Justyna Kopińska: Porównując się do innych, oddalamy się od samych siebie

Gdy nieustannie pragniemy stać się kimś innym, nie odnajdziemy spokoju. Justyna Kopińska słucha ekspertów, którzy radzą, jak poczuć sprawczość w przełomowych czasach.  

– Dbajmy o spokój wokół naszych niedoskonałości i braków – mówi mi doktora psychologii Ewa Woydyłło-Osiatyńska. – To stan, w którym jesteśmy świadomi swoich wad, ale nadal lubimy nasze odbicie w lustrze. Odwrotnością spokoju jest nieustanne pragnienie bycia kimś innym, prowadzące do deprywacji wartości – podkreśla.

Ekspert mrocznej triady Jarosław Gibas twierdzi, że żyjemy w czasach, w których techniki mrocznotriadowców – manipulantów, narcyzów i psychopatów – stają się zaraźliwe. Panuje większe przyzwolenie na narcystyczne postawy polityków i szefów. Według Gibasa tej tendencji przeciwstawiają się chęć współpracy oraz umiejętność kształtowania siły charakteru, na który składają się nadzieja, optymizm i energia. 

Gdy rozwiążemy choćby jeden problem z wielu, czujemy sprawczość

Woydyłło podkreśla, że energia wiąże się z wiarą we własną sprawczość. Tracimy ją, gdy czujemy się bezradni. Terapeutka próbuje zatem pokazać klientom dowody na ich siłę. Prosi, by spośród dużej liczby problemów w pracy, małżeństwie czy rodzinie wybrali ten, który postrzegają jako najprostszy. I następnie pokazuje klientowi drogi jego naprawy. – Później dostaję wiadomość, że się udało. Od razu widzę przełom, inną energię, poczucie nadziei. Z tym mogę pracować – podkreśla Woydyłło. – Rozwiązanie jednego problemu sprawia, że pozostałe widzimy w innym świetle. Nie mam potrzeby, by klienci zostawali ze mną jak najdłużej. Chcę, by nauczyli się technik dobrostanu i wprowadzali je w życie. 

Przebodźcowanie sprawia, że śnimy na jawie 

Terapeutka informuje, że możemy przyzwyczaić się do naszej niemocy. Tydzień temu pisałam o słowach Esther Perel, która uważa, że obecnie wielu z nas przez nadmiar bodźców jest martwych wewnętrznie. 

Teorie psychologów, socjologów i naukowców łączą się w spójną całość. Algorytmy mediów społecznościowych wpływają na rozproszenie i przebodźcowanie. Chaos sprawia, że stabilność wydaje się nudna i przewidywalna. Współczesny człowiek pragnie dopaminowych uderzeń. To zjawisko prowadzi do wzrostu postaw narcystycznych. Nieustanne porównywanie się z innymi wprowadza w stan snu na jawie, odsuwa od rzeczywistości, w której żyjemy, oddala od obowiązków na rzecz natychmiastowej gratyfikacji. 

„Człowiek jest istotą ochoczo poddającą się złudzeniom, iluzjom, pozorom, fantomom. Rzadko zdobywa się on na myślenie racjonalne, natomiast z zapałem rzuca się w odmęty uwznioślonej bzdury i uświęconego absurdu” – pisał Ryszard Kapuściński. 

Eksperci podkreślają, że żyjemy w czasach przełomu 

Wszyscy eksperci w podcaście „O milimetr do przodu” podkreślają, że żyjemy w czasach przełomu. Po pandemii COVID-19 pacjenci zgłaszają się do terapeutów z innymi problemami. Zmiana społeczna w kontekście postaw narcystycznych i manipulatorskich, zmiany w skupieniu i koncentracji (jak mówi Joyce Carol Oates: nie możemy już osiągnąć możliwości skupienia najwybitniejszych twórców XIX wieku), odciąganie od własnych potrzeb na rzecz instagramowych ideałów.

– Szukajmy w innych ludziach tego, co podobne do nas, a nie tego, co nas różni – apeluje Ewa Woydyłło.

*

Rozmowy Kopińskiej w podcaście „O milimetr do przodu”:

https://open.spotify.com/show/5CWWe4vDZzabRgj4A16UoE

*

Justyna Kopińska to nagradzana dziennikarka i reporterka. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej.

Autorka sześciu książek, m.in. „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie”, „Polska odwraca oczy”, „Lekarstwo dla duszy”.

Twórczość przyniosła jej wiele nagród – jako pierwsza Polka została uhonorowana europejską nagrodą European Press Prize w kategorii Distinguished Writing Award. Zdobyła m.in. Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej i Wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów w kategorii Reformator.

Otrzymała ustanowione przez prezydenta odznaczenie Infantis Dignitatis Defensori za zasługi dla ochrony dzieci w instytucjach zamkniętych.

Prowadzi podcast „O milimetr do przodu” o drogach do holistycznej poprawy życia. Od 2023 roku jest członkinią jury Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej.