono ją, bez otrzymania niezbędnego zezwolenia, w wagonach metra w Nowym Jorku. Chwilę później Gypsy Sport otrzymało CFDA/Vogue Fashion Found, czyli jedną z najbardziej prestiżowych nagród w świecie mody. Wygrany otrzymuje 300 tysięcy dolarów i możliwość rocznej współpracy z najlepszymi specjalistami z branży, a także błogosławieństwo Anny Wintour.

Cygański sport

Projektowanie ubrań z materiałów, które znaleźć można na ulicy przywodzi na myśl pracę Krzysztofa Gila – „Tajsa wczoraj i jutro”. Romski artysta namalował wielką panoramę i obudował ją konstrukcją naśladującą romskie barko-namioty. Wykonał ją z rzeczy, które znalazł na ulicach i śmietnikach, a potem skleił je w prowizoryczny dom. 

Do romskiego, a właściwie cygańskiego kontekstu odnosi się też nazwa marki – „gypsy” to po angielsku „cygan” lub „cygański”. Mieszając style, konwencje i płcie, Rio Uribe nawiązuje do nomadycznych korzeni Romów, którzy przemierzyli i zasiedlili cały świat, łącząc przy okazji własne tradycje z tradycjami kultur, które napotkali po drodze. Rio Uribe jest wielkomiejskim nomadą – podróżuje nowojorskim metrem, w którym spotyka mieszkańców różnorodnej i wieloetnicznej metropolii. Fascynuje go też podziemna kolej w Mexico City.

Muzy i osobowości

W meksykańskim metrze sfotografowano kolekcję Gypsy Sport na wiosnę-lato 2017. Zdjęcia wykonała María Fernanda Molins, a pozowały jej meksykańskie osobowości życia nocnego. Nie-modele (nieprofesjonalni i nietypowi modele oraz modelki) współtworzą wszystkie pokazy i kampanie marki.

Dla Gypsy Sport pracował między innymi Shamir – gwiazda alternatywnego popu, post-gendrowy, androgeniczny anioł pokolenia millennialsów (tak opisała go Hermione Hoby w „The Guardian” – „I never felt like a boy or a girl, that I should dress like this or that”, 11 maj 2015), a także Raisa Flowers – alternatywna, czarnoskóra modelka plus size. Uwagę przyciągają również transgenderowy supermodel Laith Ashley i Diandra Forrest – zjawiskowa albinoska, która przeszła po wybiegu w zaawansowanej ciąży, a pół roku później zamknęła show marki z dzieckiem na rękach. Na tym samym wybiegu pupę wyeksponowała Cardie B, striptizerka i globalna gwiazda muzyki. Osobowością Gypsy Sport była też Slick Woods – łysa supermodelka z diastemą i zielonym karabinem wytatuowanym między piersiami.

Rio Uribe rekrutuje modeli i modelki na ulicach, w klubach, w metrze, szuka ich na Instagramie i za pośrednictwem Grindra. Współpracuje też z alternatywnymi agencjami, na przykład z No Agency New York. Firma reprezentuje modelki o zadziwiającym wyglądzie i osobowości. Zamiast słowa „modelki” używa określenia „muzy”, a „pozowanie” zastępuje „wyrażaniem siebie”.

Równościowy i polityczny

Ubrania Gypsy Sport są neutralne płciowo. Ażurowe, koronkowe suknie noszą mężczyźni, kobiety i ci, którzy nie identyfikują się z żadną z wymienionych płci. Projekty marki wiszą we Phluid Project, pierwszym neutralnym płciowo butiku w Nowym Jorku. Rio Uribe nigdy nie miał też problemu z nadreprezentacją białych modeli i modelek. Pokazy Gypsy Sport są wieloetniczne. Kolekcja jesień-zima 2016 inspirowana była kolorami skóry, ich płynnością, nieokreślonością i wieloznacznością. 

Działania Gypsy Sport mają charakter polityczny i pro-równościowy. Gdy do władzy w Stanach Zjednoczonych doszedł Donald Trump, Rio Uribe zaprosił na wybieg demonstrantów i demonstrantki protestujące w obronie praw kobiet i muzułmanów. Do bieżącej polityki nawiązywał także pokaz jesień-zima 2017/18. Walczmy o nowy, przyzwoity świat, w którym zrobimy miejsce dla siebie nawzajem – nawoływał Uribe w przemówieniu odtworzonym tuż przed rozpoczęciem show. Kreator nagrał je pod wpływem wstrząsu, który wywołała w nim tragedia współczesnych uchodźców. 

O wolności i równości opowiadał także pokaz wiosna-lato 2018, który odbył się w Paryżu na Place de la République. Scenografią był pomnik Republiki z personifikacjami Wolności, Równości i Braterstwa. Pokaz wkomponowany został w codzienne życie paryskiego placu, na którym odbywają się najważniejsze francuskie protesty. 

Rio Uribe to czołowy żołnierz modowej, kulturowej i seksualnej rewolucji, która rozprzestrzenia się nie tylko w krajach tzw. zachodniego świata. Razem z Gypsy Sport prowadzą ją między innymi: Shayne Oliver – twórca Hood by Air i projektant Helmuta Langa, Rosjanin Gosha Rubchinskiy, marki: Eckhaus Latta oraz Chromat, Polak – Tomasz Armada, johannesburczyk Rich Mnisi i wielu innych kreatorów i kreatorek, które tworząc modę walczą z nasilającą się agresją – ksenofobią, homofobią, transfobią, rasizmem czy nacjonalizmem. Jeszcze nie wiemy, kto tę walkę wygra.