Uwielbiają go gwiazdy, ekolożki, alergicy i właścicielki sklepów vintage. To właśnie o materiale, jakim jest len, śpiewał Elton John w „Tiny Dancer”, a Amal Clooney i Andie MacDowell poświęciły mu większość miejsca w swoich przepastnych garderobach. Skąd taka popularność lnianych tkanin? I przede wszystkim – jak o nie dbać, by posłużyły na lata?
Len wyróżnia się na tle innych tkanin: nie przylega do skóry, jest przewiewny, oddycha, jest komfortowy nawet przy bardzo wysokich temperaturach, daje wrażenie „chłodzenia”. Nie uczula i działa antybakteryjnie, dlatego uwielbiają go alergicy. Ponadto jest o 30 proc. mocniejszy niż bawełna – to drugie, pod względem wytrzymałości, naturalne włókno na świecie. Jest także biodegradowalny.
Zalety lnu
Len nie tylko zachowuje swój kolor i nie żółknie, ale okazuje się też być z czasem bardziej miękki i wygodniejszy w użytkowaniu. Pięknie się starzeje – po latach regularnego noszenia, prania, suszenia i prasowania pozostaje szlachetny i wygląda jeszcze lepiej. Szyje się z niego m.in. sukienki, bluzki, koszule, spodnie, marynarki. Ceniony jest również w formie tekstyliów domowych, takich jak zasłony, pościel czy obrusy.
Wady lnu
Len ma jednak jedną wadę, która jednocześnie stanowi o jego uroku: gniecie się. Wynika to z jego natury – ten materiał powstaje z włókien, które nie są elastyczne, tylko sztywne, a więc po zmarszczeniu się nie wracają samodzielnie do swojej formy. Odpowiednie obchodzenie się z lnem może jednak wyraźnie spłycić jego codzienne zagniecenia.
Droga od łodygi do koszuli, czyli jak powstaje len i lniane ubrania
Żeby wiedzieć, jak dbać o lniane ubrania, trzeba najpierw przyjrzeć się temu, jak w ogóle powstaje ten materiał. Len wytwarzany jest z jednorocznej rośliny o tej samej nazwie, która kwitnie na niebiesko oraz biało. Znana była już w czasach starożytności, m.in. w Egipcie, Grecji i Rzymie, a pochodzi z rejonu Żyznego Półksiężyca na Bliskim Wschodzie. Gdy len dojrzeje, wyrywa się go wraz z korzeniami (zwykle ręcznie lub maszynowo). Następnie oddziela się w wodzie włókna od łodygi, suszy je, wydobywa z nich rdzeń i oczyszcza. Kolejne procesy obejmują czesanie, prostowanie i sortowanie. Dopiero po tych wszystkich etapach włókna są przędzione i zamieniane w tkaninę.
Co ciekawe, uprawa lnu zużywa zdecydowanie mniej wody, niż ma to miejsce w przypadku produkcji innych tekstyliów, a rośliny są wykorzystywane prawie w całości (nasiona przez przemysł spożywczy, na przykład do wytwarzania oleju, a łodyga – włókienniczy). Dziś ok. 80 proc. włókien lnianych produkowanych jest w zachodniej części Europy. Chociaż len jako tkanina jest idealny na lato, roślina lubi chłodniejszy klimat i w takim właśnie wyrasta.
Jak prać len w pralce?
Lniane bluzki, spodnie czy sukienki w większości przypadków nie wymagają specjalistycznego czyszczenia, dlatego można je prać w pralce. Wyjątkiem są bardziej formalne elementy garderoby, które – jeśli nie mamy wprawy w pielęgnacji lnianych ubrań – lepiej oddać do pralni. Len w domu pierzemy krótko, w letniej wodzie. Najlepiej w 30-40 stopniach Celsjusza, gdyż zbyt zimna lub zbyt gorąca temperatura może źle wpływać na włókna. Mocne płyny do prania, płukania czy zmiękczania, silne proszki oraz wybielacze nie są wskazane. Warto wybrać łagodny detergent.
Trzeba pamiętać, że ten materiał lubi przestrzeń, dlatego bęben pralki nie powinien być wypełniony po brzegi. Pozwoli to zminimalizować zagniecenia powstałe podczas prania. Lepiej nie łączyć go z innymi tkaninami i czyścić z tymi podobnymi kolorystycznie. Lniane ubrania zawsze należy odwrócić na lewą stronę przed włożeniem ich do pralki. Aby zachowały gładkość, trzeba wyjąć je z niej bezpośrednio po zakończeniu cyklu prania. Lepiej unikać też wirowania.
Jak usunąć plamy z lnu?
Można to zrobić na przykład domowym sposobem. Wystarczy zabrudzony fragment posypać sowicie solą i pozostawić na chwilę, by słone drobinki wchłonęły problematyczną substancję. Następnie przemywamy materiał, a w razie potrzeby pierzemy ręcznie. Wystarczy zanurzyć go w letniej wodzie, potrzeć o siebie i odcisnąć. Lnu lepiej nie wykręcać, ponieważ powoduje to odgniecenia i odkształcenia.
Jak suszyć len?
Nie tylko zbyt gorąca woda, lecz także suszenie w suszarce bębnowej może sprawić, że tkanina trochę się skurczy. Len schnie i wraca do formy w ekspresowym tempie. Przed suszeniem należy go jedynie wytrzepać, by wygładzić i rozprostować materiał. Najlepiej suszyć go na powietrzu, w miarę możliwości na płasko, żeby się nie odgniatał i nie tworzył linii.
Jak prasować len żelazkiem?
Len kocha wodę, więc prasujemy go, gdy jest jeszcze wilgotny, a jeśli nie zdążymy i wyschnie – warto go delikatnie zmoczyć (na przykład wodą z atomizera). Ten materiał można z powodzeniem prasować żelazkiem w bardzo wysokiej temperaturze, takiej jak 200 stopni Celsjusza. Świetnie sprawdzi się także parownica, która szybko wygładza ubrania i przy tym ich nie niszczy. Len zawsze prasujemy wywrócony na lewą stronę. Sam w sobie jest szlachetny i długowieczny, ale dzięki odpowiedniej pielęgnacji wykonane z niego elementy garderoby posłużą nam naprawdę długo.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.