Jesteśmy całym sercem za wprowadzeniem małżeństw dla par jednopłciowych w Polsce, ale nie możemy się łudzić, że to się szybko wydarzy. Dlatego postanowiliśmy w przystępnej formie komiksu zebrać prawne regulacje, które do pewnego stopnia pomagają nam funkcjonować w życiu społecznym – opowiadają Jacek Jelonek i Oliwer Kubiak, pomysłodawcy projektu „Love Story Called Life”.
Jacek Jelonek i Oliwer Kubiak poznali się na planie reality show „Prince Charming”. Przez dwa lata wspólnego życia musieli mierzyć się z sytuacjami, które dla par heteronormatywnych nie stanowią problemu. Co zrobić, gdy jeden z partnerów trafi do szpitala, a drugi chciałby dowiedzieć się o stanie jego zdrowia? I co stanie się ze wspólnym majątkiem, gdy zabraknie jednego z nich? – Nasza przyjaciółka Magda Niewelt jest prawniczką. Do niej zawsze zgłaszamy się po poradę, gdy nie wiemy, jak postąpić – opowiada Jacek. – Nie każda para LGBT+ ma taką możliwość. Postanowiliśmy zebrać wiedzę Magdy w jednym miejscu.
Komiks, który prowadzi pary LGBT+ za rękę przez polskie prawo
Z początku Jacek i Oliwer myśleli o podcaście, potem zdecydowali się na książkę. – Ale to nie mogła być książka stricte prawnicza – wyjaśnia Oliwer. – Zaproponowałem Magdzie komiks – dodaje Jacek. – Konkretne sceny rozrysowane ciekawą kreską, a do tego gotowe rozwiązania prawne wyjaśnione przystępnym językiem. Magda nie do końca była przekonana do tego pomysłu, ale im dłużej o tym rozmawialiśmy, tym bardziej wszystko wydawało się klarowne. – Ten projekt jest dla mnie bardzo ważny, bo jako przyjaciółka i prawniczka nie rozumiem, dlaczego chłopaki nie mogą po sobie dziedziczyć – dodaje Magda. – Choć Jacek i Oliwer są osobami tak odważnymi, nie boją się wyjścia do ludzi i mówienia o swoim życiu, są zaangażowani w walkę o prawa osób LGBT+, nie zdawali sobie sprawy z wielu rzeczy, które ich dotyczą. Stwierdziliśmy, że nie są w tym sami i należałoby przekazać wiedzę szerszej grupie osób, żeby również mogły być świadome swoich praw. To budowanie świadomości prawnej przynosi dobre skutki.
Najpierw opracowali 18 sytuacji, z którymi mogą spotkać się pary LGBT+ żyjące w Polsce. Następnie, bazując na merytorycznej wiedzy prawnej, musieli przełożyć prawniczą nomenklaturę na język zrozumiały dla wszystkich. – W każdej sytuacji wymagającej pomocy prawnej zgłaszamy się do Magdy, która z miejsca jest w stanie wyrecytować nam konkretne paragrafy. Problem zawsze polegał na tym, że trudno się w tym języku połapać – tłumaczy Jacek. – Dlatego chcieliśmy, by język, jakim będziemy się posługiwać, był równie przystępny i zrozumiały, co komiksowa forma.
Na podstawie scenariuszy Jacka, Oliwera i Magdy część graficzną opracowała ilustratorka i storyboardzistka Tysirr.
Historie zwane życiem
Komiks powstał w oparciu o 18 różnych sytuacji, które mogą przytrafić się w życiu par LGBT+. Poza takimi okolicznościami jak udzielenie informacji medycznej twórcy omawiają m.in. prawo do odmowy zeznań, kwestie dziedziczenia, pobyt czasowy w Polsce dla osoby partnerskiej, wstąpienie w stosunek najmu, molestowanie, dyskryminację i mobbing, nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców, narażenie na zakażenie, rozliczenie związku, rozpowszechnianie nagości lub wizerunku nagiej osoby, kradzież znaku towarowego, założenie spółki i zabezpieczenie udziałów, kradzież tożsamości, dziedziczenie ustawowe i testamentowe oraz zniesławienie.
– Staraliśmy się przygotować zarówno scenariusze, jak i rozwiązania tak, by pokazywały możliwości ścieżki prawnej – objaśnia Magda. Pytam ją także o to, jakie prawne sytuacje są dla par jednopłciowych największym zaskoczeniem. – Najczęściej nie wiedzą, że mogą odmówić składania zeznań. Partner czy partnerka w związku LGBT+ jest traktowany przez kodeks karny jako osoba najbliższa. Ustawa nie rozróżnia tutaj płci. W kwestiach cywilnych najwięcej zdziwienia budzi to, że w wypadku, gdy związek się rozpadnie, można rozliczać majątek, którego się razem dorobili. Jest kilka przypadków, do których nie trzeba mieć uregulowanego prawnie statusu związku, by móc korzystać z tego, co daje nam prawo.
Odpowiadając za część merytoryczną, Magda nie tylko opracowała teorię, lecz także zweryfikowała ją w praktyce, sprawdzając sposoby działania odpowiednich urzędów czy przychodni, a następnie przygotowała propozycje wzorów pism. Dzięki temu osoby sięgające po wiedzę z komiksu mają pewność, że obrana droga może polepszyć ich sytuację. Komiks przyda się także osobom heteronormatywnym, chociażby w wypadku mobbingu, molestowania czy znieważenia.
Każda z przytoczonych sytuacji jest podsumowana w kilku zdaniach krótką notatką „O czym trzeba pamiętać”. – To know-how w pigułce, na którym bardzo mi zależało – mówi Jacek. – Czasami, będąc w trudnej sytuacji, możemy przeczytać wyjaśnienie dotyczące jej, ale nie będziemy wiedzieli, jak mamy to odnieść do siebie i co dalej z tym zrobić. W podsumowaniach na końcu każdej historii mamy jasno wyjaśnione, co powinniśmy zrobić, do kogo udać się po pomoc, jakie pismo wypełnić i gdzie je złożyć.
Praktyczne rozwiązania w kodach QR
Komiks „Love Story Called Life” to nie tylko obrazki i prawne wyjaśnienia, lecz także część interaktywna. Przy każdej opisanej sytuacji na podsumowanie dostaniemy jeszcze kody QR. Kryją się pod nimi zapisane rozmowy między Magdą a Jackiem i Oliwerem, które jeszcze bardziej rozwijają poruszane tematy.
Pod innymi znajdziemy kolejne wartościowe dodatki – propozycje pism prawnych, które mogą posłużyć za wzór. Wystarczy bazować na nich, uzupełnić swoimi danymi i informacjami oraz dostarczyć do wskazanego organu. Praktyczniej się nie da.
Inkluzywny język prawny
Sojusznikiem projektu „Love story called life” została Kampania Przeciw Homofobii. Nie tylko objęła go matronatem, lecz także służyła pomocą w przełożeniu trudnego i mało przystępnego języka prawniczego na język inkluzywny. – Przyznaję, że dla mnie najtrudniejszym etapem w całym projekcie było wplecenie języka inkluzywnego do języka prawniczego, którym posługuję się na co dzień – mówi Magda. Dzięki KPH dwa światy udało się pogodzić.
Aby dołożyć swoją cegiełkę do działalności KPH, twórcy komiksu postanowili przekazać 8 proc. dochodu ze sprzedaży komiksu na rzecz organizacji. Komiks „Love story called life” jest dostępny w formie papierowej w liczbie 350 egzemplarzy. Twórcy przygotowali również e-booka, który można znaleźć na stronie lovestorycalledlife.com.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.