Japońska sztuka celebracji

Japońska kultura pełna jest tradycji i rytuałów, które pozwalają cieszyć się życiem i doceniać uroki codzienności. Japończycy potrafią celebrować każdą chwilę – niezależnie od tego, czy jest ona związana z ich świętem, czy zwykłym dniem. Jak czerpać z ich mądrości?

Zamiłowanie do celebracji

Mieszkańcy Japonii przykładają ogromną wagę do tradycji, rytuałów i dbałości o detale. Wspólne celebracje są dla nich nie tylko okazją do zabawy i świętowania, lecz także sposobem na kultywowanie kulturowych wartości i zacieśnianie rodzinnych więzi.

Jednym z najbardziej znanych japońskich świąt jest Sakura Matsuri (Festiwal Wiśni), które ściąga Japończyków do parków, aby podziwiać piękno kwitnących drzew i cieszyć się z nadejścia wiosny. Kolejnym interesującym świętem jest przypadające 3 marca Hina-matsuri (Święto Lalek), kiedy rodziny prezentują ozdobne lalki, a przy wspólnych posiłkach celebrują zdrowie i szczęście swoich córek. Z kolei 7 lipca przypada Tanabata (Święto Gwiazd). Na papierowych ozdobach wypisuje się wówczas życzenia, a następnie zawiesza je na bambusowych gałązkach.

W Japonii celebruje się również święta, które znamy z polskiego kalendarza. Odpowiednikiem Święta Zmarłych jest Obon. W środku lata Japończycy odwiedzają groby swoich bliskich, gdzie składają ofiary, a tradycyjnymi tańcami Bon Odori czczą pamięć zmarłych przodków. Bardzo ważnym dniem w Kraju Kwitnącej Wiśni jest też shōgatsu (Nowy Rok). Przygotowania do niego trwają przez wiele dni. Japończycy dokładnie sprzątają wtedy swoje domy, odwiedzają świątynie i modlą się o szczęście w nadchodzącym roku. Shōgatsu jest też okazją do spotkań z rodziną i przyjaciółmi. Wiąże się z tym kolejna tradycja, czyli jedzenie osechi-ryōri – zestawu potraw, które symbolizują szczęście, zdrowie i dobrobyt. Podawany w drewnianym pudełku posiłek, przygotowywany jest  z dbałością o najmniejszy detal.

Perfekcjonizm w przyrządzaniu napojów i potraw

Opanowanie do perfekcji procesu przygotowywania posiłków to fundament japońskiej kultury. Istnieją nawet szkoły, w których uczniowie poświęcają lata na doskonalenie swoich umiejętności w zakresie konkretnych technik. Kulinarną wiedzę przekazuje się tam z pokolenia na pokolenie.

Przykładem osiągnięcia perfekcjonizmu w japońskiej kuchni jest ceremonia parzenia herbaty znana jako chanoyu lub sado. Zakorzeniona w filozofii zen pozwala oczyścić nie tylko ciało, ale i umysł. Wywołuje bowiem spokój ducha i wprowadza harmonię. Sam proces parzenia herbaty jest dość skomplikowany i wymaga nie lada precyzji. Ogromne znaczenie mają: wybór odpowiedniego rodzaju herbaty, jej jakość, temperatura wody i czas zaparzania. Ważny jest każdy gest, a sama ceremonia stanowi symboliczny akt, mający na celu nawiązanie kontaktu między gospodarzami a gośćmi. Również w odniesieniu do posiłków Japończycy stosują surowe kryteria. Jednym z podstawowych jest jakość składników. Kluczowe są także świeżość i naturalność, a ryby, warzywa, mięso czy ryż dobiera się pod kątem walorów smakowych – w tej kwestii Japończycy dążą do równowagi. Balans między słodkim, kwaśnym, słonym, gorzkim i umami osiągają dzięki starannie dobranym przyprawom. Japońska kuchnia słynie też ze wspomnianych już wyrafinowanych technik, jak np. kaiseki (małe, precyzyjnie przygotowane danie będące symbolem wirtuozerii). Bo jedzenie w Japonii ma nie tylko doskonale smakować, lecz także nieskazitelnie się prezentować.

Japoński perfekcjonizm w przygotowywaniu napojów i potraw stanowi efekt długiej tradycji kulinarnego rzemiosła oraz kultury opartej na szacunku wobec jedzenia i procesów jego przyrządzania. To podejście sprawia, że tamtejsza kuchnia jest uważana za jedną z najbardziej wyrafinowanych i cenionych na świecie.

Delektowanie się doświadczeniem

W japońskich celebracjach chodzi nie tylko o spożywanie potraw i napojów – istotne jest także delektowanie się i pełne przeżywanie danej chwili. Można tego doświadczyć podczas rytualnego picia sake, kiedy liczy się wybór odpowiedniego naczynia, rozlewanie i serwowanie napoju a także sam moment degustacji – każdy z tych etapów ma równorzędne znaczenie. Podczas jedzenia i picia Japończycy praktykują bowiem uważność. Koncentrują się na każdej czynności, a także na smaku i teksturze potraw, co pozwala w pełni cieszyć się jedzeniem i doceniać każdy kęs.

Celebracja w towarzystwie Roku Gin

Japońską kulturą przesiąknięty jest też Roku Gin. Składniki, na bazie których powstaje, są zbierane u szczytu swej dojrzałości. Wiosną, gdy na ulicach miast zakwitają na różowo wiśniowe drzewa, zrywa się ich kwiaty i liście. Z kolei lato to czas zbioru liści zielonych herbat sencha i gyokuro. Jesienią pozyskuje się aromatyczny pieprz sanshō, zaś zimą – aromatyczne owoce yuzu. Cykl ten zgodny jest z Shun – jedną z najważniejszych japońskich filozofii. Według niej  jedzenie i napoje przygotowuje się ze składników, które osiągnęły szczyt swojej dojrzałości i doskonałości. A jak najlepiej podawać Roku Gin, aby w pełni docenić jego zbalansowaną kompozycję smakową?

Mając na uwadze, iż w japońskiej celebracji kluczowa jest estetyka, warto rozpocząć od wyboru odpowiednich naczyń – najlepiej prostych i eleganckich. Dobrze jest też pamiętać, że Roku Gin smakuje najlepiej, gdy jest podawany z lodem lub w schłodzonym szkle z dodatkiem kawałków świeżego imbiru (pokrojonych w cienkie słupki), dopełniając go wysokiej jakości tonikiem. A jako że japońska kultura ceni wspólne doświadczanie i dzielenie się chwilą, warto zatem delektować się smakiem Roku Gin w towarzystwie rodziny lub przyjaciół. Nawet bez specjalnej okazji.

Materiał powstał we współpracy reklamowej z Roku Gin.
http://www.pijodpowiedzialnie.pl/