Wystawa „M&Others: Mode en moederschap” w Modemuseum w Hasselt to pierwsza w historii modowa ekspozycja, której głównym tematem jest macierzyństwo. Simone Rocha, Jacquemus, Thebe Magugu oddają w swoich projektach hołd matkom, zwracają uwagę na różne odcienie bycia rodzicem, podkreślają znaczenie prawa do aborcji, interpretują na nowo dawne mity.
Współczesne matki coraz rzadziej idealizują macierzyństwo, w XXI wieku można o nim mówić otwarcie i bez ogródek. Trudne doświadczenia czy strach związane z rodzicielstwem wybrzmiewają także na wybiegach. Macierzyństwo bywa również metaforą, za pomocą której porusza się problemy niezwiązane z posiadaniem dzieci.
W modzie ważną rolę pełnią wreszcie wyidealizowane wspomnienia o matkach, których styl, ale też miłość, wykonywany zawód czy poglądy polityczne ukształtowały kariery wielu projektantek i projektantów.
Oto kilka ważnych wątków z ekspozycji „M&Others: Mode en moederschap”.
Simone Rocha, Ann Demeulemeester, Comme des Garçons mówią o zderzeniu macierzyństwa z karierą
Jesienno-zimowa kolekcja Simone Rochy z 2016 roku była autobiograficzna. Irlandka tworzyła ją w czasie ciąży, a podczas tygodnia mody musiała połączyć obowiązki matki z organizacją show.
Elementy pokazanych na wybiegu strojów nawiązywały do ubranek niemowlaków, wśród ozdób projektów pojawiły się kokardki i śliniaki albo nawiązania do uniformów pielęgniarek ze szpitala położniczego. Rozdarcia, wydłużenia, wystrzępienia i asymetryczne linie odzwierciedlały zamęt wywołany narodzinami dziecka. Z chaosem walczyła modowa klasyka, symbolizowała starania o to, by macierzyństwo nie pochłonęło kreatywności. Tiulowe sukienki, garsonki, futra, starodawne kroje odwoływały się do relacji z matkami i babkami.
Problem pogodzenia ciężkiej pracy projektantki z byciem opiekuńczą matką poruszała też AnnDemeulemeester, która, jak pisała w „Vogue’u” Sarah Mower, nie chciała poświęcać macierzyństwa dla kariery i kariery dla macierzyństwa, dlatego razem z mężem wybudowała specjalny korytarz, łączący dom z pracownią. Dzięki temu szybko odpowiadali na potrzeby dziecka.
W artykule „Ann Demeulemeester Leaves Her Label” (z 13 listopada 2013) Mower zaznaczyła także, że pracodawcy z branży mody otwarcie kwestionują to, że kobieta może być jedocześnie zaangażowaną w życie dziecka matką i wiodącą kreatorką. Demeulemeesterudowodniła, że można tak pracować, zagrała prezesom na nosie.
W wiosennej kolekcji Comme des Garçons z 2019 roku pojawił się garniturowy kombinezon z wymownym pęknięciem, z którego wydostawała się forma przypominająca ciążowy brzuch; wyglądająca też jak rozłupana skorupa jaja. Pokaz, podczas którego pokazano też łańcuchy i okowy, interpretowano jako autobiograficzną wypowiedź na temat trudu, z jakim wiąże się praca projektantki i właścicielki domu mody. W kolekcji starano się przedstawić figurę matki odpowiadającej za los wielu pracowników, a także kobiety umęczonej, przytłoczonej i zmuszonej do nieustannej kreatywności, do niekończącej się twórczej płodności.
Jezabelle Cormio podkreśla, jak ważne jest prawo do aborcji
Możliwość dokonania bezpiecznej aborcji jest niezbywalną częścią świadomego i bezpiecznego macierzyństwa. W 2020 roku w walkę o prawo do terminacji ciąży zaangażowały się między innymi warszawska projektantka Ania Kuczyńska i supermodelka Anja Rubik. Rok wcześniej Alessandro Michele, który stał wtedy za sterami Gucci, pokazał na wybiegu suknię ozdobioną aplikacją łączącą kształt macicy, jajników i kwiatów. W kolekcji znalazł się też T-shirty z hasłem „My body, my choice”. Alessandro Michele podjął ten temat z powodu silnego wzrostu antyaborcyjnych tendencji w Stanach Zjednoczonych.
„We’ll see how you feel about abortions after I fuck your husband” – to hasło z koszulki progresywnej włoskiej marki Cormio z kolekcji wiosna-lato 2023, która prezentowana jest w Muzeum Mody w Hasselt. Pokaz odbył się we wrześniu 2022 roku, w momencie, w którym wzrastało poparcie dla ugrupowań skrajnie prawicowych.
Jezabelle Cormio tworzy kolekcje zaangażowane i opatrzone wymownymi tekstami, które widnieją na ubraniach, są elementem ścieżki dźwiękowej pokazu albo publikowane są na Instagramie. Poruszała między innymi problem społecznej presji – wymuszania na Włoszkach tego, by zostały matkami, i krytykowania tych kobiet, które nie chcą mieć dzieci.
„Motherhood: The only place you can experience heaven and hell at the same time” – to kolejny slogan Cormio. Tym razem projektantka zwracała uwagę na trudy i radości macierzyństwa.
Wśród modelek chodzących po wybiegu mediolańskiej marki były kobiety z dziećmi i kobiety w ciąży, a scenografie współtworzyły dziecięce zabawki.
Christian Dior, Jacquemus, Thebe Magugu oddają hołd matkom
John Galliano, gdy kierował Diorem, złożył hołd matce założyciela domu mody. Jej styl wpłynął m.in. na powstanie ikonicznego powojennego New Looku.
Na początku mrocznego i pełnego dramatyzmu pokazu „Christian Dior haute couture zima 2005” na wybieg wjechał powóz, z którego wyszedł mały chłopiec w marynarskim stroju. Modelem był młodziutki Chrystian, a otwierająca show modelka zagrała jego matkę. Strój ducha Madame Dior stał się odważną reinterpretacją mody z czasów belle époque. Tworzyły go spektakularny kapelusz, wielkie perły, parasolka, falbany i spódnica z wystającą pupą. Wszytko utrzymane było w niebieskawym, trupim odcieniu szarości, inspirowanym barwą żwiru z alejek ogrodu otaczającego rodzinny dom Christiana Diora w Granville. Wspomnieniowy show powstał z okazji setnych urodzin Diora.
W Hasselt wystawiono także słynny T-shirt ozdobiony sloganem: „We Should All Be Feminist” z kolekcji wiosna-lato 2017, czyli z debiutanckiego show Marii Grazii Chiuri dla Christiana Diora.
Dorastająca w Rzymie w latach 70. projektantka podkreśliła, że miłość do mody i zawodowe ambicje rozbudziła w niej matka, która była krawcową. Była też przedstawicielką pokolenia kobiet tworzących włoski ruch feministyczny, to one wywalczyły prawo do rozwodów i aborcji.
Matka jest też muzą Simona Porte’a Jacquemusa. Nazwa domu mody Jacquemus to jednocześnie nazwisko panieńskie mamy wychowanego w Prowansji projektanta. Valérie umarła zaledwie miesiąc po tym, jak Simon wyjechał na studia do Paryża.
Matki są też najważniejszymi bohaterkami i muzami Thebe Magugu. Projektant z RPA bada zwyczaje, tradycje i wygląd matek z dziewięciu różnych kultur zamieszkujących Republikę Południowej Afryki. Składa również hołd własnej matce, ciotkom, babce.
Di Petsa, przedstawiając postaci matek, interpretuje na nowo greckie mity
Najpiękniej kobiety w ciąży pokazuje Di Petsa, która reinterpretuje i feminizuje greckie mity, adorując jednocześnie różnorodne ciała.
Projektantka nawiązuje do znanej ze starożytności rzeźbiarskiej maniery mokrych szat, która rozwinęła się w Grecji pod koniec V w. p.n.e. Dimitra Petsa używa tego samego efektu, tworząc białe, drapowane suknie, które zakłada również na modelki w ciąży. Technologia pozwoliła jej przenieść manierę mokrych szat z kamienia na tkaninę.
Na jednym z pokazów Di Petsa w sukniach ślubnych przeszły także trzymające się za ręce panny młode – tęczowa para jednopłciowa.
Greczynka jest fanką bogini miłości Afrodyty. W najnowszej kolekcji „Eros in Pain” dołączyła do tej postaci Erosa. Mitologiczny towarzysz Afrodyty też dźwiga ciążowy brzuch. Wyjaśnieniem może być interpretacja wcześniejszego pokazu Di Petsy „I Am My Own Mother”, jego tytuł towarzyszy bowiem sfotografowanemu brzemiennemu Erosowi. Projektantka nawoływała w ten sposób do czułej opieki nad własnym ciałem, do bycia dobrą matką dla samej i samego siebie.
„M&Others: Mode en moederschap”, Modemuseum, Hasselt; wystawa czynna do 6 stycznia 2025
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.