Justyna Kopińska: Nareszcie zdajemy sobie w pełni sprawę ze szkodliwości alkoholu

Justyna Kopińska w cotygodniowym felietonie porusza temat picia alkoholu. Nareszcie zdajemy sobie w pełni sprawę z jego szkodliwości. Jak ograniczyć jego spożycie? Jak chronić się przed zastrzykami dopaminy? Jak zachować równowagę w erze obfitości?

– Żyjemy w czasie końca bańki alkoholowej. Dwadzieścia lat temu zniszczono trend na nikotynizm. Teraz picie alkoholu staje się niemodne – mówi terapeuta Robert Rutkowski w podcaście „O milimetr do przodu”.

Wcześniej psychiatra Andrzej Silczuk powiedział mi, że mimo braku uzależnienia, całkowicie zrezygnował ze spożywania alkoholu. „To jakie pan ma przyjemności?”, pytano w wiadomościach. Okazało się, że lampka wina czy drink kojarzone są z randkami, pysznym jedzeniem, spotkaniami towarzyskimi, wieczorami filmowymi. Zaskoczyła mnie liczba wiadomości z pytaniem o satysfakcję życiową lekarza.

– Byłbym bardzo zdziwiony, gdyby w 2024 roku lekarz nie rezygnował całkowicie z alkoholu – skomentował Rutkowski. Terapeuta i psychiatra powołali się na te same badania, publikowane na łamach brytyjskiego czasopisma naukowego „The Lancet”, mówiące o wszystkich skutkach spożywania alkoholu, m.in. korelacjach z chorobą nowotworową.

Doświadczamy przyjemności i bólu. Te doznania muszą pozostać w równowadze

Tymczasem w Polsce alkohol nadal dostępny jest na każdym rogu ulicy. Pracując jako dziennikarka śledcza, wielokrotnie słyszałam o libacjach polskich lekarzy. Podczas rozmowy z profesorką Stanfordu Anną Lembke usłyszałam, że zarówno alkohol, jak i media społecznościowe działają jak narkotyk. Działają na nasz układ dopaminowy i osłabiają jego funkcje. Upraszczając, każdy z nas ma w mózgu wagę – na jednym krańcu jest przyjemność, na drugim ból. Jeśli danego wieczoru gwałtownie przechylimy wagę w stronę przyjemności, następnego dnia odczuwamy ból. W świecie nadmiaru nie każdy zna rytuały, które to cierpienie uśmierzają.

Ciekawie opowiada o tym dr hab. Marek Wypych, z którym rozmawiałam na temat prokrastynacji. Przyjemnością może być oglądanie serialu do trzeciej w nocy lub odtwarzanie filmów na YouTubie akurat wtedy, gdy mamy przygotować ważny raport. Rano czujemy ból, wstyd, poczucie winy.

Rozmawiałam też z seksuologiem Andrzejem Gryżewskim, który mówił o doświadczeniu seksu z wieloma partnerami jednego dnia.

Wiele osób błędnie uważa alkohol za sposób na regulację emocji

Andrzej Silczuk oraz Robert Rutkowski mówili o zaburzeniu układu dopaminowego w korelacji z alkoholem. Wiele osób traktuje alkohol jako środek nasenny lub sposób regulowania emocji. Rutkowski wiąże spożycie alkoholu z obecnym stanem świadomości żołnierzy rosyjskich: – Słynny polski muzyk opowiadał mi o czasach, gdy kapele rockowe zaczęły jeździć na Wschód. Obserwowali tłum, gdy podjechała rosyjska ciężarówka z wódką. Mówił, że były to sceny, jak w krajach głodu, w których ludzie rozszarpują torby z darami. Tu przepychali się, wyrywali butelki i wlewali bezpośrednio w przełyk. Taka jest Rosja. To jest to oblicze generujące potwora, z którym my się mocujemy jako kraj graniczący z wojną – podkreśla.

Znamy już kompleksowe skutki spożycia alkoholu. Umiemy też wyrównywać poziom dopaminy – zdrowymi rytuałami, aktywnością fizyczną, unikaniem scrollowania i nadmiernych powiadomień, ćwiczeniem skupienia, koncentracją, zimnymi prysznicami. W epoce obfitości każdego dnia musimy uczyć się wyboru.

Bo tylko od nas zależy, które nawyki wprowadzamy w życie. 

*

Rozmowy o dobrostanie w erze obfitości w podcaście „O milimetr do przodu”:

*

Justyna Kopińska to nagradzana dziennikarka i reporterka. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej.

Autorka sześciu książek, m.in. „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie”, „Polska odwraca oczy”, „Lekarstwo dla duszy”.

Twórczość przyniosła jej wiele nagród – jako pierwsza Polka została uhonorowana europejską nagrodą European Press Prize w kategorii Distinguished Writing Award. Zdobyła m.in. Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej i Wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów w kategorii reformator.

Otrzymała ustanowione przez prezydenta odznaczenie Infantis Dignitatis Defensori za zasługi dla ochrony dzieci w instytucjach zamkniętych.

Prowadzi podcast „O milimetr do przodu” o drogach do holistycznej poprawy życia. Od 2023 roku jest członkinią jury Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej.