Co łączy „Księgę tysiąca i jednej nocy” z wywiadem przeprowadzonym przez Orianę Fallaci z ajatollahem Chomejnim w 1979 roku? Co perskie baśnie mają wspólnego z rewolucją islamską? Kim byłaby dziś Szeherezada? W najbliższy piątek, 26 marca, w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego odbędzie się premiera sztuki „Tysiąc nocy i jedna. Szeherezada 1979” w reżyserii Wojciecha Farugi. Spektakl będzie transmitowany na żywo.
– Punktem wyjścia – moim i autorki scenariusza Magdy Fertacz – było to, co przyśniło się Orianie Fallaci podczas jednej nocy spędzonej w Iranie – od momentu przerwania wywiadu (Chomejni chciał ukarać Fallaci za zdjęcie czadoru) do chwili, gdy następnego dnia zgodził się dokończyć rozmowę – tłumaczy reżyser Wojciech Faruga. Pomysł na spektakl zawdzięcza kobiecie spotkanej na targu w Hamadanie. – Pani po sześćdziesiątce, spowita w czarny czador, wyciągnęła telefon komórkowy i pokazała mi fragment programu telewizyjnego z lat 70. z udziałem dziewczyny, która wyglądała jak z „Aniołków Charliego” – dość odważnie ubrana, z piękną fryzurą, starannym makijażem i złotą biżuterią. Powiedziała, że zdjęcie przedstawia ją przed rewolucją. Na tyle mnie to poruszyło, że zacząłem szukać informacji o tym, jak wyglądał Iran przed rewolucją islamską w 1979 roku. Razem z Magdą Fertacz zaczęliśmy szukać klucza do opowiedzenia tej historii. Dość szybko pojawiła się „Księga tysiąca i jednej nocy” – jeden z niewielu dobrze nam znanych tekstów kultury perskiej. Następnie zaczęliśmy szukać postaci, którą w 1979 roku można by nazwać Szeherezadą. Odnaleźliśmy ją w postaci Oriany Fallaci.
Twórcy spektaklu „Tysiąc nocy i jedna. Szeherezada 1979” przez pryzmat perskich baśni przybliżają historię islamskiej rewolucji z 1979 roku. Opowieść zapletli wokół spotkania Fallaci z przywódcą duchowym i politycznym rewolucji, ajatollahem Chomejnim. Fallaci, wybitna włoska dziennikarka i pisarka, autorka głośnych wywiadów z najbardziej wpływowymi postaciami XX wieku, w trakcie rozmowy z Chomejnim zdarła z głowy czador.
Wojciech Faruga tłumaczy, że w spektaklu nie znajdziemy łatwych ocen moralnych. – Każda z zaprezentowanych postaw zostaje poddana krytyce – zarówno Oriany Fallaci, która reprezentuje dość radykalny europocentryzm i pozostałości kolonializmu, jak i Chomejniego, który połączył państwo świeckie z państwem religijnym, oraz ostatniego szacha, Razy Pahlawiego, któremu dostaje się za skrajny liberalizm – wyjaśnia Wojciech Faruga.
Ajatollaha gra Andrzej Grabowski na zmianę z Tadeuszem Ziębą, natomiast w rolę Oriany Fallaci wcieli się Marta Konarska. – Podążałam za narracją autorki tekstu i reżysera, który przeprowadza postać Oriany Fallaci przez świat baśni i snu, który przeplata się z realnością. Na końcu tej podróży Oriana zostaje odarta z mitu, który stworzyła wokół siebie, i otwarta na swoje lęki i traumy – tłumaczy aktorka. Karolina Kazoń, wcielająca się w spektaklu w postać Nedy, dodaje: – Oriana Fallaci wypowiada w naszym spektaklu zdanie: „Czy moje opowiadanie ma sens, jeśli świat się zmienia i wciąż pozostaje taki sam?”. Dla mnie opowiadanie ma sens, nawet jeśli wciąż popełniamy te same błędy. Powinniśmy nieustannie podejmować trud naprawiania tego, co sami niszczymy.
Jak przekonuje reżyser spektaklu, choć „Szeherezada 1979” opowiada o Iranie tuż po rewolucji, jej przekaz jest bardzo uniwersalny. – To opowieść o tym, że świat, który wydaje się nam poznany i stabilny, w ciągu kilku miesięcy może się diametralnie zmienić. Oczywiście nie bez znaczenia jest fakt, że spektakl powstał w czasie pandemii, która rok temu zmieniła nasz świat nie do poznania. Wtedy zaczęliśmy pracę nad tekstem, a w międzyczasie rzeczywistość wciąż budowała nam nowe
konteksty – wyjaśnia reżyser.
Twórcy spektaklu:
Aktorki i aktorzy: Bożena Adamek, Hanna Bieluszko, Karolina Kamińska, Marta Konarska, Agnieszka Kościelniak, Karolina Kazoń, Alina Szczegielniak, Marta Waldera, Andrzej Grabowski, Karol Kubasiewicz, Daniel Malchar, Antoni Milancej, Jerzy Światłoń, Tadeusz Zięba, gościnnie: Krystian Łysoń
Scenariusz i dramaturgia: Magda Fertacz, reżyseria: Wojciech Faruga, scenografia, kostiumy, światła: Katarzyna Borkowska, muzyka: Bartosz Dziadosz, choreografia: Krystian Łysoń, multimedia: Paweł Penarski, reżyseria dźwięku: Tomasz Dziedzic, inspicjent, asystent reżysera: Bartłomiej Oskarbski, asystentka reżysera: Dominika Przybyszewska (WRD AST), producent: Agata Schweiger.
Premiera spektaklu odbędzie się w piątek, 26 marca 2021 r. i będzie transmitowana online na stronie.
Zaloguj się, aby zostawić komentarz.