Niektóre przewodziły narodowi w czasie kryzysu, inne sprzeciwiały się niesprawiedliwości, część z nich w najtrudniejszych chwilach dowiodła odwagi. Od Jacindy Ardern po Klementynę Suchanom – oto liderki, które udowodniły, że można zmieniać świat.
Jacinda Ardern, premierka Nowej Zelandii: Propagatorka inkluzywności
Została uznana za jedną z najlepiej dowodzących liderek w czasie pandemii. Po zwycięstwie w wyborach Ardern z Partii Pracy wybrała jeden z najbardziej różnorodnych rządów w historii Nowej Zelandii. Spośród 20 członków 8 to kobiety, 5 należy do grupy Maorysów, 3 to mieszkańcy wysp Pacyfiku, a kolejne 3 należą do społeczności LGBTQ+. To pierwszy rząd reprezentujący wszystkich Nowozelandczyków.
Ardern udowadnia, że rządzenie to nie tylko odhaczanie kolejnych zadań. Przypomina, że osoby różnego pochodzenia mogą wnieść swoją wyjątkową perspektywę, umiejętności i doświadczenia. A to wszystko jest niezbędne, aby skutecznie zwalczać największe wyzwania.
Angela Merkel, kanclerz Niemiec: Obrończyni uchodźców
We wrześniu doszło do pożaru w przeludnionym obozie uchodźców w Morii, na greckiej wyspie Lesbos. Tysiące osób zostały bez domu. Angela Merkel szybko zgodziła się przyjąć 2750 osób, w tym osierocone dzieci. Dzięki tej decyzji inne kraje członkowskie Unii Europejskiej otworzyły się na uchodźców.
Decyzja Merkel bezpośrednio nawiązuje do oświadczenia z 2015 roku, kiedy to Niemcy obiecały znaleźć rozwiązanie dla licznego napływu uchodźców. Merkel podeszła do sprawy w analityczny sposób. Pokazała pragmatyczną empatię, wolę do eksperymentowania i wiarę w odpowiedzialność społeczną.
Damilola Odufuwa i Odunayo Eweniyi, aktywistki z Nigerii: Bojowniczki o prawa kobiet
Od lat aktywistki na rzecz praw kobiet w Nigerii działały w sieci, organizując akcje społeczne na rzecz uwolnienia porwanych przez terrorystów z Boko Haram dziewczynek Chibok czy też uświadamiania na temat przemocy wobec kobiet. W lipcu Damilola Odufuwa i Odunayo Eweniyi założyły grupę 11 kobiet, którą nazwały Feminist Coalition. Celem było działanie na rzecz polepszenia sytuacji kobiet w Nigerii. Jesienią, w obliczu nieuzasadnionej policyjnej agresji, ruszyły z pierwszym projektem. Ruch #EndSARS zyskał popularność na całym świecie.
Feminist Coalition nie jest organizacją polityczną, lecz przedsięwzięciem budującym społeczność i walczącym o prawa kobiet. Za pomocą narzędzi technologicznych i mediów społecznościowych kobiety były w stanie upubliczniać informacje, dzięki którym udało się uzbierać fundusze na pokojowe protesty. Odufuwa, Eweniyi i ich współpracownice demokratyzują informację po to, aby wzmacniać nigeryjskich obywateli i zachęcać do zmiany.
Kamala Harris, wiceprezydentka Stanów Zjednoczonych: Pogromczyni ograniczeń
Amerykanie wybrali Joego Bidena, a wiceprezydentką została Kamala Harris, pierwsza czarna Amerykanka azjatyckiego pochodzenia, która obejmie to stanowisko. W karierze niejednokrotnie łamała bariery – była pierwszą kobietą na stanowisku prokuratora okręgowego w San Francisco i pierwszą Amerykanką pochodzenia azjatyckiego w Senacie. Harris to nie tylko niezwykła funkcjonariuszka państwowa, lecz także liderka, która poszerzy postrzeganie Amerykanów na to, co jest możliwe.
Stacey Abrams, była liderka do spraw mniejszości w Georgii w Stanach Zjednoczonych: Lokalna innowatorka
Kiedy demokratka Stacey Abrams przegrała w wyścigu o stanowisko gubernatorki w 2018 roku, niektórzy sugerowali, że powinna startować do Senatu. Inni, że powinna powalczyć o prezydenturę. Abrams pozostała jednak wierna swojemu projektowi – chce, by Georgia była bardziej nowoczesna.
Pięć lat temu Abrams założyła The New Georgia Project, który pomaga uboższym mieszkańcom stanu korzystać z opieki zdrowotnej. Abrams zbudowała koalicję ludzi i organizacji z całego stanu. Udało jej się zachęcić wielu mieszkańców Georgii do głosowania i zmieniła także ich rozumienie południowej polityki. Wysiłki Abrams opłaciły się, kiedy Joe Biden wygrał w stanie Georgia, co przyczyniło się do jego ostatecznego zwycięstwa.
Sarah Gilbert, profesorka wakcynologii na Uniwersytecie Oksfordzkim i współzałożycielka Vaccitech, Wielka Brytania: Odważna naukowczyni
Prof. Sarah Gilbert to bohaterka na miarę naszych czasów. Naukowczyni z Oksfordu pracowała nad szczepionką na koronawirusa, która mogłaby uratować cały świat. Wstępne dane sugerują, że szczepionka Oxford/AstraZeneca w 90 proc. chroni przed zachorowaniem na wirusa i jest tańsza niż szczepionki firm Pfizer, BioNTech czy Moderna. Szczepionka Gilbert mogłaby więc pomóc większej liczbie ludzi na całym świecie.
Gilbert ma 25-letnie doświadczenie w tworzeniu szczepionek na grypę, ebolę czy MERS. Razem ze swoim zespołem była gotowa działać, kiedy wirus pojawił się po raz pierwszy w 2019 roku. Intensywna praca odebrała jej wiele godzin snu. – Jestem już wprawiona. Mam trójkę dzieci – mówiła. Cała trójka obecnie już dorosłych dzieci Gilbert wzięła udział w badaniach klinicznych nad szczepionką.
Klementyna Suchanow, autorka i aktywistka polityczna, Polska: Strajkująca feministka
Kiedy polski Trybunał Konstytucyjny wprowadził niemal całkowity zakaz aborcji w październiku 2020 roku, konserwatywny rząd nie spodziewał się tak dużego sprzeciwu obywateli. Setki tysięcy ludzi wyszły na ulice w ramach demonstracji zorganizowanych przez Ogólnopolski Strajk Kobiet, któremu dowodzi aktywistka Klementyna Suchanow.
Suchanow opowiada, że protestując przeciwko drakońskiemu prawu aborcyjnemu, ludzie przeciwstawiają się zbyt dużej kontroli Kościoła katolickiego nad decyzjami politycznymi. Polacy, szczególnie kobiety i młodzi ludzie, są sfrustrowani tym, że Kościół interweniuje w ich życie, jednocześnie okazując hipokryzję w obliczu molestowania seksualnego dzieci przez księży. Nie wiadomo, czy protestującym uda się zmienić obecne prawo. Jedno jest jednak pewne – to wydarzenie obudziło do życia nowe pokolenie kobiet.
Maria Ressa, prezeska Rappler, Filipiny: Dziennikarka-opozycjonistka
W środku pandemii filipińska dziennikarka Maria Ressa została skazana za zniesławienie w sieci. Ressa i jej strona Rappler były na celowniku prezydenta Filipin, Rodriga Duterte, w związku z krytycznymi tekstami na temat jego reżimu, w tym polityki w czasach kryzysu pandemicznego.
Kiedy w 2019 roku Ressa została aresztowana, na nowo spojrzała na zawód dziennikarki. Zaczęła otwarcie krytykować rządy Duterte i jego nadużycia władzy, szczególnie w stosunku do mediów i wobec demokracji. Opisała, jak Duterte manipuluje informacją poprzez media społecznościowe i popularyzuje teorie spiskowe. Wskazała, że inne kraje również są zagrożenie ze strony rządzących. I choć Ressie może być skazana na więzienie, kobieta odmawia posłuszeństwa. – Dziennikarstwo to aktywizm – zapewnia.
Bilkis Dadi, polityczna aktywistka, Indie: Walka o wieloetniczność
Pod koniec 2019 roku premier Indii Narendra Modi i jego prawicowa partia Bharatiya Janata uchwalili poprawkę do uchwały obywatelskiej, która dyskryminuje muzułmanów poprzez wprowadzenie kryterium religii jako wymogu w przypadku przyznania obywatelstwa. Prawo sprawi, że wieloetniczna demokracja zamieni się w etniczno-nacjonalistyczną autokrację.
Obywatele Indii nie poddali się tak łatwo. 82-letnia Bilkis Dadi (urodzona jako Bilkis Bano) dołączyła do tysiąca protestujących w muzułmańskiej dzielnicy w Delhi. Codziennie siedziała podczas protestów od rana do nocy.
I choć protesty się skończyły, Bilkis została uznana przez magazyn „Time” za jedną ze stu najbardziej wpływowych osób 2020 roku. W obliczu szerzenia się antydemokratycznych ruchów stała się symbolem wartości, o które warto walczyć.
Monica Lennon, posłanka w parlamencie szkockim, i Nicola Sturgeon, pierwsza ministra Szkocji: Powszechny dostęp do produktów higienicznych
Każda kobieta miesiączkuje, ale prawie żaden kraj nie uznaje, że produkty sanitarne, takie jak podpaski czy tampony, są równie niezbędne jak papier toaletowy.
W listopadzie tego roku wszystko się zmieniło dzięki Monice Lennon i Nicoli Sturgeon. Szkocja stała się pierwszym krajem na świecie, gdzie produkty sanitarne są darmowe. Lennon od lat walczyła z „menstruacyjnym ubóstwem”, przez które wiele osób nie stać na podstawowe produkty sanitarne.
Dyskutując na temat ustawy, szkocki rząd poruszył często pomijane kwestie endometriozy i zdrowia kobiet. Przykład Szkocji ma szansę zmniejszyć tabu wokół menstruacji i zapewnić kobietom i dziewczynkom na całym świecie wolny dostęp do produktów sanitarnych.
Sanna Marin, premierka Finlandii: Prawo do samookreślenia
Pomimo że Finlandia jest znana z progresywności, prawo wobec osób transpłciowych odbiega od tego obrazu. Osoby transpłciowe były zmuszane do wzięcia udziału w badaniach zdrowia psychicznego i przechodzenia przez proces sterylizacji, jeżeli chciały ubiegać się o prawne rozpoznanie ich tożsamości płciowej. Premierka Finlandii, Sanna Marin, postanowiła to zmienić. Opowiedziała się za prawem do samodecydowania o swojej tożsamości: – To nie należy do moich obowiązków. To obowiązek każdego z nas, aby określić swoją tożsamość – mówiła.
To jedna z najnowszych feministycznych regulacji Marin, której rząd składa się w większości z kobiet. Wspierając nowe prawo dotyczące osób transpłciowych, Marin chce się pozbyć przedawnionych definicji norm płciowych i zapewnić wszystkim wolność do tego, aby określać się i żyć po swojemu.
Nemonte Nenquimo, rdzenna przywódczyni Waorani, Ekwador: Aktywistka klimatyczna
Na Zachodzie zazwyczaj biali mężczyźni dowodzą ruchem na rzecz klimatu. To jednak Nemonte Nenquimo, 34-letnia przywódczyni plemienia Waorani w Ekwadorze, stanowi najsilniejszy głos w walce przeciwko zmianom klimatycznym. Tak jak inne rdzenne plemiona na całym świecie, plemię Waorani znalazło się na pierwszej linii frontu w walce o planetę.
Nenquimo postawiła się rządowi Ekwadoru, który chciał wydać pozwolenie na wiercenie platform wydobywających paliwa kopalne w Amazonii. W obliczu pożarów w lasach Amazonii kobieta nagłaśniała sprawę na całym świecie, pokazując, jak kryzys klimatyczny wpływa na jej ludzi. „Ziemia nie oczekuje, że ją ocalisz, ale oczekuje, że będziesz ją szanować. My, rdzenni mieszkańcy, oczekujemy dokładnie tego samego” – pisała w artykule dla magazynu „The Guardian”.
Sarada Peri jest byłą autorką przemówień prezydenta Baracka Obamy i założycielką Peri Communications.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.