Wspólne jedzenie i spotkania przy stole dają radość i są pretekstem do snucia opowieści. Okazją do takiego spędzania czasu będzie TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia, którego patronem medialnym jest „Vogue Polska”. Hasło przewodnie tegorocznego wydarzenia to „Ziemia”.
W jidysz słowo „tisz” oznacza „stół”, a także radosny czas spędzany na jedzeniu, piciu, śpiewaniu i rozmowach przy wspólnym stole. TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia, organizowany już po raz szósty przez Muzeum POLIN, to pięć dni wypełnionych warsztatami kulinarnymi, spotkaniami i spacerami po Warszawie. Poznamy żydowską tradycję kulinarną i współczesną odsłonę tej kuchni, zastanowimy się nad związkami żywności ze zrównoważonym rozwojem, będziemy mogli spróbować pysznych dań bazujących wyłącznie na świeżych, lokalnych składnikach.
Jak co roku festiwal odbywa się podczas radosnego święta Sukot, a odkrywanie razem z innymi dawnych smaków i współczesnych wersji tradycyjnych dań jest punktem wyjścia do fascynującej opowieści o żydowskich mieszkańcach Polski – wczoraj i dziś.
Lokalność, sezonowość, szefowie kuchni z Izraela
W tym roku festiwal odbędzie się pod hasłem „Ziemia”. Organizatorom zależało na podkreśleniu ścisłych związków naszych wyborów żywieniowych z odpowiedzialnością klimatyczną oraz ideą zrównoważonego rozwoju, a także na ukazaniu ważnych aspektów żydowskiej historii kulinarnej związanych ze wspólnotami rolniczymi, czyli kibucami, oraz z lokalnymi uprawami. – Motyw ziemi, do którego odwołujemy się w tym roku, zwraca naszą uwagę ku naturze, klimatowi i planecie, na której żyjemy, czyli wszystkim tym elementom, od których tak bardzo zależymy w naszym codziennym funkcjonowaniu. Ten bliski związek przejawia się w pełni właśnie w jedzeniu – w tym, co i kiedy jemy oraz skąd pochodzi nasza żywność. W tegorocznej edycji festiwalu o lokalnej różnorodności i odpowiedzialności kulinarnej opowiedzą nam wyjątkowi goście z Izraela, ale też zanurzymy się w nasze najbliższe otoczenie. Odwiedzimy targi i miejskie ogrody uprawne, będziemy też poszukiwać dzikiego jedzenia w lasach i na łąkach. Przypomnimy także żydowskich pionierów doskonalących się w uprawie roślin w kibucach, zaprosimy gości do naszej zielonej, wypełnionej roślinnością kuczki. Kuczkę, czyli świąteczny szałas, postawiamy z okazji rozpoczynającego się w tym czasie święta Sukot, zwanego też świętem szałasów – opowiada inicjatorka i kuratorka TISZ Festiwalu, Magdalena Maślak.
Wyjątkową okazją do spróbowania potraw przygotowanych na bazie świeżych, sezonowych składników i specjałów przywiezionych prosto z Izraela będzie spotkanie z kolektywem Nomads Kitchen oraz szefową FOODISH – działu kulinarnego w ANU Museum w Tel Awiwie. Dafi Kremer, Hananel Edri i Guy Bajour z Nomads Kitchen opowiedzą o swoim projekcie, w ramach którego jeżdżą po całym kraju i gotują z produktów i płodów rolnych lokalnych rolników i producentów, oraz zaprezentują izraelskie jedzenie, jakiego w Polsce nie znamy.
Warsztaty „Warszawa to też ogród”: Miejskie plony
Festiwal rozpocznie się od wspólnego śniadania poprzedzonego spacerem po targu w Fortecy Kręglickich, gdzie w każdą środę można kupić warzywa i owoce prosto od rolników. To spotkanie będzie połączone z opowieścią o żydowskiej kulturze kulinarnej. Przechadzka po targu to niejedyny spacer kulinarny, który zaplanowano w ramach festiwalu – wspominając dawną Warszawę, będzie można na przykład zwiedzić Alfę, niegdysiejszą fabrykę czekolady, a w Fabryce Norblina dowiedzieć się, czym była „koszerna elegancja”. Kluczowy element tegorocznego programu stanowią rozmowy o rolnictwie miejskim, plonach miasta i jego okolic. Podczas warsztatów „Warszawa to też ogród” w Muzeum Warszawy będzie można dowiedzieć się między innymi, gdzie dawniej chadzano po mirabelki, śliwki, pieczarki i czy nadal znajdziemy w stolicy drzewa owocowe. Spotkanie „Z lasu i łąki” będzie z kolei okazją do nauczenia się, jak rozpoznawać, zbierać i przyrządzać zioła, a inne, „Rzepa, kalarepa i inne bulwy”, jak przyrządzać pyszne potrawy z zapomnianych nieco warzyw bulwiastych.
TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia: „Religia w kuchni, kuchnia religijna”
TISZ pokazuje, jak w jedzeniu i zwyczajach kulinarnych przeszłość łączy się z teraźniejszością. Wykład w Muzeum Narodowym w Warszawie „Religia w kuchni, kuchnia religijna” poświęcony będzie zasadom kuchni koszernej, a także daniom i produktom, które zadomowiły się w kuchni polskiej, takim jak karp po żydowsku czy chałka. O tym, dlaczego jedzenie w Izraelu jest szczególnie ważne i jaki jest jego wymiar społeczny i kulturowy,będzie można dowiedzieć się podczas spotkania zatytułowanego „Nie ma jednego przepisu”, poświęconego jednocześnie wspominaniu Pawła Smoleńskiego, nie tylko znakomitego reportera, pisarza, ale także wielkiego smakosza, który był zafascynowany kulturą kulinarną Izraela. Rozmowę z udziałem Karoliny Przewrockiej-Aderet i KonstantegoGeberta poprowadzi Hanna Rydlewska, a fragmenty tekstów Pawła Smoleńskiego przeczyta Maria Fredro-Smoleńska.
Festiwal Żydowskiego Jedzenia w Warszawie: Szabatowa kolacja w muzeum i holiszki w barze mlecznym
Wspólne jedzenie podczas festiwalu będzie miało wiele odsłon i będzie możliwe niemalże od rana do wieczora. Muzeum POLIN przygotowało w swojej siedzibie spacer kulinarny po stałej wystawie „1000 lat historii Żydów Polskich”, połączony z degustacją w muzealnej restauracji Warsze. W piątek 29 września w holu muzeum odbędzie się wykwintna kolacja szabatowa z wyjątkowym sezonowym menu i winami dobranymi przez sommelierkę Joannę Ciborowską-Sánchez. Tak jak w poprzednich edycjach festiwalu, na czas jego trwania część warszawskich barów mlecznych zmieni nazwy niektórych potraw w swoich jadłospisach na ich odpowiedniki w języku jidysz. W tym roku TISZ zagości też po raz pierwszy na Nocnym Markecie. Od piątku do niedzieli wybrani wystawcy przygotują specjalne wersje potraw kuchni żydowskich z różnych zakątków świata.
Podczas pięciu dni trwania TISZ, próbując wszystkich tych znakomitych dań – zarówno swojskich, jak i egzotycznych – będziemy mogli poznać fascynujące historie, które się za nimi kryją.
TISZ Festiwal Żydowskiego Jedzenia organizowany przez Muzeum POLIN potrwa od 27 września do 1 października 2023; pełen program: https://www.polin.pl/pl/tisz2023
Wydarzenia te będą częścią Europejskich Dni Kultury Żydowskiej.
„Vogue Polska” jest patronem medialnym tegorocznego festiwalu.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.