Historia jednego zdjęcia: Elżbieta II z Karolem i Anną w 1952 roku

We wrześniu 1952 roku Elżbieta II świętowała czwarte urodziny pierworodnego syna w ogrodach zamku Balmoral. Dziś jest najdłużej panującą monarchinią w historii Wielkiej Brytanii, a Karol – następcą tronu. W lutym królowa obchodzi platynowy jubileusz koronacji.

Właściwie wyglądają jak zwyczajna rodzina z lat 50. XX wieku. Elżbieta w garsonce, perłach i z ufryzowanymi w subtelne fale włosami, czteroletni Karol i dwuletnia Anna w dopasowanych ubrankach – sweterkach ze złotymi guziczkami, błękitnych koszulkach i brązowych spodniach. Za obiektywem mógłby stać dumny ojciec. Dzieci patrzą w tym samym kierunku co mama, poza kadr. Ona wydaje się pełna nadziei, oni trochę zniecierpliwieni, jak to przedszkolaki zmuszone do pozowania do portretu.

Ale w tym zdjęciu nie ma nic zwyczajnego. Matką jest Elżbieta, która jeszcze nie wie, że niedługo później zostanie królową Wielkiej Brytanii, a w XXI wieku, a dokładniej w roku 2022, najdłużej panującą monarchinią w historii tego państwa. Za to jej pierworodny syn – naburmuszony chłopiec z portretu – stanie się następcą tronu, który nie może się doczekać korony. Jego młodsza siostra, Anna, mistrzyni jeździectwa, na zawsze pozostanie w cieniu mamy.

Elżbieta II: Trudna rola matki

Dopiero „druga rodzina”, jak biografowie Windsorów nazywają okrytego dziś niesławą Andrzeja i Edwarda, najmłodszego syna Elżbiety i księcia Filipa, w pełni uszczęśliwiła matkę. Za pierwszym razem obawiała się rodzicielstwa, nie wiedząc, czy prawidłowo wypełni rolę matki. Czytała mnóstwo poradników, by uniknąć błędów. Karola i Annę wychowywała jako księżniczka, a potem młoda monarchini, urodzonych dziesięć lat później synów już jako pewna siebie, potężna i majestatyczna królowa. Gdy Andrzej i Edward byli mali, Elżbieta zdecydowała się nawet na 18-miesięczny urlop macierzyński.

W pierwszych latach życia Karola i Anny Elżbieta była zmuszona godzić pracę z rodziną. Jak każda kobieta dziś, ale nie każda w jej epoce. Inna była też natura jej zobowiązań zawodowych. Gdy odbywała półroczną podróż po 13 krajach Wspólnoty Narodów, kilkuletnie dzieci zostały w Anglii. Po rozłące przywitała się z nimi uściskiem dłoni. W końcu publiczne okazywanie uczuć jest niezgodne z etykietą.

Królowa uznała, że wielomiesięczna wyprawa mogłaby zaburzyć ich rutynę. Ustalaną nie przez matkę, ale sztab niań, w porozumieniu z księciem Filipem, odpowiedzialnym za najważniejsze rodzinne decyzje. Dorosły Karol z żalem wspominał, że to opiekunki były świadkiniami jego pierwszych kroków, one uczyły go, jak się bawić, one otworzyły go na emocje. Nie może także matce wybaczyć, że wysłała go do szkoły z internatem, gdzie czuł się samotny, odrzucony i niepewny. Anna też ocenia matkę surowo, choć opowiada, że sama zrobiła wszystko, żeby się do niej zbliżyć. Matkę i córkę połączyła miłość do jazdy konnej.

Monarchia przede wszystkim

Elżbieta dawała dzieciom tyle, ile mogła – wspólne śniadania, popołudniowe herbaty, czasem wieczory. Podobno najbardziej lubiła wieczory, gdy Mabel, ulubiona guwernantka, miała wychodne. Wtedy kąpała dzieci, czytała im książki i kładła je spać. Przez większość czasu była matką nieobecną – królową w perłach, a nie strażniczką domowego ogniska w przewiązanym kokardą fartuszku. Złościła się, gdy dzieci mówiły do niej: Mummy. Dystans uznawała za konieczny w jej sytuacji, w jej pozycji, w jej klasie społecznej. Czułostkowość zostawiała poddanym, którzy rozpływali się nad małymi książętami i księżniczką.

Królowa nie potrafiła postępować inaczej – tak była nauczona u siebie w domu. Królowa matka też oddała córki pod opiekę innych kobiet. Obie Elżbiety podjęły natomiast rzadką w monarchii decyzję o karmieniu piersią. Królowa po raz pierwszy w historii Windsorów rodziła w obecności męża.

W 2022 roku Elżbieta II jako pierwsza monarchini w historii Wielkiej Brytanii świętuje platynowy jubileusz panowania. Od 6 lutego zaplanowano wydarzenia, które wieńczy zwyczajowa celebracja Trooping the Colour w czerwcu. Dni od 2 do 5 czerwca ogłoszono świętem narodowym. Z okazji 70-lecia koronacji królowej Brytyjczycy mogą wziąć udział w konkursie na najlepszy pudding, w paradzie z 1400 żołnierzami, 200 końmi i 400 muzykami albo w zawodach jeździeckich.