Najciekawsze wystawy mody w 2023 roku

Dlaczego rok 1997 okrzyknięto wybuchowym? Co łączy pokazowy wybieg z bieżnią olimpijską? Jak Coco Chanel i Diane von Fürstenberg zbudowały swoje modowe imperia? Na te pytania odpowiedzą wystawy mody, na które warto się wybrać w 2023 roku. 

Włoski król przepychu 

Wielokolorowe koszule z jedwabiu, sukienki w arabeskowe wzory, płaszcze z wizerunkiem Meduzy i złote meandry na zwiewnych apaszkach – wszystko to (i znaczenie więcej) można podziwiać na retrospektywie Gianniego Versace w Groninger Museum. Na holenderskiej wystawie zgromadzone zostały ubrania, akcesoria, tkaniny, rysunki, a nawet domowe sprzęty stworzone przez włoskiego designera w latach 1989–1997. Gwoździem programu są kreacje z kolekcji „Freedom” (jesień-zima 1991), której pokaz nadał Lindzie Evangeliście, Cindy Crawford, Naomi Campbell i Christy Turlington status supermodelek. Poszczególne sale galeryjne zawierają też egzemplarze magazynów, fotografie, nagrania audio i wideo ujawniające inspiracje Gianniego Versace oraz jego wpływ na kulturę popularną. Eksponaty pochodzą z prywatnych zbiorów trzech kolekcjonerów: Antonio Caravano, Salvatore Alderuccio i Franco Jacassiego. 

„Gianni Versace”, Groninger Museum, Groningen, do 7 maja 2023

Hip-hopowy swag

„Niektórym może się wydawać, że hip-hopowa moda to tylko workowate dżinsy, za duże T-shirty, błyszcząca biżuteria i sneakersy. Artyści i fani z pewnością spopularyzowali ten look w latach 80. i 90., pomysłowo mieszając luksusowe ubrania z odzieżą sportową. Ale hip-hopowy styl to znacznie więcej” – przekonują organizatorzy wystawy „Fresh, Fly, and Fabulous” w nowojorskim Museum at FIT. Przez ponad pół wieku hip-hop wyewoluował do rangi globalnego fenomenu. Raperzy, DJ-e, B-boys, B-girls i grafficiarze stworzyli własną kulturę, której istotną częścią był (i jest nadal) ubiór. Na ekspozycji zostaną pokazane projekty marek i designerów, którzy położyli podwaliny pod hip-hopowy swag (m.in. Dapper Dan of Harlem, Willi Smith, Cross Colours, Adidas, Kangol), jak również ich spadkobierców (takich jak Virgil Abloh czy Telfar Clemens). Nie zabraknie też modowych przedsięwzięć P. Diddy’ego, Rihanny oraz innych gwiazd sceny. Nowojorska wystawa to sentymentalna podróż do czasów Tupaca, Run-D.M.C. i Salt-N-Pepa, a zarazem współczesne spojrzenie na nierozerwalny związek mody z muzyką.

„Fresh, Fly, and Fabulous: Fifty Years of Hip Hop Style”, Museum at the Fashion Institute of Technology, Nowy Jork, 8 lutego – 23 kwietnia 2023

Wybuchowy rok 1997

Świat obiegła wieść o śmierci księżnej Diany, na kinowych ekranach pojawił się „Titanic”, radiem rządziły Spice Girls, a w Szkocji sklonowano owieczkę Dolly. Rok 1997 obfitował w historyczne wydarzenia także w modzie. Na czele domu Dior stanął John Galliano, dowodzenie w Givenchy objął Alexander McQueen, a Stella McCartney zaczęła karierę w Chloé. Widowiskowe haute couture sąsiadowało z awangardowymi kolekcjami Martina Margieli, Rei Kawakubo i Rafa Simonsa. Cały ten buzujący modowy tygiel „Vogue Paris” określił wtedy mianem „Le Big Bang” (wielki wybuch). Taki też tytuł nosi marcowa wystawa w Palais Galliera opowiadająca o roku 1997. Jak zapewnia jej kurator, Alexandre Samson, „ekspozycja jest zaproszeniem do odkrycia lub przeżycia na nowo kluczowych wydarzeń z tego »wybuchowego« roku w historii mody”.

„1997 Fashion Big Bang”, Palais Galliera, Paryż, 7 marca – 16 lipca 2023

Pierwsza dama amerykańskiej mody

Wyszła za mąż za księcia, Andy Warhol uwieczniał jej wizerunek na płótnach, a w legendarnym Studio 54 imprezowała u boku Halstona, Ary Gallanta i Francesca Scavullo. Jednak oczywiście to nie mężczyznom Diane von Fürstenberg zawdzięcza swoją zawrotną karierę, lecz samej sobie. Na początku lat 70. wynalazła sukienkę kopertową, której wygodny i schlebiający sylwetce krój zrewolucjonizował uliczną modę (w pewnym momencie szyto ponad 15 tysięcy egzemplarzy tygodniowo). Szykowne, a zarazem praktyczne ubrania w odważnych barwach i wzorach zapewniły designerce szerokie grono wiernych klientek, do których zaliczały się m.in. Whitney Houston, Michelle Obama i Sarah Jessica Parker. Od powstania kultowej wrap dress mija właśnie pół wieku. Z tej okazji Fashion & Lace Museum w Brukseli zorganizuje prezentację twórczości belgijsko-amerykańskiej projektantki, którą „Newsweek” okrzyknął niegdyś „najbardziej przedsiębiorczą kobietą od czasów Coco Chanel”. Wystawa pozwoli poznać nie tylko estetykę von Fürstenberg, lecz także jej działalność biznesową i filantropijną. 

„Diane von Fürstenberg. Woman Before Fashion”, Fashion & Lace Museum, Bruksela, 21 kwietnia 2023 – 7 stycznia 2024

Retrospektywa „cesarza mody”

Ogłoszenie, jaki będzie temat przewodni kolejnej wystawy mody w nowojorskim Metropolitan Museum of Art., co roku budzi nie lada zainteresowanie. Tym razem Costume Institute postanowił uhonorować nową ekspozycją zmarłego przed trzema laty Karla Lagerfelda. Retrospektywa „cesarza mody” obejmie łącznie przeszło 60 lat jego wielowymiarowej twórczości. Prócz dokonań dla domów Chanel, Fendi i Chloé, którymi dowodził, zaprezentowane zostaną również mniej znane rozdziały jego kariery, jak staż u Pierre’a Balmaina czy praca dla Jean Patou. Ponad 150 kreacji zostanie zestawionych ze szkicami Lagerfelda – zgodnie z tytułem wystawy: „A Line of Beauty”. Rysunki pozwolą skrupulatnie prześledzić proces nadawania kształtu poszczególnym kolekcjom. Pokaz w Nowym Jorku – poprzedzony uroczystą MET Galą – będzie jak dotąd największym i najbardziej wszechstronnym przeglądem dorobku niemieckiego designera. 

„Karl Lagerfeld: A Line of Beauty”, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork, 5 maja – 16 lipca 2023

Coco i jej imperium

Victoria & Albert Museum otworzy na jesieni pierwszą w Wielkiej Brytanii wystawę poświęconą bezkonkurencyjnej królowej mody XX wieku – Gabrielle Chanel. Londyńska retrospektywa prześledzi ewolucję stylu Coco, a także to, jak rozrastało się jej imperium: od skromnego butiku z kapeluszami założonego w 1910 roku aż do ostatniej kolekcji, którą zaprojektowała tuż przed śmiercią w 1971 roku. Zwiedzający będą mieli okazję zobaczyć ponad 180 oryginalnych strojów, jak również akcesoria, biżuterię, kosmetyki i perfumy sygnowane przez francuską mistrzynię. Wedle kuratorów wystawa „pozwoli poznać pionierskie podejście Chanel do projektowania mody, które utorowało drogę nowej elegancji i miało wpływ na sposób, w jaki ubierają się kobiety także dziś”. Kreacje należące do kolekcji Victoria & Albert Museum będą sąsiadować z eksponatami z Palais Galliera oraz z archiwum domu mody Chanel.

 „Gabrielle Chanel. Fashion Manifesto”, Victoria & Albert Museum, Londyn, 16 września 2023 – 25 lutego 2024

Ze stadionu na wybieg

Już trwają treningi na letnie igrzyska olimpijskie, które w 2024 roku odbędą się we Francji. Do tego wydarzenia przygotowuje się także paryskie Musée des Arts Décoratifs, przygotowujące specjalną wystawę „Mode et Sport”. Przeczesując historię od starożytności do czasów współczesnych, ekspozycja ma za zadanie wytropić w modzie sportowe ślady. A tych nie brakuje. Ewolucja ubioru ukazana będzie przez pryzmat rozmaitych dyscyplin, jak łyżwiarstwo, lekkoatletyka, piłka nożna czy skateboarding. Zwiedzający zobaczą między innymi XIX-wieczne suknie tenisowe odbiegające wygodą od strojów Lacoste, a także sneakersy, które ze stadionowych bieżni trafiły na pokazy. Wystawa wyjaśni, jak odzież sportowa wpłynęła na kształt ulicznej mody (i vice versa) oraz dlaczego projektanci tak chętnie współpracują ze sportowcami. 

„Mode et Sport”, Musée des Arts Décoratifs, Paryż, 20 września 2023 – 7 kwietnia 2024