Wszystkich trzech przedstawicieli mrocznej triady, narcyza, psychopatę i manipulatora, charakteryzuje jedna fundamentalna cecha – starają się wyciągnąć z relacji maksymalną korzyść, nie dając nic w zamian – mówi socjolog i terapeuta Jarosław Gibas. Wiele takich osób zajmuje kierownicze stanowiska albo przywódcze pozycje.
Amerykańska psycholożka kliniczna dr Ramani Durvasula opisuje jako klasycznego narcyza. Logan eksploatuje pracowników, manipuluje najbliższymi, znęca się nad wszystkimi psychicznie. Psycholożka pyta, co może być gorszego dla społeczeństwa.
– Dzieci, które ten człowiek wychował – mówi. A następnie przeprowadza analizę narcystycznych manipulacji Kendalla, Shiv i Romana. Bohaterowie serialu „Sukcesja” to narcyzi. Durvasula uważa, że Kieran Culkin genialnie zagrał Romana, który wciąż się nudzi.
– Wszystkich trzech przedstawicieli mrocznej triady, narcyza, psychopatę i manipulatora, charakteryzuje jedna fundamentalna cecha – starają się wyciągnąć z relacji maksymalną korzyść, nie dając nic w zamian – mówi w moim podcaście socjolog i terapeuta Jarosław Gibas.
Osobowości narcystyczne, manipulacyjne i psychopatyczne często zajmują kierownicze stanowiska
W audycji rozmawiamy o przesuwaniu świata do przodu. A co, jeśli mamy poczucie, że się cofamy?
Jedną z przyczyn może być obecność w naszym życiu osoby, której poświęcamy tak dużo energii, że nie starcza jej na codzienne wyzwania, plany, marzenia.
Może to być narcystyczny szef, manipulacyjny uwodziciel albo psychopatyczny kolega, który nas wykorzystał.
Ciemna triada, termin wprowadzony przez psychologów Delroya Paulusa i Kevina Williamsa, określa osobowości, które w kontakcie bezpośrednim ranią jednostki, a w skali makro wywołują niepokoje społeczne.
– Wyobraźcie sobie, że po krótkiej rozmowie ze znajomym czujecie się nieadekwatnie zmęczeni, wycieńczeni energetycznie, jakby ta wymiana zdań trwała dwie godziny. – Gibas tłumaczy, jak rozpoznać osobę z ciemnej triady.
Od osób z ciemnej triady trzeba uciekać, bo wysysają z nas energię
Osoba z ciemnej triady powoduje, że czujemy zmęczenie, wątpimy w swoje umiejętności, brakuje nam poczucia sensu. W skrajnych przypadkach następuje rozmontowanie osobowości.
Durvasula i Gibas uważają, że najlepszym wyjściem z relacji z „ciemnotriadowcem” jest ucieczka. Ekspert przyznaje, że wśród szefów firm, odnoszących największe sukcesy w naszym kraju, a także w polityce, większość stanowią osobowości narcystyczne. Wśród przedstawicieli wielu zawodów unikanie osób z ciemnej triady skutkuje brakiem możliwości rozwoju i zamknięciem ścieżek awansu.
Narcyzm jest dziedziczny, a według badań także „zaraźliwy”. Oznacza to, że nie tylko dzieci przejmują techniki ludzi o osobowości narcystycznej, lecz także osoby ich podziwiające.
Badacze zjawisk społecznych uważają, że na siłę naszego charakteru składają się energia, nadzieja oraz optymizm.
Jarosław Gibas: Młode pokolenie uczy się od rówieśników, a nie od starszych
– Żyjemy obecnie w kulturze kofiguratywnej, w której nowe pokolenia uczą się od swoich rówieśników, a nie od poprzedników. Idą ciężkie czasy w przeróżnych obszarach: zmieniają się klimat, sytuacja geopolityczna, normy społeczne – mówi Gibas.
Wielu utożsamia siłę z bezwzględnością. Analizując słowa ekspertów, możemy zmienić nasze postrzeganie silnych przywódców. Okazuje się, że narcyzi i manipulatorzy są głęboko nieszczęśliwi. Poklask tłumu mają zagłuszyć brak równowagi wewnętrznej, nieustanne napięcie oraz poczucie pustki. Mrocznej triady nie spotkamy w raju.
*
Link do rozmowy Justyny Kopińskiej z Jarosławem Gibasem:
Justyna Kopińska to nagradzana dziennikarka i reporterka. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej.
Autorka sześciu książek, m.in. „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie”, „Polska odwraca oczy”, „Lekarstwo dla duszy”.
Twórczość przyniosła jej wiele nagród – jako pierwsza Polka została uhonorowana europejską nagrodą European Press Prize w kategorii Distinguished Writing Award. Zdobyła m.in. Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej i Wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów w kategorii reformator.
Otrzymała ustanowione przez prezydenta odznaczenie Infantis Dignitatis Defensori za zasługi dla ochrony dzieci w instytucjach zamkniętych.
Prowadzi podcast „O milimetr do przodu” o drogach do holistycznej poprawy życia. Od 2023 roku jest członkinią jury Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.