Nieodżywieni w przeżartym świecie

O wpływie jelit na funkcjonowanie organizmu i roli prawidłowego, zrównoważonego odżywiania w utrzymaniu zdrowia i kondycji rozmawiamy z dr Magdaleną Cubałą-Kucharską, lekarką medycyny funkcjonalnej, szefową Instytutu Medycyny Spersonalizowanej Arcana.

Jak zdrowie jelit wpływa na funkcjonowanie organizmu?

Jestem autorką książki „Jelita – korzenie zdrowia”, która krótko odpowiada na to pytanie. Mówi się powszechnie, że jelita to drugi mózg. Jako lekarz rodzinny i lekarz medycyny funkcjonalnej od 36 lat diagnozuję i skutecznie leczę choroby przewlekłe. Mogę więc z całą odpowiedzialnością stwierdzić, że jelita są naszą pierwszą barierą ochronną przed światem, a także źródłem czerpania pokarmu i narzędziem odpornościowym. Tam odbywają się procesy uczenia komórek – zarówno tolerancji, jak rozróżniania różnego rodzaju patogenów.

Jak ocenia pani świadomość pacjentów w tym zakresie?

Podchodzę do pacjentów holistycznie i zajmuję się organizmem człowieka jako całością. Pacjenta zawsze rozpatruję w powiązaniu ze środowiskiem, uwzględniając takie czynniki jak przewlekły zespół odpowiedzi zapalnej (CIRS) wywołany przez mykotoksyny, zespół chorego budynku, wywołany przez Aspergillusa czy narażenie na toksyny środowiskowe takie jak metale ciężkie, rtęć, arsen, glifosat, pestycydy. Współpracuję z wykwalifikowanymi dietetykami, dobierając indywidualnie diety do potrzeb pacjenta. Oferujemy oparte na badaniach diety FODMAP, SCD, bezglutenowe, bezmleczne, immunologiczne – działamy zespołowo. Większość pacjentów przychodzących do mnie z chorobami przewlekłymi często miała nie do końca uświadamiane problemy jelitowe.

Dlaczego tak się dzieje?

Jeżeli jelita zostaną zasiedlone przez złe mikroby, dochodzi do zespołu dysbiozy jelitowej. Na oś jelitowo-narządową przechodzą „złe” informacje do różnego rodzaju narządów, produkowane są fałszywe neuroprzekaźniki albo na przykład różnego rodzaju toksyny, które powinny być w jelitach unieczynniane. Gdy tak się nie dzieje, toksyny przez owe mikroby jelitowe są wpuszczane na nowo do krwiobiegu i trafiają do mózgu.

Co należy do pierwotnych przyczyn chorób jelit?

Jesteśmy niedożywieni w przeżartym świecie. Często spotykam się z anemią i niedoborami witaminowymi, które mogą mieć wpływ na różnego rodzaju objawy neurologiczne. Pacjentom z częstymi wzdęciami towarzyszą biegunki na przemian z zaparciami, które bardzo źle wpływają na komfort życia.

Dostrzega pani także związki innych chorób z nieprawidłową pracą jelit?

Metaanalizy badań pokazują bardzo wyraźnie, że u osób z rozpoznanym autyzmem znacznie częściej występują choroby żołądkowo-jelitowe. Kiedy wątroba przestaje stanowić barierę pod wpływem toksyn w jelitach, występują procesy degeneracyjne mózgu. Zawsze zastrzegam jednak, że polimorfizmy genetyczne to nie choroby genetyczne. Nie znamy zresztą do końca ich wpływu na organizm.

Jakie kroki warto podjąć, żeby cieszyć się zdrowiem jelit do późnych lat?

Pić szklankę ciepłej wody bez dodatków na czczo. Jeść zdrową żywność i tu skłaniam się ku diecie śródziemnomorskiej. Nie dojadać, nie podjadać, ale przede wszystkim dbać o przerwy między posiłkami. Dodatki do żywności mają wpływ na rozszczelnienie bariery jelitowej. No i warto dbać o przyprawy. Bardzo dobra jest kurkuma, goździki mają właściwości przeciwbakteryjne, kminek przeciwdziała wzdęciom. Warto pić zioła żółciopędne, jeść dobrą oliwę z oliwek i kwasy omega. To są podstawowe zalecenia dla zdrowia jelitowego.