Podczas tygodnia mody w Londynie Vivienne Westwood zamiast tradycyjnego pokazu zrealizowała spektakl, który był jednym z najmocniejszych wystąpień politycznych w historii mody. Kreatorka nie bała się powiedzieć: „Kupujcie mniej”.
Oprócz profesjonalnych modeli w pokazie wzięli udział również aktywiści, np. John Sauven, dyrektor wykonawczy Greenpeace’u, a także osobowości świata sztuki i nauki, m.in.: gwiazda kina Rose McGowan i ekonomista Fred Harrison. Prawie każda osoba wypowiedziała jakąś zaangażowaną społecznie kwestię. Wiele mówiono o zagrożeniach ekologicznych wynikających z globalnego ocieplenia. Ze sceny wybrzmiała też zdecydowana krytyka brexitu. – Brexit to przestępstwo. Powinniśmy współpracować, a nie odcinać się od świata – powiedziała aktorka Camilla Rutherford.
Przedstawienie wyreżyserował Phillip Breen, reżyser teatralny. W jego CV znajdują się inscenizacje dzieł Brechta, Dostojewskiego, Ibsena, Szekspira. Pierwszy na wybieg wyszedł Rowan Polonski. Aktor, ubrany w kraciasty, zielono-ochrowy garnitur, otworzył pokaz dramatycznym ostrzeżeniem: – Coś musi się stać teraz, w tym roku, albo jesteśmy martwi. Wypowiedź zamknął smutną diagnozą: – Siedem miliardów ludzi nie wie. Większość ludzi nie wie, że ekologiczna katastrofa przestała być fantazją z futurystycznego filmu.
– To nie jest news z pierwszych stron gazet – dodał aktor ubrany w szatę z napisem „7bn don’t know” i „Rot$ = Death”. Rot$ to skrót od rotten financial system albo rotten dolar – zgniły system finansowy albo zgniły dolar. Rot$ istnieje dzięki nieograniczonej, sztucznie napędzanej konsumpcji. To system, w którym ogromna część światowego majątku trafia do garstki ludzi. „82 proc. majątku, jaki wygenerowano w 2017 roku, trafiło do jednego procenta najbogatszych ludzi na świecie” – informowało czasopismo „Forbes” 22 stycznia 2018 roku. – Opodatkować biednych, ich podatki dać bogatym, wszyscy się wzbogacą. To kłamstwo z długim nosem – tłumaczyła działanie Rot$ Camilla Rutherford. – Jestem aniołem demokracji – oświadczyła podczas pokazu gwiazda Hollywood i jedna z najodważniejszych uczestniczek akcji #MeToo Rose McGowan. – Jestem głosem, który mówi o Rot$, przyczynie śmierci świata – kontynuowała.
Organy eksplodują od metanu
– Musimy to zrobić teraz. To już się dzieje. Powiedz dziecku prawdę. Siedem miliardów nie wie – to słowa, które nieustannie wybrzmiewały na wybiegu u Westwood. Jednym z najbardziej zatrważających ostrzeżeń było to dotyczące tzw. metanowych bomb zegarowych. Metan uwięziony jest między innymi w topniejących lodach Arktyki i w wiecznej zmarzlinie na Syberii, w północnych rejonach Kanady i na Alasce. Gdy lód topnieje, uwalniający się związek chemiczny wybucha, przedostaje się do atmosfery i zwiększa globalne ocieplenie. „Miliony ton metanu uwięzionego w wiecznej zmarzlinie północnej Syberii i Ameryki staną się wielkim piecem, który zniszczy wszelkie życie na naszej planecie” – donosił 5 stycznia 2008 roku dziennik „Rzeczpospolita”. – Jeśli nie zostaniesz bezpośrednio uderzony, oślepniesz, ogłuchniesz, a twoje organy wewnętrze eksplodują – ostrzegał na wybiegu Benjamin Westwood, syn kreatorki.
Rozwiązanie: kupuj mniej
Vivienne Westwood to chyba jedyny luksusowy globalny dom mody, który nawołuje: „Kupuj mniej”. Podkreśla też znaczenie pracy, która doprowadziła do powstania każdej rzeczy. Rose McGowan zwróciła uwagę na osobę, która zrobiła noszony przez nią najpiękniejszy sweter świata. Inna modelka podziękowała owcy za szarą wełnę, z której wykonano sweter. Zjawiskowy piosenkarz Hugo Hamlet oświadczył z kolei, że płaszcz, który nosi, powstał w zeszłym roku. Wcześniej powiedział: – Przypuszcza się, że do końca tego wieku pozostanie tylko jeden miliard ludzi. Czyli jedna siódma dzisiejszej populacji. Koszulki ze sloganem „Buy Less Choose Well” wykonane są z ekologicznej bawełny, do produkcji której nie używa się pestycydów.
Rozwiązanie: kupuj karty
Vivienne Westwood stworzyła również serię obrazów przypominających talię kart. Dochód z ich sprzedaży przeznaczony zostanie na ochronę lasów deszczowych. Vivienne chce zebrać sto milionów funtów. Na kartach znajdują się obrazy, zdjęcia, symbole i teksty wzywające do działania. Niektóre z nich zawierają konkretne instrukcje.
Barack Obama i Donald Trump wskazują na siebie palcami, mówiąc: „Nie jestem tak zły jak ty”. Karta ilustruje sytuację, w której w demokratycznych wyborach wybieramy między mniejszym i większym złem. Obaj prezydenci, w lepszym albo gorszym stylu, ochraniają zgniły system finansowy. Potrzebny jest ktoś trzeci. Jednak „Nie zmienisz prezydenta, dopóki nie zmienisz sytemu finansowego” – czytamy na karcie z portretami władców. W kolekcji znalazła się też karta przedstawiająca Vivienne Westwood, która w 2012 roku rozpętuje klimatyczną rewolucję. Na innej widnieje zdjęcie Juliana Assange’a. Twórca WikiLeaks nosi koszulkę ozdobioną fotografią twarzy Vivienne Westwood, która mówi: „I am Julian Assange”. To karta, która wspiera wolność słowa. Na kolejnej z kart znajduje się wypowiedź Freda Harrisona, ekonomisty, który podczas pokazu powiedział: „To, co dobre dla planety, dobre jest też dla gospodarki”. Do gospodarki odniósł się także ubrany w szary garnitur John Sauven, dyrektor Greenpeace’u: – Nie pytajcie mnie, czy to ma sens ekonomiczny, oni (wielkie przedsiębiorstwa naftowe – przyp. aut.) zabijają planetę. Nadszedł czas, by przetasować karty i stworzyć nowe rozdanie dla siedmiu miliardów ludzi żyjących na Ziemi, a nie tylko dla jednego procenta.
Karty wraz z wyjaśnieniami zobaczyć można na stronie Climaterevolution.co.uk. Niektóre z kart nadrukowano na ubraniach.
Rozwiązanie: czytaj książki
Kolejnymi lekarstwami, które aplikuje Vivienne, są popularyzacja literatury i wzmocnienie roli intelektualistów. Kreatorka założyła Zjednoczenie Intelektualistów (Intellectuals Unite). – Intelektualiści są bohaterami, potrzebujemy więcej bohaterów – powiedziała Rose McGowan. – Kultura jest wrogiem konsumpcji – dodał aktywista George Jibson. Nastolatek był też z Westwood na Arktyce, o czym opowiedział na wybiegu: – Jestem Georg. Pojechałem razem z Vivienne i Greenpeace’em na Arktykę. Prowadziliśmy razem kampanię na rzecz ratowania Arktyki przed skurwysynami takimi jak Shell i Putin.
Intellectuals Unite tworzy też klub książki, którego spotkania odbywają się raz na dwa miesiące. Klubowicze i klubowiczki rozmawiają o arcydziełach literatury światowej. Pierwszym omawianym dziełem był „Pinokio” Carla Collodiego. – To historia marionetki, która chciała być chłopcem – powiedziała na wybiegu jedna z członkiń klubu.
Rozwiązanie: mów i działaj
Tytuł pokazanej w Londynie kolekcji – „Homo loquax” – jest nieco przewrotny i trochę niejasny. Homo loquax to pojęcie znane z filozofii Henriego Bergsona. Człowiek gadatliwy (w języku łacińskim – Homo loquax) to według Bergsona intelektualista, którego ograniczają uprzedzenia i schematy. Homo loquax jest twórcą pustego gadania, które nie pobudza do działania. Akademicy, profesorowie, myśliciele, filozofowie nie powinni mówić (gadać) tylko po to, żeby mówić (gadać). Ich słowa powinny porywać do czynów. O Homo loquax Henri Bergson pisał w „Myśli i poruszeniu”, książce wydanej w 1934 roku.
Dla Westwood Homo loquax znaczy jednak coś innego. Vivienne – ustami modeli, aktorek, aktywistów, artystek – mówi o tym, że człowiek jest częścią większej, nieustannie zmieniającej się całości, za którą jest odpowiedzialny. – Źródłem wszelkiego życia jest rytm kosmosu. Wyewoluowaliście razem z Ziemią w ramach zmieniającego się kosmosu. Nauczyliście się mówić. To odróżnia was od innych zwierząt – usłyszeliśmy na wybiegu. Informowanie, krzyczenie o zbliżającej się zagładzie musi prowadzić do czynów. Niewiedza jest przecież przyczyną bierności, a bierność doprowadzi świat do katastrofy.
– Moją nadzieją i oczekiwaniem jest to, że możemy uratować świat przed masowym wymieraniem, przed śmiercią – powiedziała przed pokazem Vivienne. A sam pokaz komunikował: „Nie kupujcie moich ciuchów, jeśli ich nie potrzebujecie”.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.