Po ogłoszeniu wojny w Ukrainie obywatele Rosji nie rzucili się do masowych protestów. Nie zdecydowali się także na otwarte poparcie wojny i zgłoszenie do armii. – Co zrobili Rosjanie? – pyta profesor Uniwersytetu Columbia Mark Lilla. – Pobiegli do sklepów Ikea, by kupić meble, nim je zamkną – dopowiada.
Wiele przemówień podczas tegorocznych Igrzysk Wolności skupiało się na apatii i obojętności współczesnego społeczeństwa. Lilla mówił o konsumpcjonizmie, gromadzeniu zysków, odgradzaniu się od inności.
Pisarz Edgar Keret poruszył temat hejtu w jego lewicowej bańce. Wystarczy stwierdzenie, że Władimir Putin nie jest Hitlerem i są pewne różnice między dyktatorami, by autor spotkał się z nienawiścią pozornie bliskich mu ludzi. Podkreślał, że we współczesnym świecie nie ma już miejsca na niuansowanie wiadomości, czerpanie z historii, wielość poglądów. Jest miejsce na przekleństwa, ubliżanie i wszechobecny strach.
Szczególne wrażenie zrobiło na mnie wystąpienie podróżniczki, pisarki i badaczki w dziedzicznie antropologii Jane Goodall. Tytuł wykładu: „Jak uratować planetę dzięki nauce i empatii”.
Wiele czytam o kolejnych mrocznych danych z Ukrainy. Raport ONZ informuje o viagrze, którą wspomagają się Rosjanie, by gwałcić Ukrainki. – Gwałt i przemoc seksualna są częścią strategii wojskowej Rosji w Ukrainie – mówi Pramila Patten, przedstawicielska ONZ do spraw przemocy seksualnej. – Kiedy kobiety są przetrzymywane przez wiele dni i gwałcone, kiedy zaczyna się gwałcić małych chłopców i mężczyzn, kiedy widzi się serię okaleczeń narządów płciowych, kiedy słyszy się, jak kobiety zeznają o rosyjskich żołnierzach wyposażonych w viagrę, to w sposób oczywisty mamy do czynienia ze strategią wojskową – podkreślała, wypowiadając się dla Agence France-Presse. ONZ informuje już o celowych próbach Rosjan „odczłowieczania ofiar”.
Kilka lat temu badałam okrutną przemoc w sierocińcu prowadzonym przez zakonnice. Dyrektorka ośrodka została skazana za pomoc w gwałtach, przemoc psychiczną i fizyczną. Wychowanek, który był ofiarą w ośrodku, po wyjściu zgwałcił małego chłopca. Zrobił to dokładnie w taki sam sposób, jak jego traktowano, gdy był dzieckiem. Następnie odebrał chłopcu życie.
Słuchając kolejnych wykładów wpływowych intelektualistów, zastanawiałam się, w jaki sposób obojętność, o której mówią, wpłynie na kolejne pokolenia. Myślałam także o Rosjanach i Ukraińcach. Wojennych katach, którzy powrócą do swoich rodzin w różnych miejscowościach w Rosji. Nienawiści nie tylko do wrogów. Debacie społecznej, która podszyta jest obwinianiem i podejrzeniami.
Jane Goodall w umiejętny sposób przełamała te wystąpienia. Mówiła o empatii wynikającej z uczciwości – zdawaniu sobie sprawy z naszego braku wiedzy o przeszłości, którą obarczeni są adwersarze.
Podróżniczka prowadziła badania, zapoczątkowane jeszcze przez antropologa Louisa Leakeya i jego rodzinę, dotyczące istoty życia. W swoich wypowiedziach mocno nawiązuje do początków istnienia człowieka, życia poza betonową dżunglą, w której koncerny maksymalizują nasze pragnienia. Uważa, że ucieczka w konsumpcjonizm wynika z braku sprawczości. I nieustannie powtarza, że to, kim jesteśmy, nie ma znaczenia. Liczy się tylko to, jakie wybory podejmujemy każdego dnia.
*
Justyna Kopińska: dziennikarka, socjolożka, zajmuje się tematyką kryminalną związaną z prawem karnym, sądami i więziennictwem. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej. Jest laureatką Nagrody Dziennikarskiej Amnesty International, Pióro Nadziei.
Otrzymała Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę Newsweeka im. Teresy Torańskiej oraz wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów. Autorka pięciu książek, m.in. „Z nienawiści do kobiet” i „Polska odwraca oczy”.
Jako pierwsza dziennikarka z Polski otrzymała European Press Prize w kategorii Distinguished Writing Award.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.