Zarówno „ciężka praca”, jak i „ciężka zabawa” to formy ucieczki. Justyna Kopińska w cotygodniowym felietonie pisze o współczesnym przebodźcowaniu. W jaki sposób pomagać naszemu umysłowi odpoczywać?
– Po 2020 roku nastąpiła duża zmiana w naszej psychice – mówi mi doktora psychiatrii Magdalena Namysłowska. – Moja praca jest inna, zgłaszają się inni pacjenci. Ogólnoświatowa tragedia COVID-19 spowodowała zatrzymanie świata, który następnie ruszył „nadmiarowo”. Wielu ludzi nie umie się w nim odnaleźć.
Magdalena Namysłowska: Moi pacjenci sięgają po social media jak po narkotyk
W ostatnim czasie do gabinetów terapeutycznych zgłaszają się osoby z zaburzeniem koncentracji i uwagi. – Lekarze odnoszą wrażenie, że ludzie chcą żyć szybciej – mówi mi Namysłowska w podcaście „O milimetr do przodu”. – Może świat tak siłowo zatrzymany musi iść dalej. Moi pacjenci mówią, że są przebodźcowani. Mają wrażenie, że sięgają po social media jak po narkotyk. Kompulsywne działania odciągają ich od wartościowej pracy i przyjemności. Świat wirtualny jest tak zaprojektowany, by nas wsysać, inicjować nieustanny kontakt.
Czy wchodząc tak intensywnie w świat wirtualny, jesteśmy jeszcze w stanie dbać o ten rzeczywisty?
David Foster Wallace: Ciężka zabawa obiecuje nie tyle transcendencję lęku śmierci, ile zagłuszenie go
„Jest także inna droga przeciwko śmierci. Nie przesadna dbałość, lecz miłe podniecenie. Zamiast ciężkiej pracy, ciężka zabawa. Nieustanna aktywność, bankiety, śmiech i śpiew, adrenalina, ekscytacja, stymulacja. To sprawia, że człowiek czuje się rozwibrowany, żywy. Sprawia, że egzystencja zatraca poczucie przypadkowości. Opcja ciężkiej zabawy obiecuje nie tyle transcendencję lęku śmierci, ile zagłuszenie go”, pisał David Foster Wallace.
Zarówno „ciężka praca”, jak i „ciężka zabawa” to formy ucieczki. – Ile razy w ciągu dnia jest w twojej głowie cisza? – pyta dr Namysłowska. – Świadomie pilnujmy tego, żeby sięgać po to, co kochamy, lubimy, co nas relaksuje, co jest dla nas kreatywne, co jest niewirtualną przyjemnością. Bo świat się nie zmieni. Będzie nas coraz mocniej bombardował, zachęcał do tego, by mieć życie instant.
Irena Namysłowska: Szacunek do odrębności drugiego człowieka to najważniejsza część pracy psychiatry
Podczas kolacji na konferencji Impact’24 Magdalena Namysłowska ujęła mnie szacunkiem, z jakim mówiła o swojej mamie.
„Gdyby zapytano mnie o główne cechy mojej pracy, to na pierwszym miejscu wymieniłabym szacunek do odrębności drugiego człowieka, ciekawość tego, jaki on jest, jaką przynosi opowieść o sobie i świecie, cierpliwość, a także pokorę. Traktuję tę pracę jako przywilej i dar. To wspaniałe, jeśli przy tym mogę pomagać ludziom”, pisze profesor Irena Namysłowska.
Jej córka Magdalena podąża drogą wytyczoną przez panią Irenę. Mówi mi, że umysł pacjenta jest jak puzzle, które kochała w dzieciństwie. Niekiedy puzzle są odwrócone, ale gdy pomagamy drugiemu człowiekowi je zobaczyć, dość szybko zaczyna budować unikalny obraz. To fascynujący proces.
Dlaczego to, co kiedyś sprawiało nam przyjemność, dziś nuży?
Ostatnio często słyszę: „Nie jestem sobą”. Znajomi zastanawiają się, dlaczego pewne aktywności, które zawsze sprawiały im radość – spotkania z przyjaciółmi, góry, pyszne jedzenie, podróże, przyroda – są nadal częścią życia, ale przestały dawać ekscytację. Niektórzy zastawiają się, czy nie jest to naturalny element starzenia się. Wówczas myślą, że ten proces będzie jeszcze postępował.
Okazuje się, że można tę ekscytację i radość przywracać. Ułożyć puzzle naszego umysłu tak, by przestały krystalizować lęki. W zależności od stopnia złożoności problemu można budować rezyliencję samemu, zgłosić się do terapeuty lub psychiatry. Ważne, by wybrać osobę, którą naprawdę fascynuje nasza opowieść.
*
Podcast „O milimetr do przodu”:
Justyna Kopińska to nagradzana dziennikarka i reporterka. Ukończyła socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Doświadczenie zawodowe zdobywała w Stanach Zjednoczonych i Afryce Wschodniej.
Autorka sześciu książek, m.in. „Czy Bóg wybaczy siostrze Bernadetcie”, „Polska odwraca oczy”, „Lekarstwo dla duszy”.
Twórczość przyniosła jej wiele nagród – jako pierwsza Polka została uhonorowana europejską nagrodą European Press Prize w kategorii Distinguished Writing Award. Zdobyła m.in. Nagrodę PAP im. Ryszarda Kapuścińskiego, Grand Press, Nagrodę „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej i Wyróżnienie Radia ZET im. Andrzeja Woyciechowskiego. Dwukrotna laureatka Mediatorów w kategorii reformator.
Otrzymała ustanowione przez prezydenta odznaczenie Infantis Dignitatis Defensori za zasługi dla ochrony dzieci w instytucjach zamkniętych.
Prowadzi podcast „O milimetr do przodu” o drogach do holistycznej poprawy życia. Od 2023 roku jest członkinią jury Nagrody „Newsweeka” im. Teresy Torańskiej.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.