Znaleziono 0 artykułów
17.01.2022

Yves Saint Laurent i sztuka: Wystawy w sześciu paryskich muzeach

17.01.2022
Yves Saint Laurent, 1971 /(Fot. Jeanloup Sieff, Centre Pompidou, MNAM-CCI, Dist. RMN- Grand Palais /Centre Pompidou, MNAM-CCI)

Sześć wiodących paryskich muzeów uczci 60. rocznicę pierwszego pokazu Yves’a Saint Laurenta. Centre Pompidou, Musée d’Art Moderne de Paris, Musée du Louvre, Musée d’Orsay, Musée National Picasso-Paris pokażą powiązania francuskiego projektanta mody z wielką europejską sztuką, eksponowaną na stałych wystawach. A w Musée Yves Saint Laurent Paris zobaczymy archiwa domu mody.

Pierwszy wybiegowy show Yves’a Saint Laurenta odbył się 29 stycznia 1962 roku w ówczesnej siedzibie domu mody przy Rue Spontini. Na wybiegu pojawiły się słynne dwurzędowe kurtki marynarskie, które połączono z jasnymi spodniami. Damskie stylizacje odważnie czerpały z męskiej garderoby. Oglądano też marynarki o formach zbliżonych do kwadratu i liczne tuniki. Kamienie i korale ozdabiające dekolty udawały naszyjniki. Modelki nosiły rozmaite kapelusze, chustki i turbany. Wpływ hinduskich tradycji dostrzeżono także w strojach.

Pokaz był wyczekiwany. 26-letni wówczas kreator zrobił wcześniej karierę za sterami Diora, którym kierował od 1957 do 1960 roku. Pierwszy autorski show YSL oglądały księżniczki, baronowe i pisarka Françoise Sagan.

Pierre Bonnard, Le jardin, 1937 ; musée dArt Moderne /(Fot. RMN-Grand Palais/Agence Bulloz)

Muzeum dOrsay: „W poszukiwaniu straconego czasu”

Fanką Yves’a Saint Laurenta była również bywalczyni i bogaczka Marie-Hélène de Rothschild. Gospodyni Château de Ferrières urządziła w 1971 roku bal z okazji setnych urodzin Marcela Prousta. W czasach gdy w zachodnioeuropejskiej i amerykańskiej modzie rozwijał się styl secesyjno-hipisowski, Yves Saint Laurent dodał do panujących tendencji estetykę zakorzenioną w belle époque.

Raoul Dufy, la Fée Electricité, 1937 /(Fot. Pierre Antoine, Muzeum Sztuki Nowoczesnej, Paryż)

Projektanta z Proustem łączyła także rezydencja. Saint Laurent i jego partner Pierre Bergé kupili w 1986 roku malowniczą rezydencję Château Gabriel w Normandii. Wystrój XIX-wiecznego domu z widokiem na ocean inspirowany był książką „W poszukiwaniu straconego czasu”. Każda z trzech sypialni połączonych z garderobą i łazienką nosiła imię jednego z bohaterów książki. W Château Gabriel urządzono pokoje: Charlus, Guermantes i Swann. Wystrój parteru nawiązuje do kolorystyki cyklu obrazów Claudea Moneta „Lilie wodne”.

A suknia YSL zaprojektowana dla Marie-Hélène de Rothschild przywodzi na myśl księżną Orianę de Guermantes, bohaterkę „W poszukiwaniu straconego czasu”. Elegancką satynową szatę w kolorze kości słoniowej będzie można oglądać w Muzeum dOrsay, gdzie pokazywane jest impresjonistyczne malarstwo Moneta i uroczy portret Marcela Prousta pędzla Jacquesa-Émilea Blanche’a.

Musée National Picasso: Żakiet w stylu kubistycznym

Z kubizmem dialoguje dwurzędowy żakiet z 1979 roku, który jest hołdem złożonym sztuce Pabla Picassa. Geometryczny, linearny wełniany projekt w kolorach niebieskim, czarnym i kremowej bieli przypomina strój surrealistki Nusch Éluard, sportretowanej przez Picassa w 1937 roku. Odrealniona, wieloaspektowa podobizna artystki zobrazowana została za pomącą ekspresyjnych linii, ostrych kątów, łuków i szlaczków.

Cała kolekcja Yves’a Saint Laurenta jesień-zima 1979 inspirowana była kubistycznym baletem „Parada” Siergieja Diagilewa z 1917 roku, do którego scenografię i kostiumy zaprojektował Pablo Picasso.

Centre Pompidou: Istota świata na sukience

W Centre Pompidou słynna neoplastyczna sukienka spotka się z Kompozycją II w kolorach czerwonym, niebieskim i białym, namalowaną przez Pieta Mondriana. Prekursor abstrakcji, twórca wyrastającego z kubizmu neoplastycyzmu tworzył geometryczne schematy oparte na czarnych poziomych i pionowych liniach, oddzielających białe pola i powierzchnie, pokryte trzema zasadniczymi kolorami: czerwienią, żółcią i błękitem; czerń i biel to nie-kolory, a ich pomieszanie tworzy dozwoloną w neoplastycyzmie szarość. Odrzucając formy przedstawiające geometryczni abstrakcjoniści poszukiwali schematów, które wyrażałyby wewnętrzną istotę świata.

Composition en rouge, bleu et blanc II, 1937 Piet Mondrian (dit), Mondriaan Pieter-Cornelis (1872-1944) /(Fot. Centre Pompidou, MNAM-CCI, Dist. RMN-Grand Palais / Jacques Faujour)

W 1965 roku Yves Saint Laurent zmienił tradycyjne podobrazie na minisukienkę, która stała się jedną z najsłynniejszych XX-wiecznych reinterpretacji dzieł sztuki, dokonanych w modzie. Sukienka Hommage à Piet Mondrian była spełnieniem marzeń wielu artystek i artystów, którzy postulowali, by awangardowe dzieła sztuki wpisywały się też życie w codzienne.

Sukienka w hołdzie dla Mondriana, jesień-zima 1965 /(Fot. Collection Musée Yves Saint Laurent Paris © Yves Saint Laurent @ Nicolas Mathéus)

Zielone futro z 1971 roku skonfrontowane zostanie z obrazem Martiala Raysse „Made in Japan – La Grande Odalisque” z 1964 roku. Francuski artysta, używając ironii i ocierając się o amerykański pop-art, dekonstruował ideały kobiecego piękna wylansowane przez arcydzieła sztuki, takie jak wisząca w Luwrze „Wielka odaliska” autorstwa Jeana Augustea Dominiquea Ingres’a. Yves Saint Laurent tworzył własne ideały piękna.

Musée du Louvre: Królowie błysku

Fascynacja złotem oraz światem słońca znajdzie odzwierciedlenie w bogato ornamentowanej i wypełnionej obrazami Galerie dApollon w Luwrze. Ozdobna sala była pierwotnie holem recepcyjnym Ludwika XIV, zwanego Królem Słońce. Dziś prezentowane są tu francuskie klejnoty koronne. 29 stycznia dopełni je haftowana złotem i kryształami górskimi uszyta z organzy marynarka Yves’a Saint Laurenta z 1990 roku.

Musée dArt Moderne de Paris: Bajki o kolorach i elektryczności

Eksponowany w Musée dArt Moderne de Paris obraz Pierrea Bonnarda „Le Jardin” z połowy lat 30. to przykład koloryzmu. Malarz wypracował własny nowatorski sposób łączenia kolorów. Tworzył oryginalne, niemal abstrakcyjne krajobrazy, skomponowane z intensywnych plam barwnych i światła. Efektem zachwytu nad malarstwem Bonnarda są dwie suknie z kolekcji haute couture wiosna 2001.

Barwy wieczorowych kompletów z kolekcji Yves’a Saint Laurenta jesień-zima 1992 tworzą wspólną opowieść z „La Fée Electricité”. Ten wielki fresk Raoul Dufy namalował na Wystawę Międzynarodową „Sztuka i Technika w Życiu Współczesnym”, która odbyła się w Paryżu w 1937 roku.

Dufy ozdobił ściany Pawilonu Światła i Elektryczności. Można powiedzieć, że „La Fée Electricité” to malarska bajka o wróżce, noszącej imię Elektryczność, w którą to opowieść wpleciono prawdziwą historię rozwoju techniki. Na monumentalnym wielokolorowym, rozświetlonym malowidle nie brak też motywów zaczerpniętych z greckiej mitologii. Praca trafiła do Musée dArt Moderne w 1964 roku.

Made in Japan - La grande odalisque, 1964 Martial Raysse 1936, Golfe-Juan /(Fot. Centre Pompidou, MNAM-CCI, Dist. RMN-Grand Palais / Philippe Migeat)

Musée Yves Saint Laurent Paris: Van Gogh i Braque

Yves Saint Laurent przestał projektować kolekcje haute couture w 2002 roku. Usytuowany przy 5 Avenue Marceau dom mody przekształcono w zarządzaną dziś przez Madisona Coxa Fondation Pierre Bergé – Yves Saint Laurent. Instytucja promuje dziedzictwo zmarłego w 2008 roku Yves’a Saint Laurenta, współtwórcy potęgi francuskiej gospodarki i kultury.

Yves Saint Laurent Veste Hommage à ma maison , 1990 /(Fot. Collection Musée Yves Saint Laurent Paris © Yves Saint Laurent @ Nicolas Mathéus)

W 2017 roku fundacja otworzyła Musée Yves Saint Laurent Paris, gdzie 29 stycznia wyeksponowany zostanie kwiecisty, pokryty słonecznikami żakiet z 1988 roku – hołd złożony malarstwu Vincenta Van Gogha, a także peleryna zaprojektowana ku czci Georgesa Braquea.

Inicjatorem i organizatorem imponującego przedsięwzięcia „Yves Saint Laurent Aux Musées” jest Fondation Pierre Bergé – Yves Saint Laurent; pokazy w sześciu muzeach będą trwały od 29 stycznia do 18 września 2022 roku.

Marcin Różyc
  1. Kultura
  2. Sztuka
  3. Yves Saint Laurent i sztuka: Wystawy w sześciu paryskich muzeach
Proszę czekać..
Zamknij