
Dziennikarka, ilustratorka, graficzka i filantropka związana z Białymstokiem, Łodzią, Warszawą oraz Berlinem. Dla słynnej Mody Polskiej zaprojektowała pierwszą kolekcję młodzieżową. Pełniła funkcję kierowniczki artystycznej w Ledzie oraz Telimenie i przeniosła futuryzm za żelazną kurtynę, lansując estetykę zachodniego nurtu Space Age. Helena Bohle-Szacka była jedną z najważniejszych osobowości świata sztuki powojennej Polski, choć wciąż niewystarczająco docenianą. Teraz artystkę, jej spuściznę oraz wpływ na szeroko pojętą kulturę i społeczeństwo na nowo odkryjemy na wystawie „Helena Bohle-Szacka. Przenikanie” w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi. Kuratorem wystawy jest wykładowca i krytyk mody współpracujący z „Vogue Polska” Marcin Różyc.
W latach 50. Polska powoli podnosiła się z powojennych gruzów. Trwała wielka odbudowa. Ale narodowy zryw obejmował nie tylko podwaliny miast, ale też życie kulturalne oraz artystyczne – począwszy od zacieśniania społecznych więzi, przez kreowanie nowej, wspólnej estetyki po modę, która mimo systemowych ograniczeń (wpływy ZSRR i budowany w cieniu „wielkiego brata” PRL), przez dłuższy czas, jako jedyna wprowadzała na ulice plamy żywych barw.

Jednym z głosów pokolenia odbudowy była urodzona w 1928 roku w rodzinie zasymilowanych Żydów Helena Bohle-Szacka, więźniarka obozów koncentracyjnych Ravensbrück i Helmbrechts oraz ocalona z „marszu śmierci”, a tuż po zakończeniu wojny legenda życia towarzysko-artystycznego Łodzi i studentka tamtejszej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych. Po dyplomie pisała do „Dziennika Łódzkiego” i udzielała czytelniczkom i czytelnikom porad w kwestii mody. Projektowała znaki graficzne dla polskich przedsiębiorstw i tworzyła ilustracje dla polskich i międzynarodowych miesięczników, w tym dla „Mody” i „Urody”. Od 1957 roku realizowała projekty, najpierw jako kierowniczka artystyczna Domu Mody Telimena, później pracując w słynnej Modzie Polskiej u boku Stanisława Kudaja i Michała Rozena. Następnie dołączyła do Społecznego Zakładu Konfekcyjnego Leda i wykładała na Wydziale Tkanin i Ubioru Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Łodzi.

W projektach odwoływała się do poszukiwań artystycznych mentora, wybitnego teoretyka sztuki i malarza Władysława Strzemińskiego. Inspiracji poszukiwała w ludowości, neoplastycyzmie i abstrakcji. Równolegle do Pierre’a Cardina czy Paco Rabanne’a – francuskich pionierów nurtu Space Age inspirowanego podbojami kosmosu, odwoływała się do futuryzmu. Gdy nad Sekwaną Yves Saint Laurent malował trapezowe sukienki kolorami Mondriana, ona szyła identyczne nad Wisłą.

Kres jej pracy twórczej w Polsce nastał w 1968 roku, kiedy w następstwie wydarzeń marcowych i antysemickiej nagonki, przeprowadziła się z mężem do Berlina Zachodniego. Tam kontynuowała karierę projektantki i wykładowczyni w berlińskiej Lette-Schule.

Jej grafiki wystawiano w ponad 40 galeriach na całym świecie. Wydała dwie autorskie książki. Na emigracji stworzyła enklawę dla artystów i artystek z Niemiec i Europy Środkowo-Wschodniej. Wspierała uchodźców, a w latach 80. uczestniczyła w akcji pomocy „Solidarności”. U schyłku życia, walcząc z dyskryminacjami oraz szowinizmem, zabierała publicznie głos w imieniu zamordowanych w obozach zagłady.

Teraz jej losy i twórczość przybliży multidyscyplinarna wystawa „Helena Bohle-Szacka. Przenikanie” w Centralnym Muzeum Włókiennictwa w Łodzi, która pod opieką kuratora Marcina Różyca powstała na podstawie archiwów przechowywanych w Galerii im. Sleńdzińskich w Białymstoku. Tamtejsze zbiory zreinterpretowali artystki i artyści, aktywistki i aktywiści oraz projektantki i projektanci, wśród nich m.in. Zuza Golińska, Krzysztof Gil, Luka Jascz, Sebul, Jana Shostak i Kamil Wesołowski, którzy oparli swoje prace na biografii i twórczości Heleny Bohle-Szackiej. Staną się one pretekstem do rozmowy o terrorze i wolności, a także o tożsamości narodowej, przyjaźni, modzie i pamięci.
Wystawa dostępna jest od 21 października 2021 roku do 20 marca 2022 roku. 22 października o godz. 17 odbędzie się oprowadzanie kuratorskie. Więcej o ekspozycji na stronie cmwl.pl.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.