Mistrzowie abstrakcjonizmu, surrealizmu, ikony popkultury. Basquiat, Warhol, Richter, af Klint, Manet, Degas. Fotografia, malarstwo, architektura. Tyle możliwości dają latem 2023 europejskie galerie, muzea, przestrzenie wystawowe. Prezentujemy najciekawsze wystawy wakacji.
Niemcy
Berlin
Na wystawie „Gerhard Richter. 100 dzieł dla Berlina” w Neue Nationalgalerie można zobaczyć przegląd dzieł z różnych etapów twórczości mistrza abstrakcjonizmu. Główną pracą jest seria „Birkenau” (2014), składająca się z czterech wielkoformatowych abstrakcyjnych obrazów, które są wynikiem długiego i dogłębnego zaangażowania Richtera w temat Holokaustu, badania możliwości przedstawienia Zagłady. Na wystawie znajduje się również duża grupa prac z serii przemalowanych fotografii Richtera, odwołujących się do napięcia między fotografią a malarstwem.
W Martin Gropius-Bau trwają dwie wystawy o dekolonializmie. „Indigo Waves and Other Stories: Re-Navigating the Afrasian Sea and Notions of Diaspora” rozpatruje wątki historyczne i kulturowe między kontynentami Azji i Afryki, za punkt wyjścia biorąc Ocean Indyjski. Sama nazwa oceanu jest kwestionowana, budzi dyskusje o nowych możliwościach opisywania, definiowania i odbioru sztuki tego obszaru. Drugą ekspozycją jest indywidualna wystawa australijskiego artysty Daniela Boyda „Rainbow Serpent (Version)”. Artysta reinterpretuje europocentryczne perspektywy odbierania historii Australii. Bazując na historiach rodzinnych czy rdzennej sztuce, tworzy ponadnarodową opowieść i przeciwstawia się kolonialnej narracji na temat Australii.
Boros Collection to przestrzeń prezentacji prywatnej kolekcji sztuki współczesnej Karen i Christiana Borosów. W bunkrze o powierzchni 300 merów kwadratowych przekształconym na potrzeby prezentacji sztuki realizują oni cyklicznie wystawy prac ze swojej kolekcji. Zwiedzanie tych ekspozycji odbywa się jedynie z przewodnikiem i po uprzednim zapisaniu się, a robienie zdjęć jest zabronione. Obecnie w Boros Collecion pokazywane są prace między innymi: Jean-Marie Appriou, Anne Imhof, Alicji Kwade, Krisa Martina, Jonathana Monka, Wilhelma Sasnala, Anny Uddenberg, Juliusa von Bismarcka.
Warto też pojechać do mniejszych miast, jak Hanower (w Kestner Gesellschaft: „The New Man, The Announcer, The Constructor.
El Lissitzky: The Self-portrait as the Kestner Gesellschaft”, „Marlena Kudlicka: One More than 1o”, „Ella Walker: Chorus”), Kolonia (w Temporary Gallery: „Cooking as performance”) czy Drezno (w Albertinum: „Kalejdoskop Historii: Ukraińska sztuka w latach 1912–2023”).
Belgia
Bruksela
W Contemporary Art Center WIELS trwa wystawa „Espaces souples” polsko-belgijskiej artystki Tapty, która w latach 60. XX wieku radykalnie przedefiniowała podejście do rzeźby. Do swoich prac wykorzystywała tkaniny, a także inne elastyczne materiały. Z jej dziełami korespondują prace Greet Billet, Hany Miletić i Richarda Venleta. W ARGOS center for audiovisual arts na wystawie „From Signal to Decay” Trevor Mathison, kompozytor, artysta wizualny, a także założyciel legendarnej multimedialnej inicjatywy artystycznej Black Audio Film Collective, odnosi się do historii obecnej siedziby instytucji. W latach 60. budynek był magazynem dojrzewania bananów importowanych do Belgii z Konga. Echa tej działalności utrzymują się w tkance miejskiej Brukseli, na przykład jako wizualne odniesienia na budynkach. Mathison stworzył instalację opartą na field recordingu, a także na dwóch wideo – jedno z nich to materiał nakręcony w okolicy instytucji; kamera pokazuje motywy bananów na budynkach.
Wielka Brytania
Londyn
W Tate Modern w nietypowy sposób zestawiona została twórczość dwójki pionierów abstrakcji, Pieta Mondriana i Hilmy af Klint, o której zrobiło się głośno w ciągu ostatnich kilku lat. Af Klint, praktykując rysunek automatyczny, stworzyła pierwsze obrazy abstrakcyjne jeszcze przed początkiem abstrakcjonizmu w Europie. Jej mistyczne prace łączą z minimalistycznymi płótnami Mondriana zamiłowanie do przyrody oraz pragnienie zrozumienia natury świata. Zestawienie geometrycznych kształtów Mondriana z energią duchowych poszukiwań Af Klint to wystawa „Forms of Life”, przepełniona teozofią i poszukiwaniem równowagi w prostych, artystycznych gestach.
„Persia to Greece” w British Museum poświęcona jest starożytnym relacjom między starożytną Grecją i Imperium Persji. Wystawa skupia się na temacie luksusu i władzy; przygląda się temu, w jaki sposób przedmioty wykorzystywane były jako symbole władzy dwóch spierających się kultur.
„What Freedom Is to Me” w Tate Britain to indywidualna wystawa Isaaca Juliena, znanego ze swoich fascynujących lirycznych filmów i instalacji wideo. Można oglądać jego pionierskie prace powstające od wczesnych lat 80. ubiegłego wieku do dnia dzisiejszego, ich cechami są interdyscyplinarność oraz inspiracje z różnych dyscyplin. Julien łączy elementy filmu, tańca, fotografii, muzyki, teatru, malarstwa i rzeźby.
Poza dużymi londyńskimi instytucjami warto w Anglii zahaczyć także o 180 The Strand (wystawa „Wes Anderson Asteroid City” prezentująca oryginalne rekwizyty, kostiumy oddające charakterystyczny styl reżysera), White Cube („Anselm Kiefer – Finnegans Wake” z nowymi obrazami, rzeźbami, instalacjami stanowiącymi odpowiedź na powieść Jamesa Joyce’a z 1939 roku, czyli „Finneganów tren” z tytułu wystawy), Serpentine Gallery (prace Tomása Saraceno w The Royal Parks, Liny Ghotmeh w Serpentine Pavilion 2023).
A poza Londynem warto wybrać się do Edynburga do National Museum of Scotland na wystawę „Beyond the Little Black Dress” poświęconą historii małej czarnej, od stroju koktajlowego z początku XX wieku, po modę na skórę i lateks.
W V&A Dundee wciąż trwa wystawa „Tartan”, analizująca znaczenie oraz historię ikonicznej tkaniny; pokazanych jest 300 fragmentów tartanu oraz najstarszy zachowany kawałek tego materiału.
Francja
Paryż
W Fondation Louis Vuitton ma miejsce wystawa „Basquiat x Warhol. À quatre mains” pokazująca 160 obrazów namalowanych przez dwójkę twórców w latach 1984-85 oraz przegląd dzieł artystów, związanych z nowojorską sceną w latach 80. XX wieku (między innymi Jenny Holzer i Keitha Harringa). W 1982 roku Jean-Michel Basquiat, genialny neoekspresjonista, poznał pioniera popkultury Andy'ego Warhola, co zaowocowało przyjaźnią oraz współpracą. Ich obrazy pokazują wzajemne inspiracje i fascynacje, a dla Warhola stały się powrotem do jego wczesnej malarskiej twórczości.
Wystawa „Manet / Degas” w Musée d’Orsay analizuje twórczość i życie dwóch francuskich gigantów impresjonizmu. Ekspozycja składa się z około 200 obrazów, pasteli, rysunków, rycin, monotypii i notatników, tworząc chronologiczną ścieżkę obu karier. Nie chodzi tu jednak o porównywanie twórczości artystów, ale o wychwytywanie kontrastów między nimi. Byli zainteresowani podobnymi tematami, mieli przeciwstawne poglądy na literaturę i muzykę, prowadzili zupełnie odmienne rodzaje życia towarzyskiego, mieli też różne wyobrażenia na temat sukcesu.
W Musée d’Art Moderne trwa pierwsza retrospektywa norweskiej artystki Anny-Evy Bergman, kluczowej postaci powojennego malarstwa, w którym łączy krajobrazy dalekiej Północy z kulturą i sztuką Morza Śródziemnego. Jej prace, oparte na czystych formach, zasługują na podobną uwagę co współczesne jej artystki, takie jak Hilma af Klint, Georgia O’Keeffe, Sonia Delaunay.
W Centre Pompidou można oglądać zorganizowaną na prawie 2 tys. metrów kwadratowych wystawę jednej z głównych postaci światowej architektury, Normana Fostera, architekta wielu kultowych dzieł. Ekspozycja prezentuje szeroką gamę rysunków, skoroszytów oraz modeli i prototypów.
W Musée des Arts Décoratifs trwa ekspozycja „Des cheveux et des poils” poświęcona fryzurom i pielęgnacji włosów na ciele. Kuratorzy zwracają uwagę na to, jak istotnym elementem budowania wizerunku są włosy, jak często wykorzystywano je, by wyrażać stosunek do mody albo żeby zamanifestować bunt. Kobiecość, męskość, anarchia to niektóre z tematów tej wystawy.
Dania
W Louisiana Museum of Modern Art trwa pierwsza w Skandynawii retrospektywa supergwiazdy sztuki współczesnej Ragnara Kjartanssona, „Epic Waste of Love and Understanding”. Artysta z miłością i krytycyzmem przygląda się zachodniej kulturze. W jego filmach, performance’ach i malarstwie jest dużo absurdu oraz ironii. Posługując się takim tonem, Kjartansson opowiada o miłości, tożsamości, męskości, władzy i bezsilności. W swoich pracach wciela się w komika i showmana, wykorzystuje odniesienia polityczne i literackie, balansuje pomiędzy historią i popkulturą.
Włochy
Wystawa „Time regained. Stories of Jewish architects”, którą można oglądać w Rzymie w MAXXI, Museo nazionale delle arti del XXI secolo, przybliża historię dziewięciu żydowskich architektów działających we Włoszech. W ramach kolejnych ustaw regulujących ograniczanie swobód i praw obywatelskich w 1939 roku zostali pozbawieni prawa do wykonywania zawodu. Na wystawie zobaczymy dokumenty archiwalne, szkice oraz zeznania, które pokazują dziesięciolecia aktywności zawodowej, mimo próby wymazania ich karier.
W Mediolanie w Mudec (Museo delle Culture) można oglądać wystawę pionierów i mistrzów surrealizmu – „Dali, Magritte, Man Ray and Surrealism”. 180 dzieł, obrazów, rysunków, rzeźb, dokumentów i artefaktów zostało wypożyczonych z Museum Boijmans Van Beuningen w Rotterdamie. Dzięki tak szerokiemu wyborowi arcydzieł oglądający poznaje główne filary surrealistów i przyczyny powstania ruchu. Używając znalezionych przedmiotów, technik automatycznych lub zasad przypominających grę, artyści próbowali pozbyć się racjonalności; mieli nadzieję na wywołanie szoku, który zmieniłby świat. Oprócz tego wystawa eksploruje podstawowe tematy badań surrealistów: sny i rzeczywistość, psychikę, miłość, pożądanie, nowy rodzaj piękna.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.