Znaleziono 0 artykułów
03.10.2022

Steven Stokey-Daley: Angielskość i wielopłciowość

03.10.2022
(Fot. materiały prasowe)

Talent Stevena Stokeya-Daleya, założyciela firmy S.S. Daley, rozkwita. Projektant pisze właśnie nowy rozdział w historii brytyjskiej mody męskiej, która nie jest już tylko dla mężczyzn. Dekonstruuje, a zarazem afirmuje tradycję, inspiruje się miłością i składa hołd tym, dla których miłość była zakazana. Zeszłoroczny zdobywca LVMH Prize jest jednym z najciekawszych twórców świeżej queerowej estetyki.

Queerowa literatura epistolarna

Punktem wyjścia dla stworzenia najnowszej kolekcji S.S. Daley (wiosna-lato 2023) stała się literatura i queerowa tożsamość Vity Sackville-West. Urodzona w 1892 r. poetka była partnerką i muzą Virginii Woolf. West zainspirowała pisarkę do napisania „Orlando”. Tytułowa bohaterka powieści żyje przez wiele stuleci i podróżując przez epoki, reprezentuje różne płcie, również nieokreślone, zakłada rozmaite płciowe kostiumy. Orlando jest wielopłciowa, niebinarna lub płynna płciowo. A może transpłciowa? Podobnie wielowymiarowa jest tożsamość Vity.

W 2003 r. ukazał się polski przekład książki „Morświn w różowym oknie. Listy Virginii Woolf do Vity Sackville-West”. Podczas wrześniowego show marki S.S. Daley aktorzy z National Youth Theatre of Great Britain czytali jednak inną miłosną korespondencję – listy pisane między Vitą i Violet Keppel. Obie literatki żyły w czasach, w których homoseksualne relacje były zakazane. Gdy podróżowały po Europie, to Sackville-West zakładała męskie stroje, dzięki czemu para mogła okazywać sobie uczucia nawet w miejscach publicznych.

Na uroczych ubraniach Daleya widać sylwetkę królika. Nazwa ssaka pojawia się w korespondencji zakochanych kobiet wtedy, kiedy wspominają o nielegalnej lesbijskiej miłości. Królik jest ich miłosnym szyfrem.

(Fot. materiały prasowe)

Miłość kwitnąca w ogrodach

Kroje ubrań S.S. Daley łączą arystokratyczne wyrafinowanie z chłopięcą wygodą i eleganckim sportowym stylem. W kolekcji widać też roślinne nadruki i nawiązania do pracy w ogrodzie. Vita Sackville-West, muza Stevena Stokeya-Daleya, była cenioną filozofującą i grzebiącą w ziemi ogrodniczką. Poetka dorastała w średniowiecznym zamczysku w Knole w hrabstwie Kent. Historia tamtejszego ogrodu sięga XV w. Później, razem z mężem, z którym żyła w otwartym związku, mieszkała w mniejszym zamku Sissinghurst. Częścią posiadłości był uprawiany przez West ogród, którego rozmach imponuje do dziś. Uważała, że przyroda wyraża i odzwierciedla idealny kosmiczny porządek.

Ogrody, plaże, parki miały też kluczowe znaczenie dla rozwoju kultury queerowej. W czasach, w których relacje między osobami LGBTQ+ były zakazane (w Anglii seks homoseksualny był nielegalny aż do 1967 r.), to na łonie natury kwitły niedozwolone romanse, relacje społeczne i wolna sztuka. Queerowa miłość i kultura rozwijały się w wielkomiejskich klubach nocnych, kawiarniach, ustronnych miejscach otoczonych przyrodą i w niektórych arystokratycznych posiadłościach. Kolekcja S.S. Daley „The Robe Room Is Becoming the Garden” (jesień-zima 2021) inspirowana jest serią zdjęć Cecila Beatona, który w czasach międzywojennych uwieczniał dragowe i kostiumowe zabawy urządzane w angielskich majątkach.

(Fot. materiały prasowe)

Jeszcze więcej queerowej literatury 

Steven Stokey-Daley analizuje uniformy z elitarnych szkół i uczelni. Projektant szuka queerowego ducha w brytyjskich tradycjach bazujących na heteroseksualnym, męskim porządku. Fascynują go mundurki i stroje sportowe noszone przez wychowanków instytucji, w których kształcą się przyszli premierzy, ministrowie, przedstawiciele rządu Wielkiej Brytanii. Należą do nich Harrow School i Eton College. Typowym dla S.S. Daley ubiorem są tak zwane oxford bags, czyli spodnie z bardzo szerokimi nogawkami noszone w latach 20. przez studentów z Oksfordu.

Wśród najbardziej inspirujących dzieł literackich Daley wymienia melodramatyczną powieść „Maurycy”. Edward Morgan Forster opisuje w niej homoseksualne romanse i miłości studenta Uniwersytetu Cambridge. Kolejnym utworem, do jakiego projektant się odnosi, jest „Another Country” Juliana Mitchella. Akcja sztuki dzieje się w latach 30. i opowiada o studentach snobistycznej szkoły, z których jeden jest osobą homoseksualną, a drugi marksistą. Listę literackich źródeł domyka „Powrót do Brideshead” Evelyna Waugha, historia męsko-męskich miłości rozkwitających na Uniwersytecie Oksfordzkim i w tytułowej posiadłości.

(Fot. materiały prasowe)
(Fot. materiały prasowe)

W prezencie od Alexandra McQueena

Daley, absolwent University of Westminster, skończył studia w 2020 r. i rozpoczynał karierę w momencie, w którym rozszalała się pandemia, a przyszłość mody widziano raczej w czarnych barwach. Jego problemem było również sfinansowanie produkcji kolekcji dyplomowej. Projektant pochodzi z rodziny robotniczej. Urodził się w małej miejscowość Lydiate, a jego babcia pracowała w fabryce odzieżowej w Liverpoolu.

Z pomocą przyszła mu Sarah Burton. Kreatorka Alexandra McQueena zadecydowała, że podaruje zalegające w archiwum tkaniny studentom kończącym University of Westminster i Central Saint Martins. Realizacje Daleya zrobiły furorę. Urodzony niedaleko Liverpoolu twórca zaprojektował między innymi elegancki, ale postrzępiony pasiasty płaszcz o kroju przypominającym szlafrok i trencz reglanowy, wykonany z tkaniny ozdobionej przejrzystą, cienką kratką typu Tattersall. Kraciasty model był wyrazem miłości do lorda Sebastiana Flyte'a, czarującego, nieszczęśliwego bohatera „Powrotu do Brideshead”. Wykonanymi z surowców McQueena ubraniami zachwyciła się Sarah Mower, wpływowa redaktorka „Vogue’a”.

(Fot. materiały prasowe)

Harry Styles oraz inni zjawiskowi mężczyźni

Dyplomową kolekcję Daleya dostrzegł też Harry Lambert, stylista nowych ikon brytyjskiego kina i teatru: Eddiego Redmayne'a, Josha OConnora i Emmy Corrin. Lambert ubiera również rewolucjonistę męskiej mody Harry'ego Stylesa. Stylista wykorzystał projekty S.S. Daley w teledysku „Golden”, w którym widać przypominające suknię spodnie typu oksfordzkiego.

Harry Styles i S.S. Daley reprezentują podobną estetykę; wyróżnia ich poważnie traktowana chłopięcość, delikatna i romantyczna męskość oraz nowatorstwo wyrastające z tradycji. Obaj artyści tworzą modową tożsamość płciową, bazując na wolności i fantazji.

Josh OConnor, grający księcia Karola w serialu „The Crown”, na rozdanie British Academy Film Awards przyszedł w granatowym garniturze uszytym z podarowanej przez McQueena grubej, szczotkowanej bawełny. Jego marynarka zapinana jest na ceramiczne, ręcznie malowane guziki. Eddiego Redmaynea sfotografowano z kolei w granatowym swetrze marki S.S. Daley, ozdobionym motywem nawiązującym do XVII-wiecznego talerza z napisem „You & I are Earth, 1661”, który znaleziono w londyńskim kanale ściekowym.

Steven Stokey-Daley (Fot. ImaxTree)

Angielski do szpiku kości

Daley nieustannie nawiązuje do różnych brytyjskich tradycji. Nadruki na oksfordzkich spodniach podobne są do kwiatów z ubrań księżnej Diany. W kolekcjach powtarzają się elementy zaczerpnięte z uniformów uczniów uprawiających sporty wodne. Oficjalne stroje zawsze są czymś przełamane. Słomkowy żeglarski kapelusz ozdabiają kwiaty, trawy i pawie pióra.

Wszechobecne kwiaty to wynik fascynacji angielską przyrodą i wnętrzami – kwiatami z zasłon, narzut, poszewek i tapet, obecnych zarówno w biednych, jak i bogatych domach wyspiarzy.

Pandemia i szacunek dla zasad etyki nauczyły projektanta korzystania z istniejących, znalezionych w okolicy tworzyw, takich jak: obrusy, ozdobne ręczniki kuchenne czy pościel z Liverpoolu. Nowe tkaniny pochodzą tylko z brytyjskich fabryk. Projektant zatrudnia krawcowe, które dawniej pracowały z jego babcią. 

W ubiegłym roku marka S.S. Daley zadebiutowała na londyńskim tygodniu mody. Pokaz kolekcji wiosna-lato 2022 połączony został ze spektaklem zagranym przez aktorów z National Youth Theatre. Przygotowania do show zobaczyć można w krótkim dokumencie „SSDaley LFW – NWSPK”, opublikowanym na platformie Vimeo. Projektant i artyści powrócili do wspomnień ze szkoły, do czasów, w których kształtowała się ich chłopięca i męska tożsamość. O swoich doświadczeniach mówi również osoba urodzona w ciele kobiety. Przedstawienie i kolekcja to opowieść o przeżyciach towarzyszących zakładaniu chłopięcych i męskich kostiumów, podróż w głąb chłopięcości, która w wydaniu S.S. Daley jest ze wszech miar angielska i wielopłciowa.

Marcin Różyc
  1. Moda
  2. Zjawisko
  3. Steven Stokey-Daley: Angielskość i wielopłciowość
Proszę czekać..
Zamknij