Czy olej rycynowy wlewany do pępka sprawi, że brzuch będzie szczuplejszy, znikną objawy IBS i wszelkie bolączki związane z trawieniem? Tak twierdzą tiktokerki, których filmiki z olejowania tej partii ciała (a także picia oleju rycynowego) są już wiralem. Tym razem naprawdę warto wiedzieć, co twierdzą na ten temat eksperci.
Wiralowe trendy bywają zabawne, irracjonalne, czasami pożyteczne. Makijażowe, jak aplikacja eyelinera z pomocą taśmy klejącej, „grożą” ewentualnie krzywo pomalowaną kreską. Pielęgnacyjne, jak smarowanie twarzy kwasem i traktowanie jej rollerem zakończonym mikroigiełkami, mogą nieść poważniejsze konsekwencje, jak leczenie przebarwień czy trądziku. Dlatego trend z TikToka z masażem brzucha olejem rycynowym w celu posiadania bardziej płaskiego, poprawy metabolizmu, nawilżenia skóry, postanowiłam zweryfikować w rozmowie z ekspertkami: specjalistką ajurwedyjską Wandą D’Onofrio (@wanda_wander_with_wonder) i dr n. med. Agnieszką Nalewczyńską (@drnalewczynska).
Olej rycynowy według TikToka ma pomagać na płaski brzuch. Czy takie jego działanie jest potwierdzone?
Wlewanie oleju rycynowego do pępka i masowanie jego okolicy opuszkami palcaów na 10-sekundowym nagraniu Mirandy Wilson, ma na TikToku już kilka milionów odsłon. Powód: click baitowe hasło, bo płaski brzuch i wąska talia są wciąż tak bardzo pożądane mimo ruchu ciałopozytywnościowego. Należy jednak pamiętać, że kształt brzucha ulega zmianom nawet w ciągu dnia, jest on bowiem podatny na wzdęcia, problemy czy choroby gastryczne, jak np. zespół jelita drażliwego. Rzadko bywa płaski.
Okazuje się, że Miranda Wilson nie wynalazła recepty na talię osy, bo źródło zabiegu jest bardzo stare i znane z ajurwedy. Tradycyjna medycyna indyjska od tysięcy lat stawia duży nacisk na olejowanie ciała. Według ajurwedy oleje przenikają przez skórę i mają działanie lecznicze (choć przenikanie cząsteczek oleju jest sprzeczne z medycyną zachodnią, o czym więcej w dalszej części artykułu). – Olej rycynowy stosowany jest w celach leczniczych, w zabiegu zwanym Nabhi Basti, czyli kąpieli olejowej wokół pępka. Pępek (nabhi) jest ważnym punktem w energetycznej strukturze oraz miejscem przepływu życiowej energii (prany). Często przy zaparciach czy wzdęciach polecam masowanie brzucha oraz wlanie paru kropli oleju rycynowego do pępka. Codzienny masaż brzucha zgodnie ze wskazówkami zegara wspiera trawienie i poprawia pracę układów wewnętrznych, rozluźnia i niweluje napięcie mięśniowe spowodowane stresem – mówi Wanda D’Onofrio, specjalistka ajurwedy, która prowadzi ajurwedyjskie konsultacje oraz organizuje wyjazdy na panchakarmę do Indii.
Nawet jeśli trend z TikToka wydawał się bezsensowny (sama tak go odebrałam), z pewnością taki masaż może być pomocny przy wzdęciach. Masując brzuch, przesuwamy bąbelki zebrane w jelitach do miejsca ich ujścia. A kiedy się wydostaną, brzuch staje się mniej wydęty, więc istotnie – bardziej płaski. Natomiast oczekiwanie, że od wciskania oleju w pępek bez zmian w diecie i aktywności, brzuch stanie się szczuplejszy – jest lekką nadinterpretacją. Co więcej, gros osób zaczęło polecać przyjmowanie oleju rycynowego również doustnie, a to może mieć poważniejsze konsekwencje.
Olej rycynowy przyjmowany doustnie: Trucizna czy remedium?
Olej rycynowy nazywany jest też rącznikowym, ponieważ pochodzi z nasion rącznika pospolitego. Tłoczy się go na zimno, a następnie gotuje, żeby rozłożyć toksyczną substancję w nim zawartą, czyli rycynę (toksoalbuminę). Może ona bowiem wywołać śmiertelne zatrucie. Natomiast olej rycynowy jest klasyfikowany przez amerykańską Food and Drug Administration (FDA) jako bezpieczny i skuteczny do stosowania środek przeczyszczający o działaniu pobudzającym, w celu przyniesienia tymczasowej ulgi w sporadycznych zaparciach. Stąd nieprzypadkowe skojarzenie tego składnika z poprawą metabolizmu. – Wspólny Komitet Ekspertów ds. Dodatków do Żywności, Organizacji, ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) i Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) ustalił dopuszczalne dzienne spożycie oleju rycynowego (dla człowieka) na poziomie od 0 do 0,7 mg/kg masy ciała. Jednak jego stosowanie jest rzadkie, ponieważ badania wykazały skuteczniejsze środki przeczyszczające o mniejszej liczbie działań niepożądanych – mówi dr n. med. Agnieszka Nalewczyńska, specjalistka ginekolog, lekarz medycyny estetycznej i anti-aging, z gabinetu Estebelle.
Olej rycynowy może być korzystny w przypadku procedur medycznych, np. w testach diagnostycznych, takich jak kolonoskopie. Chociaż może być stosowany do opróżniania jelit, pacjenci zazwyczaj doświadczają lepszych wyników i zadowolenia z innych środków (stosują m.in. sennozydy, glikol polietylenowy (PEG) czy bisakodyl). W badaniu porównującym go z sennozydami olej rycynowy, jak mówi dr Agnieszka Nalewczyńska, częściej powodował skurcze brzucha, wymioty, wzdęcia i zawroty głowy. Znacznie mniej działań niepożądanych wystąpiło w przypadku stosowania innych środków. W Polsce, w medycynie ludowej ten olej bywał polecany w celu przyspieszenia akcji porodowej (ale to dość niebezpieczne praktyki, chyba że pod kontrolą położnej).
– Olej rycynowy wpływa na mięśnie gładkie, więc zalecenia odradzają jego stosowanie w ciąży, ponieważ może to prowadzić do przedwczesnych skurczów porodowych. Przeciwwskazania do jego stosowania obejmują również różne patologie jamy brzusznej, takie jak: niedrożność przewodu pokarmowego, zapalenie wyrostka robaczkowego, perforacja i choroba zapalna jelit – tłumaczy specjalistka ginekolog. Wanda D’Onofrio mówi, że wypicie dużej ilości oleju rycynowego może grozić silnymi biegunkami, odwodnieniem czy doprowadzić do skurczu jelit, spowodować nudności lub wymioty. W przypadku zespołu zapalenia jelita drażliwego ekspertka odradza doustne spożywanie oleju. D’Onofrio dodaje, że olej rycynowy aplikowany na ciało łagodzi stany zapalne oraz przeciwdziała bólom mięśni. Jest pomocny na bolące kolana (szczególnie w przypadku zanikania mazi stawowej). Może więc lepiej go nakładać, zamiast pić?
Jak olej rycynowy naprawdę działa na skórę?
– Olej rycynowy jest bogaty w kwasy tłuszczowe, które doskonale nawilżają i odżywiają skórę. W celach upiększających można stosować olej rycynowy doustnie: 1 łyżka raz w miesiącu jest wystarczająca, by wspierać zdrowe paznokcie czy lśniące włosy (kurację należy zacząć od małej łyżeczki). Można go wmasowywać we włosy (stymuluje porost, zapobiega łamliwości, nawilża skórę głowy). Wzmacnia i zagęszcza brwi oraz rzęsy. Doskonale nawilża usta i dłonie, szczególnie w okresie jesienno-zimowym – mówi Wanda D’Onofrio. Natomiast za bogactwem oleju rycynowego kryje się też pewne ryzyko. Zawiera kwasy tłuszczowe jednonienasycone (kwas rycynolowy, kwas oleinowy – omega-9), wielonienasycone (kwas linolowy – omega-6) i nasycone, jak kwas palmitynowy i stearynowy. Jak mówi dr n. med. Agnieszka Nalewczyńska, to emolient tzw. tłusty. Nakładany na skórę w stanie czystym może działać komedogennie, czyli sprzyjać powstawaniu zaskórników. Tworzy na powierzchni skóry lub włosów warstwę okluzyjną (film), więc nie przenika. Okluzja zapobiega nadmiernemu odparowywaniu wody, co ma pośrednie działanie nawilżające, przez co zmiękcza i wygładza. Jednak może zablokować ujścia mieszków włosowych. Zdarza się, że rzęsy i brwi mogą w wyniku nieodpowiedniej higieny (niedokładnego demakijażu) zacząć po tym olejku wypadać.
Olej rycynowy stosowany jest w przemyśle do produkcji mydeł, płynów hamulcowych, tworzyw sztucznych i perfum. Oprócz tego jest substancją pianotwórczą i poprawiającą konsystencję kremów i emulsji, umożliwiającą dodawanie trudno rozpuszczalnych składników zapachowych czy wyciągów roślinnych do formuł kosmetycznych. Czystego Ricinus communis seed oil używa się także do wytwarzania błyszczyków i pomadek, ponieważ nadaje połysk. – Natomiast jedno z badań wykazało, że często stosowany w produktach do ust, jest potencjalnym czynnikiem wyzwalającym alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. U pacjentów o wrażliwej skórze, którzy stosują balsamy do ust lub błyszczyki zawierające olej rycynowy, mogą wystąpić objawy, takie jak świąd i rumień na ustach. Wyniki te sugerują, że niektóre osoby są podatne na reakcje alergiczne właśnie na ten składnik – dodaje dr n. med. Agnieszka Nalewczyńska.
Podsumowując, olej rycynowy można nakładać na skórę, masować nim pępek, kolana, dłonie, a nawet usta – pod warunkiem, że nie wywołuje podrażnień i reakcji kontaktowych. Natura jest mądra! Biorąc pod uwagę zawartość trucizny w jego nasionach, być może jest to dla nas podpowiedź, żeby olej rycynowy dawkować. Albo nie popadać w przesadę i rzeczywiście sięgać po niego przy ciężkich zaparciach i w odpowiednich porcjach.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.